Türkiye'de cumhuriyet rejiminin kurulmasında eğitimin rolü
The role of education in the formation of Turkish republic
- Tez No: 208256
- Danışmanlar: PROF.DR. ANIL ÇEÇEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Osmanlı Devleti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne dönüşüm sürecinde yaşanan büyük toplumsal değişim bir çok çalışmaya konu olmuştur. Bu süreçte, dönüşümün kısa sürede ve tarih boyunca yaşanmış diğer devrimlere kıyasla çatışmasız bir nitelik taşımasındaki en büyük etken ise eğitimdir. Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunda ve cumhuriyet rejiminin yapılandırılmasında eğitimin rolünün, cumhuriyet dönemi reformları incelendiğinde ön sırada olduğu göze çarpmaktadır. Toplumsal tüm kurumların ve devlet yapısının dine dayalı olarak işlediği Osmanlı Devleti'ndeki `ümmetçi toplum ve kul olan birey' anlayışından `ulus toplum ve vatandaş olarak birey' anlayışına geçilmiş ve gerçekleştirilen tüm reformlar eskiyi tamamen ortadan kaldırmış ve yerine yeni, cumhuriyet rejiminin gereklerini getirmiştir. Amaç öncelikli olarak bir ulus yaratmak olduğu için, bir ulusta olması gereken tüm nitelikler kısa bir sürede ve toplumsal çatışmalara olanak bırakmadan yaşama eğitim reformları yoluyla geçirilmiştir. Osmanlı Devleti'ndeki en büyük aksaklık olan iki başlı eğitim (mektep-medrese ikiliği) ortadan kaldırılmış ve yerine Tevhid-i Tedrisat Yasası ile eğitim birliği getirilerek, dışlayıcı değil kapsayıcı ve bütüncül bir toplum yapısı oluşturulmuştur. Türk tarihi, Türk dili, Türk alfabesi, Türklerin eğlenceleri, eğitim olgusunu bir devlet etkinliği olarak devlet merkezli hale getirmiş ve devletin asli unsuru olan insan unsurunun niteliğine bu şekilde `cumhuriyete yurttaş yetiştirmek' ideali içinde modern bir içerik kavuşturmuştur. Eğitim, cumhuriyet rejimine yabancı olan ve demokrasi geleneği de olmayan mutlakıyetçi Osmanlı Devleti'nden Türkiye Cumhuriyeti'ne geçişte, birinci araç olarak kullanılmıştır. Bu tezde, işte bu dönüşüm süreci, devlet teorisi, Türkiye'de hedeflenen cumhuriyet rejiminin nitelikleri ve yapısı açısından 1923 ile 1950 tarihleri arasındaki dönemde gerçekleştirilmiş tüm eğitim reformları, eğitim olgusunun değişik görünümleri ile incelenmiş ve Türkiye'de Cumhuriyet rejiminin kurulmasında eğitimin rolü ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Cumhuriyet rejimi için olmazsa olmaz halk egemenliği bilinci ve bilimsel düşünceyle birlikte ortaya çıkan sürekli ilerleme ideali, çağdaş uygarlık seviyesine yükselme ve dünya uluslarına bir örnek olma amacı Atatürk ve cumhuriyetin diğer fikir insanları sayesinde eğitim yolu ile insanlara kazandırılmıştır. Bu çalışma ile eğitimin bir devlet etkinliği olduğu eğitim olgusuna devlet teorisi açısından da bakılmasının, toplumsal dönüşümleri farklı bir açıdan değerlendirmek için ne denli faydalı olabileceği vurgulanmıştır
Özet (Çeviri)
The events that happened during the great social formation of the Turkish Republic in the period of transformation from the Ottoman Empire to republicanism have been subject to many studies. The most important factor that made this period of transformation short, fast and conflictless when compared with other reforms, is education. When the reforms of republican era is examined, the role of education in the establishment and formation of the Turkish Republic, strikes the eye. In the Ottoman Empire, all social institutions and the structure of government was dependent on religion. With the reforms, the understanding of ?religious community and person as a servant? changed into ?national society and person as a citizen?. The ?old? is abrogated completely and the ?new? republican institutions are established. While the aim was firstly to create a nation, the characteristics which a nation has to include, are created in a short period of time and without conflicts through education. The main weakness of the Ottoman Empire, which was the two-headded education system (mektep-medrese), is abrogated and with the Tevhid-i Tedrisat Code (Unity of Education Code), a comprising and unique but not exclusive society is formed. Turkish history, Turkish language, Turkish alphabet, Turkish way of entertainment, made education government centered and expanded it from public service to an activitiy of the state. In this way, a modern character is given to the individual, which is the basic element of the state, with the aim of ?Producing citizens for the Republic?. Education is used as a main vehicle through the period of transformaion from the autocratic Ottoman Empire, which does not have a republican and democratic tradition, to the Turkish Republic. In this thesis, the role of education in the transformation period is presented for consideration by reviewing the characteristics of the educational reforms between 1923 and 1950, the different appearances of education and the characteristics of republicanism, through state theory. The consciousness of public sovereignity and scientific thought, the ideal of continuous improvement, the aim of developing into a modern civilization and being a model to all nations, are the sine qua non elements of Turkish republicanism and these aims are given to all people through education by means of Mustafa Kemal Ataturk and the other social scientists of Turkish Republic. With this study it is emphasized that education is an activitiy of the state and examining the education fact, through the state theory will be usefull in evaluating the social transformation periods through a different perspective.
Benzer Tezler
- Çağdaş bir eğitimci olarak Atatürk
Atatürk who is comtemporary a educator
GÜLAY BAĞIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk İnkılap Tarihiİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHİR AYDIN
- Mehmet Ruhi Arel ve Sanatı
Başlık çevirisi yok
ÖNDER ÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
BiyografiGazi ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEYFİ BAŞKAN
- İsmet İnönü dönemi öğretmen yetiştirme politikaları (1938-1950)
İsmet İnönü era teacher trai̇ni̇ng poli̇ci̇es (1938-1950)
ÖZLEM CENAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FEVZİ ÇAKMAK
- Eğitim fakülteleri resim-iş öğretmenliği bölümlerinde desen eğitimi
Education of design in departments of drawing teaching of educational faculties
HÜSEYİN GENÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Eğitim ve ÖğretimNiğde ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET BAŞBUĞ
- Çağdaş Türk resim sanatında kadın sanatçılar ve figüratif eğilimler
The women artists in the modern Turkish painting art and figurative trends
TUĞBA YEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarAltınbaş ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. NEDRET YAŞAR