Elemental concentrations in İzmir atmosphere and their source apportionment
İzmir havasında element konsantrasyonları ve kaynaklarının belirlenmesi
- Tez No: 202681
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDURRAHMAN BAYRAM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çevre Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
İzmir bölgesinde, dış havadaki partikül madde (PM) fraksiyonları (PM2,5 ve PM10), biri yarı kırsal diğeri şehir merkezindeki iki bölgede eş zamanlı olarak örneklenmiş ve konsantrasyonlar belirlenmiştir. Örnekleme periyodu Haziran 2004 ve Mayıs 2005 tarihleri arasıdır. Partikül madde konsantrasyonları önemli mevsimsel değişikler göstermiştir. Yarı kırsal bölgede yaz konsantrasyonları kış değerlerine göre daha yüksekken, şehir merkezinde kışın konsantrasyonlar daha yüksek ölçülmüştür. PM'in element içeriği (Al, Ba, Ca, Cd, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na, Ni, Pb, Sr, V, ve Zn), indüktif eşleşmiş plazma-optik emisyon spetkrometresi ile belirlenmiştir. Element içeriği, büyük oranda, toprak elementleri (Ca, Al, Fe ve K) ve Na'dan oluşmuştur. Elementsel konsantrasyonların mevsimsel değişiminin de önemli boyutta olduğu belirlenmiştir. Önemli PM kaynaklarından PM10 ve PM2,5 örnekleri toplanarak, aynı elementsel içerik belirlenmiştir. Dış havadaki PM konsantrasyonlarının kaynaklarının belirlenmesi ve katkı miktarlarının hesaplanması amacıyla istatiksel metot ve modeller (Faktör analizi, pozitif matris faktörizasyonu ve kimyasal kütle dengesi modeli) kullanılmıştır. Sonuçlar, dış havadaki PM konsantrasyonlarına en büyük katkıyı, her iki bölgede de, trafik, toprak, mineral endüstrisi ve fosil yakıt yakılmasının yaptığını göstermektedir. Her ne kadar PM konsantrasyonlarına en önemli katkıyı trafik yapmış olsa da, eser element konsantrasyonlarına yaptığı katkı oldukça sınırlı kalmıştır. Eser element konsantrasyonlarına en önemli katkılar, endüstri, fosil yakıt yakılması ve mineral endüstrisinden gelmiştir.
Özet (Çeviri)
The concentrations of particulate matter (PM) fractions (PM2.5 and PM10) were determined concurrently at suburban and urban sites in Izmir, Turkey. The sampling period was between June 2004 and May 2005. The PM concentrations showed significant temporal and spatial variations. The concentrations were higher in winter at urban site, whereas the summer concentrations of suburban site were higher. The elemental composition of PM were determined by measuring the concentrations of Al, Ba, Ca, Cd, Cr, Cu, Fe, K, Mg, Mn, Na, Ni, Pb, Sr, V, and Zn using inductively coupled plasma-optical emission spectrometer. The elemental concentrations also showed temporal and spatial variations. The elemental compositions were dominated by terrestrial elements (i.e., Ca, Al, Fe and K) and Na. PM10 and PM2.5 samples were also collected from the major PM emitters and they were characterized in terms of the same elemental composition. To determine the sources of PM and the contribution amount of the sources, some statistical methods and models (i.e., factor analysis, positive matrix factorization and chemical mass balance method) were used. The results indicated that the major sources that contributed to the PM concentrations were traffic, soil, mineral industries and fossil fuel burning. Although traffic was the major contributor to PM concentration at two sites, the contributions to trace elemental concentrations were limited. The major contributors to trace elemental concentrations were industry, fossil fuel burning and mineral industries.
Benzer Tezler
- Biomonitoring of atmospheric pollutants at Western Anatolia
Batı Anadolu'daki atmosfer kirleticilerinin biyomonitör yöntemi ile izlenmesi
SERPİL YENİSOY KARAKAŞ
- Körfezlerdeki su kalitesinin uydu görüntü verileri yardımıyla incelenmesi
The Evaluation of water-quality in the bays by satellite images
FİLİZ SUNAR
- Sosyo ekonomik ve çevresel etkileri ile yabancı uyruklu gerçek ve tüzel kişilerin Türkiye'de mülk edinmesi ?riskler ve fırsatlar?
Foreign national legal and natural entities' acquiring a property in Turkey for social and environmental factors ? risks and opportunities?
ÖZCAN ERDOĞAN
Doktora
Türkçe
2008
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇELİK ARUOBA
- Determination of chemical composition of precipitation in İzmir
İzmir'deki yağışların kimyasal kompozisyonunun saptanması
MUTLU ADALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDURRAHMAN BAYRAM