İstanbul Tarihi Yarımadası'nda bizans dönemi kiliselerindeki işlev değişikliklerinin mimariye yansıması
Reflection of function alternations in byzantine churches into architecture in İstanbul Historical Peninsula
- Tez No: 200292
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. HALİL ONUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
?stanbul tarihi yarımadasında Bizans dönemi kiliselerindeki islev degisikliklerinin mimariye yansıması? isimli tez çalısmasında; stanbul tarihi yarımadasında yeni islev verilerek korunan Bizans dönemi kiliselerindeki mimari degisimler incelenmistir. Bu yapılara yeni islev verilmesiyle özgün yapı mimarisi de zaman içinde degisen toplumsal gereksinimlere göre yeniden düzenlenmistir. Bu düzenlemedeki mimari degisimler tez çalısmasında örneklerle arastırılmıstır. Tezin birinci bölümünde, korunması gerekli mimari yapı kavramı ve kapsamı ele alınarak mimari yapılar türlerine göre sınıflandırılmıstır. Korunması gerekli mimari yapılar zaman içerisinde yıpranabilir ve bunun sonucunda tamamen yok olabilirler. Yapıların maruz kaldıgı yıpranmaya sebep olan etkenlerden dolayı onarım gerekebilir. Bu bölümde yapılardaki yıpranma nedenleri incelenip islevsel yıpranmanın bir sonucu olan yeni islev verilme ve gerekliligi açıklanmıstır. Toplumsal gereksinimler duragan bir olgu olmadıgından yapılar her dönemde mimari degisime ugramıstır. stanbul tarihi yarımadasındaki Bizans dönemi kiliseler günümüze ulasıncaya kadar farklı islevler verilerek korunmustur. Tarihimizde bu kiliseleri koruma yaklasımları stanbul'un fethinden Cumhuriyet dönemine kadar ve Cumhuriyet dönemi sonrası dönem olarak incelenmistir. Korunması gerekli kültür varlıklarına yeni islev verilmesi her zaman tesvik edici olmustur. Bu yaklasımın ülkemizde ve yurt dısındaki yasa ve bildirilerde önemi vurgulanmıstır. Bu bölümde ulusal ve uluslararası yasal düzenlemelerde, yeni islev verilmesiyle ilgili yaklasımlar incelenmistir. kinci bölümde; stanbul tarihi yarımadasında Bizans döneminde yapılan ve günümüzde farklı islevler verilmis olan kiliselerin özgün plan tipleri sema ve örneklerle sınıflandırılmıstır. Ayrıca kiliselerdeki iç ve dıs mimari ögeler tanımlandırılmıstır. Üçüncü bölümde; stanbul tarihi yarımadasında günümüze kadar ulasmıs olan 21 adet Bizans dönemine ait kilise ve 13 adet harap durumdaki kilisenin günümüzdeki durumları incelenmistir. Bu 21 adet kiliseden yalnız Panayia Muhliotissa Kilisesi islevini sürdürmekte digerleri farklı islevler verilerek günümüzde kullanılmaktadır. Günümüzde farklı islevlerle kullanılan bu kiliseler dördüncü bölümde incelenen mimari degisimlere kaynak olusturmustur. Dördüncü bölümde; üçüncü bölümde incelenen 21 adet kiliseden 20 yapının günümüzde cami, mescit, müze ve çok amaçlı salon olarak kullanıldıgı görülmektedir. Yapılardaki kültürel degisimin sonucunda yapıların özgün mimarilerinde yeni mimari düzenlemeler yapılmıstır. Bu bölümde yeni islevin gerektirdigi mimari elemanların özgün yapı mimarisiyle birlikte kullanılmasındaki mimari degisimler arastırılmıstır.
