Nazire geleneği içersinde Kerem kasideleri
Kerem kasides in tradition of Nazire
- Tez No: 206683
- Danışmanlar: PROF.DR. MİNE ENGİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Kerem, lûtf, cûd, atâ, sehâ, ihsân, himmet, ni`met, nazire geleneği, Kerem, lûtf, cûd, atâ, sehâ, ihsân, himmet, ni`met, naziregeleneği
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 241
Özet
ÖZETNAZİRE GELENEĞİ İÇERİSİNDE KEREM KASİDELERİMehmet IRKILATAYüksek Lisans Tezi, Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim DalıDanışman: Prof. Dr. Mine MENGİOcak,2007, viii+230 sayfaBu çalışmada, ilki 15.yüzyılda Şeyhû tarafından yazılmış olan ?kerem?redifli kaside ve 15. ile 16. yüzyıllarda buna nazire olarak yazılmış yedi ?kerem?redifli kaside üzerinde nazire geleneği açısından tahlil ve mukayese yöntemiuygulanmıştır.Çalışmamız, kerem kasideleri ve günümüz diline çevirileri ilebaşlamaktadır. Böylece kerem kasidelerini ne şekilde anlamlandırdığımızıortaya koymakla birlikte bizden sonra kerem kasidelerini incelemek isteyenlerede kolaylık sağlamaya çalışılmıştır. Kerem kasidelerinin günümüz dilineçevirileri aynı zamanda şairlerin etkileme ve etkilenmeleri, etki alanları gibihususların tespit edilmesini de kolaylaştırmıştır. Sonraki bölümlerde ise keremkasideleri biçim, içerik ve üslûp yönünden incelenmiş ve nazire geleneğiaçısından karşılaştırılmışlardır.Kerem kasidelerinin ilki ve en eskisi 15. yüzyıl şairlerinden Şeyhû'ninGermiyânoğlu Yakup Bey(II.)'e yazdığı Kerem Kasidesi'dir. Şeyhû'ye ait olanKerem Kasidesi ile diğer şairlere ait olan kerem kasideleri arasında şekil vemuhteva yönünden ortak yanlar bulunmaktadır. Bu ortaklıklar, daha sonrakişairlere ait olan kerem kasidelerinden Ahmed Paşa'nınkilerin Şeyhû'ninkine,ötekilerin ise Ahmed Paşa'nınkilere nazire olarak yazıldığına işaret etmektedir.Şeyhû, Germiyânoğlu Yakup Bey(II.)'e ?kerem? kelimesinin cömertlik,bağış anlamlarından yola çıkarak maddi bir menfaat elde edebilmek için KeremKasidesi yazmıştır. Ona nazire yazan Ahmed Paşa da, devrin vezirlerindenMahmud Paşa'ya sunduğu Kerem Kasidesi'ni maddi bir menfaat elde edebilmekiçin kaleme almıştır. Daha sonra ise Ahmed Paşa, ikinci bir kerem kasidesiyazmış ve ?kerem? kelimesine anlam genişlemesi yolu ile işlenilen bir suçunbağışlanması anlamını yükleyerek, işlediği bir suçtan dolayı affına vesile olmasıamacıyla Fatih Sultan Mehmet'e sunmuştur. Böylece Ahmed Paşa, keremkasidelerinin yazılış amaçlarına göre iki farklı koldan gelişmesini sağlamıştır.Kerem kasideleri gerek biçim gerek içerik gerekse üslup yönündenbenzerlik göstermekle birlikte şairler, nazire yazdıkları şairlerin keremkasidelerini geçebilmek, onlardan daha güzel eserler ortaya koyabilmek veböylece şairlik yeteneklerini sergileyebilmek amacıyla yoğun bir uğraşsergilemişlerdir.Bu amaçla aruzun feilâtün feilâtün feilâtün feilün veznini ve ?kerem?redifini ortak olarak kullanmakla birlikte farklı bir kafiye kullanma yolunu datercih etmişlerdir.Şairler kerem kasidelerinde fiillerden çok somut isimler kullanmış,böylece soyut bir kavram olan keremi somutlaştırarak anlatmışlardır.Beyitlerde bol bol teşbih-i beliğlere yer vermiş böylece memduhlarınımübalağalı bir şekilde övmüşlerdir.Yapılan incelemeler ve karşılaştırmalar sonucunda zemin şiire yazılannazire şiirlerin, şekil, muhteva, dil-üslûp, anlam ve hayal dünyası yönündenzemin şiirden daha zengin olduğu görülmüştür. Özellikle Cem Sultan'ın KeremKasidesi bunun en güzel örneğidir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACTKEREM KASIDAS in TRADITION of NAZİREMehmet IRKILATAMaster Thesis, The Turkish Language and Literature DepartmentSpervisor: Prof. Dr. Mine MENGİJanuary, 2007, viii+230 pagesIn this work, according to the tradition of Nazire, we have used analysisand the comporison method on the first Kerem Kasida written by Şeyhû in 15thcentury and seven Kerem Kasidas written in 15th and 16th centuries as a nazireto