Geri Dön

Tam üyelik sürecinde Türkiye ve Avrupa Birliği zeytinyağı sektörlerinin karşılaştırmalı analizi

Comparative analysis of the olive oil sectors of the European Union and Turkey in the process of full membership

  1. Tez No: 200581
  2. Yazar: MUSTAFA BORA GAZANFER
  3. Danışmanlar: PROF.DR. ELA ATIŞ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Türkiye, Avrupa Birliği, Zeytinyağı, Zeytinyağı Ortak Piyasa Düzeni, Reform, Turkey, European Union, Olive Oil, Common Market Organization in Olive Oil, Reform
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 168

Özet

Türkiye, bulunduğu coğrafi konum ve sahip olduğu Akdeniz iklimi özellikleriyle, diğer Akdeniz ülkeleriyle birlikte dünyanın önde gelen zeytin ve zeytinyağı üreticisi ülkeleri arasında bulunmaktadır. Zeytinyağı özellikle son 50 yıl içerisinde Türkiye'nin tarıma dayalı geleneksel ihraç kalemleri arasında da yer almıştır. Zeytin ve zeytinyağı diğer ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de zaman zaman destekleme kapsamına alınmış, bu çerçevede gerek üretimde gerekse ihracatta çeşitli düzenlemelere tabi tutulmuştur. Avrupa Topluluğu'nda 1966 yılında yürürlüğe giren ve aralarında zeytinyağının da bulunduğu 136/66 sayılı konsey yönetmeliği, zeytinyağına ilişkin piyasa düzenlemesindeki ana unsurları içermiş, bu düzenleme ortaya çıkan ihtiyaçlara göre günümüze kadar sık sık gözden geçirilmiştir. Avrupa Birliği'nde sürekli reformlara tabi tutulan zeytinyağı sektöründe bu reformların sebepleri, ana unsurları ve uygulama sonuçları tartışma konusu olmuştur. Diğer taraftan, Dünya Ticaret Örgütü nezdinde ortaya çıkan gelişmeler çerçevesinde, gerek AB, gerekse Türkiye gibi diğer zeytinyağı üreticisi ülkeler ulusal mevzuatlarında gerekli değişikliğe gitmek zorunda kalmışlar ve aralarında zeytinyağının da bulunduğu desteklemeye tabi birçok üründe köklü revizyona gitmişlerdir. Getirilen bütün bu düzenlemeler sonucunda ve binlerce sayfayı bulan piyasa mevzuatı nedeniyle zeytinyağı piyasa düzeni karmaşık bir yapıya dönüşmüştür. Bu düzenlemeler 2004 yılında konsey tarafından kabul edilen ve 2006 yılından itibaren uygulamaya geçirilmesi öngörülen yeni reformlara tabi tutulmuştur. Halen yürürlükte bulunan bu düzenlemelere göre zeytinyağında verilen destek, üretimden kısmen bağımsız bir yapıya kavuşturulmuş ve çevreye duyarlı bir kırsal kalkınma modelini esas almıştır. AB'ye aday ülke konumunda bulunan Türkiye açısından Zeytinyağı Piyasa Düzenine yönelik uyum çalışmalarının bir an önce başlaması, sektörün rekabetçi bir yapıya kavuşturulması ve üyelik sürecini de kolaylaştırması açısından önem taşımaktadır. Bu konuda Türkiye'nin söz konusu uyumu gerçekleştirebilmesi amacıyla siyasi ve ekonomik yapısına en uyumlu politikaların bir an önce oluşturulması gerektiği sonucuna varılmıştır. Uyum konusunda incelenmesi ve somut adımlar atılması gereken en acil konuların örgütlenme, destekler ve kalite standardizasyonu olduğu aşikardır.

Özet (Çeviri)

Turkey with its geographical position and the characteristics of the Mediterranean climate is among those Mediterranean countries which are the leading producers of olives and olive oil. Olive oil has been among Turkey?s traditional agricultural export items during the last 50 years. Olives and olive oil have been included in the support system similar to the practices of other producer countries and were subjected to certain marketing organizations both in the production, exports and imports. Council Regulation EC/136/66, which came in force in 1966 and comprised various oils together with the olive oil, included the basic features of the marketing organizations and has frequently been revised according to the requirements which emerged every now and then until today. The reasons behind those reforms, their basic elements and the results of the implementations have always been subject of debate. On the other hand, within the developments which have taken place in the WTO (World Trade Organisation) the EU and Turkey, together with the other olive oil producer countries, have had to make the necessary alterations in their national regulations and made radical reforms in many products, including the olive oil, which have been subject to agricultural support. As a result of all these arrangements and due to the marketing regulations which is comprised of thousands of pages, the market organization in olive oil has turned to a very complex structure. These arrangements have again been subjected to new reforms in 2004 with a view of implementation as from 2006. According to the currently valid arrangements, the support given to the olive oil has been independent of production (decoupled) and gave a priority to a model which takes in to account the rural development and enviromental sensitivities. The initiation of the work related to the harmonization of the olive oil marketing organization, to enable the olive oil sector gain competitiveness and enlighten the procedure to full membership is of utmost urgency for Turkey which is a candidate to the EU. It is obvious that concrete steps are urgently to be taken concerning the organization, support mechanism and quality standards related to the subject of harmonization.

Benzer Tezler

  1. Avrupa Birliği'ne giriş sürecinde Türkiye'de bitkisel yağ sektörü: Zeytinyağı hariç

    The vegetable oil sector in Turkey, on the way to full membership of the European Union: Except olive oil

    GAYE TURĞUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    EkonomiHacettepe Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ŞAHİNÖZ

  2. Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne yönelik incir, zeytin, zeytinyağı ve pamuk ihracatının Yunanistan, İtalya, İspanya ve Portekiz karşısında rekabet gücünün belirlenmesi

    The competitiveness of Turkey's determination fig, olive, olive oil and cotton export to the European Union compared with Greece, Italy, Spain and Portugal

    MEHTAP SU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    ZiraatAdnan Menderes Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. KEZBAN KONAK

  3. Avrupa Birliği'nin azınlık politikası ve Avrupa Birliği üyelik sürecinde Türkiye'deki azınlıklar

    Minority policy of European Union and minority rights in Turkey European Union accesion process

    GONCA BAHADIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Uluslararası İlişkilerGazi Üniversitesi

    Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CANAN ATEŞ EKŞİ

  4. Türkiye ve Avrupa Birliği'nde tarım sektörünün gelir vergisi ve katma değer vergisi açılarından incelenmesi ve değerlendirilmesi

    To Analyse and evaluate the agricultural sector from the points of the income tax and value added tax in Turkey and European Union

    FAZIL AYDIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    EkonomiGazi Üniversitesi

    Maliye Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. NEVZAT SAYGILIOĞLU

  5. Avrupa Birliği ekonomisinin güçlendirilmesinde Lizbon stratejisi'nin önemi ve Türkiye'nin Lizbon stratejisi'ne uyumu

    The importance of Lisbon stretegy in the process of strengthening the competitiveness of European Union's economy and Turkey's adaptation to Lisbon strategy

    BURCU AKYOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    İşletmeAnadolu Üniversitesi

    İşletme Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. ELİF UÇKAN DAĞDEMİR