Geri Dön

Tanzimat'tan II. meşrutiyet'e 'medeniyet' anlayışının evrimi

The evolution of perception of civilization from 'tanzimat' to 'II. meşrutiyet' in the Ottoman Empire

  1. Tez No: 207945
  2. Yazar: RUHİ GÜLER
  3. Danışmanlar: PROF.DR. FÜSUN ÜSTEL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Political Science, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2006
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 350

Özet

Bu araştırmanın amacı, Tanzimat'ın ilk yıllarından başlayarak II. Meşrutiyet'ekadar uzanan süreç içerisinde Osmanlı aydınlarının ?medeniyet? algı vekavramsallaştırmalarının geçirmiş olduğu değişimi ortaya çıkarmaktır. Burada temelhareket noktası Osmanlı aydınlarının zihinlerinde canlandırdıkları biçimiyle?medeniyet? kavramı ve söz konusu ?medeniyet? kavramıyla anlatmak istediklerideğişimlerdir. Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e ?Medeniyet? Anlayışının Evrimi isimlibu çalışma, Osmanlı aydınlarının söz konusu dönemde ?medeniyet? kavramını merkezealan metinleri temel alınarak hazırlanmıştır. Bu dönemde ?medeniyet? kavramı?değişim?i ifade eden, meşrulaştırma gücü yüksek bir kavram olarak var olmuş,Osmanlı aydınlarının tamamına yakını için bu kavram bir ?ideal? olarak algılanmıştır.XVIII. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Avrupa'da kullanılmaya başlanan?civilisation / medeniyet? kavramsallaştırması önce Avrupa ülkelerine, daha sonrabütün dünyaya yayılmıştır. Osmanlı literatüründe 1830'lu yılların sonuna doğruöncelikle ?sivilizasyon? olarak kullanılmaya başlanan bu kavramın Osmanlımodernleşme tarihinin ağırlıklı kavramlarından birisi olduğu görülmektedir. Buaraştırmada ?medeniyet? kavramının klasik İslâm / Osmanlı literatüründeki geçmişi,kavramın ilk kullanımı evresinde yapılan arayışlar, ?medeniyet? kavramının genişkitlelere anlatımı gibi konular bu araştırmada göz önünde bulundurulmuştur.Osmanlı aydınları için ?medeniyet? kavramının kendisi ile beraber türevleri desöz konusu edilmiş, ?İslâm medeniyeti?, ?Avrupa medeniyeti? kavramsallaştırmaları dasöz konusu dönemde sıklıkla kullanılmıştır. Bu çalışmada Osmanlı aydınlarının?medeniyet-Şark bağlantısı?, ?İslâm medeniyeti? ve ?Avrupa medeniyeti?kavramsallaştırmalarının hangi anlamlarda kullanıldığının izi sürülmüştür.Son olarak da ?medeniyet? kavramının işaret ettiği Avrupa ile Osmanlı dünyasıarasında yapılan karşılaştırmalar, devletin bekâsı, Osmanlı aydınlarının İbn Haldun'uyorumlama çabaları ile Osmanlı aydınlarının içinde bulundukları psikolojik ortam veOsmanlı aydınlarının kendi kendilerine yaptıkları özeleştiriler bu çalışmada üzerindedurulan konular arasındadır.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to demonstrate how the Ottoman intellectuals?perception and conceptualization of civilization had evolved during the last period ofthe Empire. Those intellectuals put different meanings on ?civilization?, and throughsuch variations they aimed to work out the change itself. Writings in the related era,which were centered around the concept of civilization created the baseline for thisdissertation. In the period, this concept assumed significance as to point out the changeand was used in justification of change itself and was perceived by almost all Ottomanintellectuals as an ideal.Since the second half of 18th century the concept of civilization had been firstused in Europe and then became widespread in the rest of the World. Among theOttoman intellectual circles, the very concept of civilization appeared in the end of1830?s and at once became one of the overwhelming concepts in the history of Ottomanmodernization. We paid attention to what was the classical usage of the concept beforethe modernization process of the empire had started up as well as a quest for themeaning at a time when the concept was newly started to be used by intellectuals andattempts to diffusion of the concept among the wider strata of the population.Besides, as some derivation of the concept, such as Islamic civilization, andWestern civilization were frequently used by Ottoman intellectuals, those derivationswere investigated in order to work out and demonstrate in which connection they wereused and what meanings were supposed to be ascribed by these usages.

Benzer Tezler

  1. Cenab Şehabeddin'in şiirleri üzerinde bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    HASAN AKAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    PROF. DR. ZEYNEP KERMAN

  2. Yeni Türk edebiyatında ihtifal ve jübileler

    Commemorations and jubilees in new Turkish literature

    İBRAHİM ÖZTÜRKÇÜ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURGAY ANAR

  3. II. Meşrutiyet Dönemi Sibyan mekteplerinde din öğretimi

    The period of II. Mesrutiyet the religious education in Sibyan schools

    HASAN SABRİ ÇELİKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinUludağ Üniversitesi

    İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bil. Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET AKİF KILAVUZ

  4. Türkiye eğitim sisteminde denetim ve denetmen yetiştirme sürecinin analizi

    Başlık çevirisi yok

    SEVİM ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. BURHANETTİN DÖNMEZ

  5. Tanzimat'tan II. Meşrutiyet'e kadar Kütahya'nın sosyal ve ekonomik durumu (1839-1908)

    The social and economic state of Kutahya from Tanzimat to Second Contitutional era (1839-1908)

    KEZİBAN METE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    TarihDumlupınar Üniversitesi

    Tarih Bölümü

    PROF. DR. ALİ SARIKOYUNCU