the first.This work starts Kerem Kasidas and their translations to the language oftoday. In this way, ıt was showed how we give meaning the Kerem Kasida, andwe tried to maket hem easier for others who wants to study Kerem Kasidas.The translations of the Kerem Kasidas to the language of today made thecases, that was determined the poets effect areas, things that the poetsaffected and were affected cases, easier. In later parts, Kerem Kasidas werestudied with regard to content, form, style and they were compered according tothe tradition of Nazire.The first and the oldest Kerem Kasida is the Kerem Kasida that the poet:Şeyhû in 15th century wrote to second Germiyanoğlu Yakup Bey. There aresome similarities with regard to content and form between Şeyhû?s KeremKasidas and other poets Kerem Kasidas.This similarities indicates that Ahmed Paşa?s Kasidas were written as anazire to Şeyhû?s Kerem Kasidas and others? Kasidas were written as a nazireto Ahmed Paşa?s Kasidas, too.Using the meanings, ?generosity? and ?grant? of the word ?kerem? Şeyhûwrote a Kerem Kasida to the second Germiyanoğlu Yakup Bey to get materialityout of this kasida for himself. Ahmed Paşa wrote a Kerem Kasida out andpresented it to the vizier Mahmud Paşa to get materiality out of the kasida forhimself, too. And then, Ahmed Paşa wrote his second Kerem Kasida out, andpresented it to Fatih Sultan Mehmed. He used to word ?kerem? in the meaning?to excuse the crime? in this kasida, because wanted that Fatih Sultan Mehnedexcused his crime.So, Ahmed Paşa caused Kerem Kasidas to improve from two differentsides according to their written aims.Kerem Kasidas shows similarities with regard to from content, style.However the poets worked hard to be better than before and to produce betterWorks, and they worked a lot to show their poetship capacity.So, they prefer a manner of using a different rhyme by using the meterfeilâtün feilâtün feilâtün feilün of aruz together with ?kerem? redifi.The poest used the concrete names more than verbs. So they describedconcereting the consept ?kerem? which is an abstract concept.They included ?teşbih-i beliğ (smile) in their couplets a lot, in this way,they praised overstated their praising people.As a result of researchi and comparisons, it was seen that nazire poem isricher than the first poem with regard to form, content, language-style, meaningand imagination. Especially, Cem Sultan?s Kerem Kasida is the most beautifulexample of this.
Benzer Tezler
- Eğridirli Hacı Kemal'in Camiü'n-nezair'i: Metin ve mecmua geleneği üzerine bir inceleme, 1. cilt
Camiü'n-nezair of Eğridirli Hacı Kemal: Text and study of colloctions tradition
YASEMİN ERTEK MORKOÇ
Doktora
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEZAHAT ÖZTEKİN
- 13. ve 15. yüzyıllar arası halk şiirinde gelenek ve eğitim
Tradition and education in folk poetry between 13th and 15th centuries
AHMET ZEKİ GÜVEN
Doktora
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
YRD. DOÇ. MEHMET YARDIMCI
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY 9940 numarada kayıtlı Mecmua-i Nezair'in (63a-135a) transkripsiyonlu metni ve MESTAP'a göre tasnifi
Transcription of the Mecmua-i Nezair (63a-135a) registered in Istanbul University Rare Works Library TY 9940 and its classification according to MESTAP
SÜMEYYE ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
- Süleymaniye Kütüphanesi Fatih Bölümü 4078 numarada kayıtlı 16. Yüzyıla ait bir şiir mecmuası (51a-100b)(çeviriyazılı metin)
A poetry collection belonging to 16th century registered at fatih collection no: 4078 in Suleymaniye Manuscript Library (51a-100b)
ÖZLEM SEÇKİN GÜLERYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
DR. ÜZEYİR ASLAN
- Ahmedî Dîvânı (inceleme-tenkitli metin-tıpkıbasım)
Ahmedî's Dîwân (A textual analysis-critical text-facsimile)
EMRAH GÜLÜM
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHSİN MACİT