Olmak fiiliyle yapılan birleşik fiiller ve tamlayıcılarla kullanılışı
Compound verbs which is made with verb to be and it's usage with phrases
- Tez No: 205643
- Danışmanlar: PROF.DR. İSMET CEMİLOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Türkçe üç kıta üzerinde imparatorluk kurmuş en eski dillerden biridir. Bukadar geniş bir coğrafyada konuşulan bu dil üzerinde bir çok çalışmayapılmış, ancak bazı konularda görüş birliğine varılamamıştır. Bu da bizimbirleşik fiil konusunu seçmemizin en önemli nedenidir.Bu çalışmanın konusu, ?isim+ol-? kuruluşundaki birleşik fiiller ilesınırlandırılmıştır. Sadece olumsuz kullanımları olan yapılar; ?gibi? edatı ve?sıfat-fiil+ol-? kuruluşundaki yapılar; edilgen yapılar; bir yere aidiyet bildiren vesayı bildiren yapılar çalışma kapsamına alınmamıştır.Öncelikle Türkçe Sözlükte (TDK) madde başı ve madde içlerinde yeralan birleşik fiiller tespit edilmiş ve bu birleşik fillerin hangi tamlayıcılarlakullanıldığını tespit etmek için kırk üç eser taranmıştır. Bu tarama sonucunda;yükleme, yönelme, bulunma, ayrılma ve vasıta hali ile oluşturulan tamlayıcılıkullanımlar ve tamlayıcıya ihtiyaç duymayan kullanımlar tespit edilmiştir.Yüksek lisans tezi olan bu çalışma; giriş, inceleme, dizin ve sonuçbölümlerinden oluşmaktadır. Giriş bölümünde birleşik fiil, hâl kavramı ve halekleri konusunda çeşitli ilim adamlarının görüşlerine yer verilmiş ve bizimçalışmamızda kullanılan terim ve sınırlardan bahsedilmiştir. ncelemebölümünde birleşik fiiller alfabetik sıraya göre dizilmiş ve bu birleşik fiillerinanlamları verildikten sonra, hangi tamlayıcılarla kullanıldığına ilişkin örneklertaranan eserlerden alınarak verilmiştir. Bu bölümde ?*? işaretiyle gösterilenfiiller, Türkçe Sözlükte yer almayıp taranan eserlerde tespit edilen fiillerdir.nceleme bölümünde parantez içerisinde koyu harflerle verilen tamlayıcıörnekleri, örneklerine rastlamadığımız ve kendi dil mantığımızlatamamladığımız birleşik fiillere aittir. Dizin bölümü, genel dizin vetamlayıcılara göre dizin olmak üzere iki bölümden oluşmuştur. Sonuçbölümünde, elde ettiğimiz tespitler yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Turkish is one of the most ancient languages established on an empiredomain over three continents. Many researches have been done so far abouta language that is being spoken in such a huge area, but no consensus hasbeen made on some specific issues. This is the most important reason forour selection of compound verbs as the focus of our study.This study has been restricted with compound verbs in the structure?name ol- (to be)?. Structures having only negative usages; the adverb ?like?and ?adjective-verb+ol- (to be)? structures; passive structures, structuresshowing relationship with somewhere and structures denoting number arenot included within the scope of this study.First, compound verbs included in lexical entries and items in theTürkçe Sözlük (TDK) were detected and forty three literature works havebeen scanned to determine with which phrases these compound verbs wereused.As a result of this scan; usages with phrases created by charging,heading towards, being present, leaving, and transportation modals andusages not requiring any phrases were determined.Intended as a master thesis, this study is organized with introduction,examination, index and conclusion sections. The introduction gives theopinions of various scientists on compounds, the concept of modal andmodal suffixes and terms and limitations used in our study have beenmentioned. The examination section lists compound verbs by alphabeticalorder and after the meanings of such compound verbs are given, examplesas to with which phrases they were used are given from the literaturescanned. Verbs shown by asterisk ?*? in this section are verbs not included inthe Turkish dictionary but detected in the literature scanned. Examples ofphrases given in the examination section in parentheses with bold charactersbelong to compound verbs for which we encountered no examples and wecompleted based on our own language logic. The index section has twoparts, being a general index and an index according to phrases.Theconclusion section covers our findings.
Benzer Tezler
- Yap-fiiliyle yapılan birleşik fiiller ve bunların tamlayıcılarla kullanılışı
Compound verbs made with the build-verb and their use with complements
ASSİYE SEHER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MENŞURE AŞCI
- Afganistan Ceza Hukukunda cinayet eylemi ve İslam Hukuku ile mukayesesi
Murder in Afghanistan Criminal Law and its comparison with Islamic Law
SAYED KEFAYATULLAH AMIRI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET NUMAN ÜNVER
- Tarihî Türkiye Türkçesinde perifrastik fiil yapıları (olmak yardımcı fiiliyle kurulan birleşik çekim yapıları)
Compound inflection structures established by auxiliary verb 'olmak'
GÜLŞAH BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PAŞA YAVUZARSLAN
- Yahudi kutsal kitabı, Yeni Ahit ve Kur'an-ı Kerim'de r-d-y kökünün artsüremli semantik incelemesi
The diachronic semantic analysis of the root r-d-y in the Jewish Holy book, the New Testament and Qur'an
RAMAZAN ÜNSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MESUT OKUMUŞ
- Türkçe 'olmak' eyleminin kullanımının İngilizce ile anlamsal, yapısal ve işlevsel açıdan denklik ilişkileri ve eğitbilimsel yaklaşımlı karşıtsal çözümlemesi
The equivalence relations of the usages of the verb 'to be' in Turkish and English in terms of structure, meaning and function and its contrastive analysis with a pedagogical approach
CANSU AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DilbilimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KUTHAN KAHRAMANTÜRK