Kısraklarda aşım öncesi ve sonrası jinekolojik muayeneler ile tedavi girişimlerinin fertiliteye etkisi
The effect of pre-post breeding examinations and treatment approaches on fertility in mares
- Tez No: 203040
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRÜ KÜPLÜLÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Veteriner Hekimliği, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Doğum ve Jinekoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Kısraklarda Aşım Öncesi ve Sonrası Jinekolojik Muayeneler ile Tedavi Girişimlerinin Fertiliteye EtkisiSunulan tez çalışmasının amacı, birbirinden farklı reprodüktif statüye ait Safkan İngiliz kısrak gruplarında, aşım öncesi ve sonrası dönemde jinekolojik muayeneler ile fizyolojik reprodüktif süreçlerin izlenerek, gruplara ait fizyolojik verilerin oluşturulması ve karşılaşılan sorunların insidansları ile bunlara yönelik tedavi girişimlerinin birlikte değerlendirilmesiyle, sonuç olarak ortaya çıkan reprodüktif parametrelerin gruplar arasında karşılaştırılmasıdır.Bu amaçla yaşları 3-22 arasında değişen 304 kısrak kullanıldı. Kısraklar reprodüktif statülerine göre 3 gruba ayrıldı. Grup I (n=48), daha önce hiç çiftleşmemiş kısraklardan, Grup II (n=119), bir önceki yıldan gebe kalmamış kısraklardan, Grup III (n=137), yeni doğum yapmış taylı kısraklardan oluşturuldu.Üreme sezonu öncesinde Grup I ve II'ye ait kısraklara 15 Aralıktan başlamak üzere yapay fotoperiyot uygulandı. Grup I ve II, yapay fotoperiyodun 45. gününden itibaren (1 Şubat), Grup III, postpartum 6. günden itibaren aygır muayenesi, rektal palpasyon, rektal ultrasonografik muayene ile takibe alındılar. Yapay fotoperiyot uygulanan kısraklarda, ovaryum aktivitesi uyarılamayan veya geçiş dönemini atlatamayan kısraklar ile doğum sonrasında düzenli siklik aktiviteye başlayamayan kısraklara, 10 gün alteronogest (Regumate® İntervet ve Jansen; 0,044 mg/kg/gün, oral) ve 11. gün cloprostenol (Dalmazin®, Fatro; 0,15 mg/kısrak, IM) protokolü uygulandı. Çalışmada ovulasyonların uyarılmasında hCG (Pregnyle Organon; 3000 I.U., I.V) kullanıldı. Üreme sezonu süresince aşım öncesi ve sonrası dönemde yapılan rektal ultrasonografik muayeneler ile ovaryum ve uterusa ait fizyolojik ve patolojik durumlar, uterusa ait mikrobiyolojik ve sitolojik incelemelerin sonuçları ve bunların fertilite parametreleri üzerine olan etkileri, gruplar arasında yaş faktörü de göz önünde bulundurularak değerlendirildi.Yapay fotoperiyodun 45. gününde (1 Şubat) yapılan klinik muayenelerde Grup I'de 46 (%95,8), Grup II'de 96 kısrakta (%97,95) ovaryumların aktif olduğu belirlendi. Altrenogest+Cloprostenol protokolü uygulanan kısraklarda ovulasyonlar, tedavi bitimini takiben Grup I'de 10,8±1,67 günde, Grup II'de ortalama 9,7±1,45 günde ve Grup III'te ortalama 12,25±3,19 günde şekillendi. Seksüel siklusun östrus döneminde intrauterin sıvı birikimi insidansı Grup I'e ait kısraklarda (%10,81), Grup II (%35,58) ve Grup III'e (%29,56) göre belirgin derecede düşüktü (p0,05). Aşımı takiben 48. saatte intrauterin sıvı birikimi insidansı Grup II'de (%27,66), Grup I (%17,39) ve Grup III'e (%14,09) göre, ?13 yaşlı kısraklarda daha genç kısraklara göre yüksekti (p0,05), Grup I'e ait kısraklarda uterus kistine rastlanmadı. Yaşın artmasıyla uterus kisti insidansı da artarak ?13 yaşlı kısraklarda (%54,92), 9-12 yaşlı (%32,69) ve 4-8 yaşlı (%3,1) kısraklara göre yüksek seyretti (p0,05), yaş faktörü de embriyonik ölüm oranlarını etkilemedi (p>0,05). Çoğul ovulasyon insidansı Grup II'de (%26,12), Grup I (%12,16) ve Grup III'e (%17,39) göre yüksekti (p0,05). Ancak gebelik oranı, ?13 yaşlı kısraklarda (%85,91), daha genç kısraklara göre düşüktü (p0,05), ?13 yaşlı kısraklarda düşük seyretti (p0,05). Aşım yapılan seksüel sikluslar başına düşen aşım sayısı ve 14. gün gebelikleri başına düşen aşım sayısı, ?13 yaşlı kısraklarda (sırasıyla 2,65 ve 2,07), 9-12 (sırasıyla 2,02-1,63) ve 4-8 yaşlı kısraklara (sırasıyla 1,94-1,38) oranla yüksek gerçekleşti (p
Özet (Çeviri)
