Vergi kanunlarının anayasaya uygunluğunun yargısal denetimi: Türkiye değerlendirmesi
Judicial review of constitutionality of taxing statutes: evaluation of Turkey
- Tez No: 207812
- Danışmanlar: DOÇ.DR. ZEYNEP ARIKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 404
Özet
Günümüzde devletin en önemli gelir kaynagı haline gelen vergiler, geçmis dönemlerde belli harcamaları karsılamak için ve düsük miktarlarda tahsil edilmekteydi. Kamu gelirleri içinde vergilerin nispeten daha düsük miktarlarda bulundugu geçmis dönemlerde vergilendirme yetkisi kral, hükümdar gibi belli kimselerce kullanılmaktayken, kuvvetler ayrılıgı kuramının hayata geçirilmesiyle günümüzde yasama organları tarafından kullanılmaya baslanmıstır. Temsili demokrasinin geregi olarak ortaya çıkan yasama organları, egemenligi ve bu kapsamda vergilendirme yetkisini halk adına kullanan organlardır. Baslangıçta hak ve özgürlüklerin koruyucusu olarak görülen yasama organlarının, devam eden süreçte, hak ve özgürlükleri ihlal edici uygulamalara yönelebildigi görülmüstür. Bu durum, geçmis dönemlerin en önemli gereklerinden biri olan siyasi iktidarın sınırlandırılması konusunun, modern çagların yasama organları için de geçerli oldugunu göstermistir. Yasama organlarının sınırlandırılmasında degisik alternatifler içinde en uygun olanının ise, siyasi iradeden bagımsız olarak islev gören yargıçlar tarafından yürütülen anayasa yargısı denetimi oldugu kabul edilmektedir. ?Temsilsiz vergilendirme olmaz? anlayısına dayanan ?kanunilik ilkesi? geregi, vergiler esas olarak kanunlarla konulmaktadır. Normlar hiyerarsisi anlayısının kabulünün sonucu olarak, vergi kanunlarının da üst norm olan anayasaya uygunlugunun saglanması gerekmektedir. Anayasaya uygunluk, öncelikle, yasama organlarınca anayasal prosedürlere ve ilkelere uygun kanunların çıkarılmasıyla saglanacaktır. Ancak yasama organının bu prosedür ve ilkelerden ayrılması halinde, anayasaya aykırı olarak çıkarılan kanunların ortadan kaldırılmaları gerekir. Anayasaya aykırı kanunları iptal etme yetkisi, bugün pek çok ülkede oldugu gibi Türkiye'de de Anayasa Mahkemesi tarafından kullanılmaktadır. Türkiye'de Anayasa Mahkemesi'nin kuruldugu 1961 yılından beri, vergi kanunlarının Anayasaya uygunlugu bu Mahkeme tarafından denetlenmektedir. Ancak vergi kanunlarının denetimiyle ilgili sınırlamalar dolayısıyla, bu kanunlardaki Anayasaya aykırılıklar etkin bir sekilde giderilememistir. Bu sebeple, Türk Anayasa Mahkemesi'nin vergi hukukunun gelisimine katkısı son derece sınırlı kalmıstır
Özet (Çeviri)
Taxes, that are most important revenue sources of the state today, were being collected in small amounts and for only particular expenditures in the past. In previous time periods, in which taxes were used to constitute a small part of public revenues, the power to tax belonged to kings and/or reminiscent, however after widespread process of the ?separation of powers? principle, today it belongs to legislative branch of government. Legislative bodies that emerged as a requisition for representative democracy are organs that use the sovereignty and in this respect the power to tax on behalf of the society. It is seen later those legislative bodies, that have been considered as guardians of rights and freedoms outset, might have been tended to breach these rights and freedoms. This situation has shown that putting some limitations on political power in previous periods is also relevant for legislative power in contemporary ages. The most appropriate one among alternatives to control legislative power is the constitutional review carried out by independent judges. As a requisite of ?legality? principle that is based on ?no taxation without representation? approach, the law establishes how taxes are imposed. As a consequence of ?hierarchy of norms?, tax laws? compatibility with constitutions should also be ensured. Compatibility with the constitution, in the first instance, will be procured by law making process of legislative body in line with constitutional procedures and principles. On the other hand, if the legislative body deflects this, laws that enacted inconsistently with the constitution must be abolished. Likewise other countries, in Turkey, the power to abolish laws, that are inconsistent with the constitution, is executed by Constitutional Court. Since the year in which Constitutional Court was established (1961), the compatibility of laws with the constitution has been reviewed by this Court. However, due to limitations on the review of tax laws, incompatibilities in these laws with constitution have not been eliminated effectively. For this reason, contributions of the Turkish Constitutional Court to the development of tax law have been stayed at a limited level.
Benzer Tezler
- Vergi kanunları ile yürütme organına tanınan vergi oranına ilişkin yetkilerin anayasa karşısındaki durumu
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA ÇETİN
- AiİHS ve anayasa hukuku bağlamında vergide adalet ilkesi
Principle of justice in tax in the context of ECHR and constitutional law
GÜLEN ÖZKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukGaziantep ÜniversitesiEkonomi Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN EMRE ZORLU
- Yapay zekâ teknolojilerinin ceza muhakemesinde kişisel veri toplanmasına etkileri
The impact of artificial intelligence technologies on personal data collection within criminal procedures
IRMAK ERDOĞAN
- Vergi denetiminde yapısal dönüşüm: Vergi Denetim Kurulu
Tax audit, the structural transformation:Turkish Tax Inspaction Board
ŞENOL GELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Kamu Yönetimiİstanbul Aydın ÜniversitesiMuhasebe ve Finansman Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLÜMSER ÜNKAYA