Geçiş ekonomilerinde mali disiplinin sağlanmasında uluslararası para fonu ve dünya bankası'nın rolü: Azerbaycan örneği
The role of the international monetary fund and the world bank for establishing fiscal discipline in transition economies:Azerbaijan case
- Tez No: 207813
- Danışmanlar: Y.DOÇ.DR. HAKAN AY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 317
Özet
Geçen asrın son çeyreginde dünya ekonomisinde önemli gelismeler yasanmıstır. 1970'li yıllarda patlak veren iki önemli petrol krizi ve Keynesyen ekonomik düsüncenin ürünü olan ve dünya ülkeleri tarafından yaklasık elli yıllık bir dönem boyunca uygulanan Keynesyen ekonomik modeldeki aksaklıkların ortaya çıkması, bu gelismelerin en önemlilerinden olmustur. Yasanan bu gelismeler sonucu 1980'li yıllardan itibaren, temelleri Klasik ktisatçılar tarafından atılan piyasa ekonomik modeline dönüs baslamıstır. 1990'lı yılların ilk yıllarında merkezden planlı ekonomik model uygulayan Sovyetler Birligi'nin dagılması sonucu ortaya çıkan devletlerin ve Merkezi ve Dogu Avrupa Ülkelerinin de piyasa ekonomisine geçis sürecini baslatmaları, piyasa ekonomisinin günümüzde dünyada egemen ekonomik model olmasını saglamıstır. Dünyada petrol fiyatlarının yükselmesi sonucu yasanan petrol krizleri özellikle dogal kaynaklardan yoksun gelismekte olan ülkelerin dıs borçlarını yükseltirken, diger taraftan Keynesyen iktisadi düsünce dogrultusunda devletin ekonomideki görevlerinin çogalması ve kamu harcamalarının artmasıyla sonuçlanmıstır. Kamu gelirlerinin dogası geregi arttırılmasının sınırlı olması kamu harcamaları - kamu gelirleri dengesinin, dolayısıyla da mali disiplinin bozulmasına neden olmustur. 1970-80'li yıllarda yasanan bu olgu, devletin ekonomik görevlerinin azaltılması düsüncesine dayanan piyasa ekonomik modeline dönüsün bir diger nedeni olmustur. Yaklasık 70 yıllık bir dönemde merkezden planlı ekonomik model uygulayan geçis ekonomisi ülkelerinde, geçis sürecinin özellikle ilk yıllarında mali disiplin olgusu en önemli sorunlardan biri olarak ortaya çıkmıstır. Piyasa ekonomisi hakkında teorik bilgilerin ve tecrübelerin yetersiz oldugu geçis ekonomisi ülkelerinde piyasa ekonomisi hedefleri dogrultusunda gerekli reformların gerçeklestirilmesi için Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası öncü görev üstlenerek mali disiplin sorununun çözülmesine de katkıda bulunmuslardır. Piyasa ekonomisine geçis süreci yasayan diger ülkelerde oldugu gibi, Azerbaycan'da da piyasa ekonomisine geçis sürecinin ilk yıllarında yasanan mali disiplin sorununun çözülmesinde Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası aktif rol almıslardır.
Özet (Çeviri)
For the last quarter of previous century, world has been faced with very important developments. As some examples to these developments we can emphesize on two oil crizes that have been prompted out in 70s and some fails of Keynesian economic school that were accepted by the economically developped countries to be the ideal economical system for the last 50 years. After these kinds of dissappointing consequences, since 1980s, world has turned the face again to the market economy model, formed by the classic school formers. In addition to these reformings and reconstructions in capitalist part of the world, another important factor for market economy model to get rainforced and be dominant economic system in the world, was the decisions of former USSR countries and the countries of central and eastern Europe to reform their economy under market economy model, especially after the collapse of USSR that were applying a centrally controlled economy model. An enermous increase of oil prices which had resulted critical abovementioned oil crizes, had also resulted increases in external debts of developping countries, and increase of public expenditures because of goverment interventions and control on economy that was inspired from Keynesian model of economy. As far as the public revenues are limited in accordance to their structures, increasing of pulic expenditures has disbalanced the public revenue ? expenditure balance and destroyed the fiscal discipline. Being one of the whole complex of facotrs happened during 1970 and 1980s, this factor has also seriously helped the tendencies about the vitality of returning back to the market economy model that strictly conditions the decrease of government?s economic functions. In the countries of Transition Economy that had been almost 70 years applied centrally planned economıc model, fiscal discipline problem as one of the most inmortant ones for these countries had especially occured in the first years of Transition period. Taking into considirarion the unsuffciant theoritical infrastructure and experience of transition economy countries, International Monetary Fund and World Bank have undertaken leader responsibilities to help them in realizing the reforms necessary to solve the fiscal discipline problems and reach the market economy objectives. As in other transition economy countries, in Azerbajan also IMF and World Bank has played active roles for resolving the fiscal discipline problems that have the country survived during the first years of transition period
Benzer Tezler
- Turkiye ekonomisinde 1990 sonrası uygulanan para politikaları ve Merkez Bankasının etkinligi
Monetary policies implemented after 1990 in turkey's economy and effectiveness of the Central Bank
HÜSEYİN TEZER
- Ekonomik istikrarın sağlanmasında mali kural: Brezilya ve Türkiye ekonomisi analizi
Fiscal rule to promote economic stability: Analysis of Brazil and Turkish economy
AHMET BAĞCI
- Türkiye (1994) ve Rusya (1998) finansal istikrar programlarının karşılaştırmalı analizi
Comparative analysis of Turkey (1994) and Russia (1998) financial stability programs
LEİSAN KHABİBULLİNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BankacılıkAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiBankacılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AFŞİN ŞAHİN
- Sovyet-tipi ekonomilerin merkezi plandan serbest piyasaya geçiş deneyimi (1989-2000) Türkiye ve diğer gelişmekte olan ülkelere dersler
From plan to market, the transition experience of Soviet-type economies (1989-2000) lessons for Turkey and other developing countries
SITKI YILMAZ KUŞKAY
- Avrupa Birliği'ne 2004'te üye olan ülkelerin mali ve parasal disiplin uygulamaları ile ekonomik büyüme ilişkileri: Türkiye için çıkarımlar
The relationship between fiscal and monetary discipline practises and economic growth of the countries enrolled European Union in 2004: Inferences for Turkey
AHMET FATİH AYDEMİR
Doktora
Türkçe
2012
EkonomiAtatürk Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATMA GÜNDOĞDU ODABAŞIOĞLU