The Effect of Pre-Post Breeding Examinations and Treatment Approaches on Fertility in MaresThe aim of this study was to investigate the physiological reproductive process to create available data of physiological and pathological cases of the Thorougbred mares in different reproductive status and to evaluate the incidence of the problems and the results of pre-post breeding gynecological examinations, treatment approaches and their effect on reproductive parameters considering the differences between the groups.A total of 304 Thoroughbred mares aged between 3-22 were used in this study. The mares were assigned to 3 groups according to their reproductive status as follows; Group I (n=48), maiden mares (never mated), Group II (n=119), barren mares (mated before, but were not pregnant in the previous season), Group III (n=137), foaling mares (foaled in the current season). Group I and Group II mares were exposed to artificial photoperiod starting on December 15th before the breeding season. Teasing, rectal palpation and rectal ultrasonographic examinations were performed starting on 45th day of artificial photoperiod for Group I and II and on postpartum 6th day for the Group III. Ten days alternogest (Regumate®, Intervet and Jansen; 0,044mg/kg/day, oral) and on 11th day cloprostenol (Dalmazin®, Fatro; 0,15 mg/mare IM) protocol were used in Group I and II mares that were still in vernal transitition or mares could not be induced the early resumption of ovarian activity after the artificial photoperiod and Group III mares did not cycle properly after foaling. Human Chorionic Gonadotropine (Pregnyle® Organon; 3000 IU, IV) was used to induce ovulation in the study. Physiological and pathological situations related with the ovaries and the uterus that were monitored by pre-post breeding examinations and the results of the microbiological and cytological analysis and their effects on fertility parameters were evaluated considering age factor between groups during the breeding season.The ovarian activity was determined in 46 mares (95,83%) of Group I and 96 mares of Group II (97,95%) at the clinical examinations that were performed on the 45th day of the artificial photoperiod. The mean interval between the end of the treatment-ovulation in Group I, II and III was 10,8±1,67, 9,7±1,45 and 12,25±3,16 days respectively. The incidence of intrauterine fluid accumulation in estrus was lower (p0,05). The incidence of intrauterine fluid accumulation on 48th hour of post-breeding period was higher in Group II (27,66%) than Group I (17,39%) and Group III (14,09%) and it was higher in mares aged ?13 years (p0,05) and embryonic death rates were 8,51%, 7,01% and 7,03% in Group I, II and III respectively. Multiple ovulation incidence was higher (p0,05) per cycle pregnancy rate (Group I 66,66%, Group II 54,36% and Group III 56,81%), the rate was significantly lower (p0,05) between the groups but they were higher (p
Benzer Tezler
- Aşım sezonu içerisinde gebe kalmayan arap kısraklarda reprodüktif ve metabolik sorunların değerlendirilmesi
Evaluation of the reproductive and metabolic problems during the breeding seasons in arabian barren mares
EROL KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Veteriner HekimliğiAfyon Kocatepe ÜniversitesiDoğum ve Jinekoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERHAN ÖZENÇ
- Safkan arap kısraklarında folikül gelişimi ve erken gebeliklerin ultrasonografi ile izlenmesi
Monitoring follicle development and early pregnancy with ultrasound in purebred arabian mares
EREN KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Veteriner HekimliğiFırat ÜniversitesiDoğum ve Jinekoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİS ÖCAL
- Postpartum ilk östrustaki kısraklarda çiftleşme öncesi ve çiftleşme sonrası yapılan uterus lavajı ve oksitosin uygulamalarının fertiliteye etkisi
The effect of uterine lavage and oxytocin administration before breeding and after breeding on fertility in mares in the postpartum first estrus
MERT KUNDAK
Doktora
Türkçe
2017
Veteriner Hekimliğiİstanbul ÜniversitesiDoğum ve Jinekoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET RAGIP KILIÇARSLAN
- Arap kısraklarda seksüel siklus döneminde endometrial ekotekstür değişimin ultrasonografik izlenmesi
Ultrasonographic monitoring of endometrial ecotexture change during the sexual cycle in Arabian mares
FATMA GÜL AYDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Veteriner HekimliğiHarran ÜniversitesiDoğum ve Jinekoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABUZER KAFAR ZONTURLU
- Kısraklarda gebelik süresi boyunca maternal kanda alfa-fetoprotein ve biyokimyasal parametrelerinin araştırılması
Investigation of ALPHA-fetoprotein and biochemical parameters in maternal blood during pregnancy in mare
İBRAHİM KURBAN
Doktora
Türkçe
2021
Veteriner Hekimliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaDoğum ve Jinekoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET RAGIP KILIÇARSLAN
DOÇ. DR. TUĞBA SEVAL FATMA TOYDEMİR KARABULUT