Özet (Çeviri)
It is inspected the architectural alternations in Byzantine churches, protected by giving a new function in Istanbul historical peninsula, in the thesis work, named as ?Reflection of function alternations in Byzantine churches into architecture in Istanbul historical peninsula?. Unique building architecture is rearranged according to social requirements, which change within the time by giving a new function to these buildings. Architectural alternations in this arrangement are investigated in the thesis work with the examples. In the first chapter of the thesis, concept and content of architectural building, which is required to be protected, are handled and architectural buildings are classified according to their types. Architectural buildings, which are required to be protected, may be worn within the time and consequently, they may be destroyed completely. Restoration may be required due to the factors, which cause the wearing, which the buildings are exposed. In this chapter, reasons of wearing in the buildings are inspected and giving a new function as a result of functional wearing and its necessity are explained. As social requirements are not stationary facts, buildings are exposed to architectural alternation in each period. Byzantine churches in Istanbul historical peninsula are protected by giving them different functions until they reach today. Protection approaches for these churches are inspected from Istanbul conquest to Republic period and the period after Republic in our history. Giving new function to the culture entities, which are required to be protected, are always encouraging. Importance of such approach is emphasized in the laws and communiqués in our country and in the abroad. In this chapter, it is inspected that approaches related to giving new function in the national and international legal regulations. In the second chapter, unique plan types of the churches, which are built in Byzantine period in Istanbul historical peninsula and to which different functions are given today, are classified with schemes and examples. Furthermore, internal and external architectural elements in the churches are defined. In the third chapter, current situations of 21 pieces of Byzantine churches, which reach until today in Istanbul historical peninsula and 13 pieces of ruined churches are inspected. Only Panayia Muhliotissa Church maintains its function among these 21 pieces of churches and others are used by giving different function today. These churches, which are used for different functions today, constitute the source for architectural alternations, which are inspected in the fourth chapter. In the fourth chapter, it is seen that 20 buildings are used as mosque, small mosque, museum and multi-purpose saloon among 21 pieces of churches today. New architectural alternations are made in the unique architectures of the buildings as a result of cultural changes in the buildings. In this chapter, it is investigated that architectural alternations for use of architectural elements, which are required by new function, with unique building architectures.
Benzer Tezler
- Şehir devletinden başkente: Gelibolu Yarımadası'nda kurulmuş olan Kardia, Agora, Paktye şehir devletlerinin Lysimakheia başkentine dönüşmesi sürecinin yüzey buluntuları aracılığıyla irdelenmesi
From the city state to the capital city: Established on the Gallipoli Peninsula Kardia, Agora, Paktye of transformation process to the capital city Lysimakheia investigation by evaluation survey finds
GÖKNUR BEKTAŞ
Doktora
Türkçe
2021
Tarihİstanbul ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA HAMDİ SAYAR
PROF. DR. BİLLUR TEKKÖK KARAÖZ
- Osmanlı klasik dönemi Mora tarihi
The History of Peloponnesus (Morea) in the Ottoman classical age
LEVENT KAYAPINAR
- İstanbul Tarihi Yarımadası'nda bulunan ayazmalar ve Vefa Meryem Ana Kilisesi ve Ayazması koruma projesi
Holy water springs (Ayazmas) of İstanbul Historical Peninsula and conservation project of Virgin Mary Church and Ayazma
MERVE TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ MAZLUM
- Selçuklu döneminde Konya, Kayseri ile Sivas şehirleri arasında ulaşımın gelişmesi ve tesirleri
The development of transportation between the cities Konya, Kayseri and Sivas in Seljuk era and its effects
SERRA KIRDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Tarihİstanbul Medeniyet ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ADNAN ESKİKURT
- İstanbul'un Anadolu Yakası kıyılarında mesire alanlarının dönüşümü (1839-1938) ve günümüze yansımaları
Transformations Of Mesires Along The Anotolian Side Of Istanbul (1839-1938) And Their Connection With The Present
ÖZGÜN ARIN
Doktora
Türkçe
2018
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYGÜL AĞIR