Modernleşme sürecinde İslam hukukunda maslahat tartışmaları
Debates on public interest (maslaha) in Islamic law in process of modernization
- Tez No: 208797
- Danışmanlar: PROF.DR. İBRAHİM KAFİ DÖNMEZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Hukuk, Religion, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
Modernlesme Sürecinde slam Hukukunda Maslahat Tartısmaları? isimli tez çalısması giris, iki bölüm ve sonuçtan olusmaktadır. Giris bölümünde modernlesme sürecine genel bakıs yapılarak bu sürecin slam dünyasındaki yansımasına ve özellikle müslüman ilim ve fikir adamlarının hukuk tefekkürlerine etkisine genel olarak deginilmis, Osmanlı dönemi ve Cumhuriyet dönemi Türkiye'si yanında, diger slam ülkelerinde modernlesme sürecinin kısa tarihi özetlenmistir. Birinci bölümde, klasik kaynaklar ısıgında maslahat düsüncesinin ortaya çıkması, terimlesme süreci, kavramsal çerçevesi, diger delillerle iliskisi ve mezheplere göre gelismesi incelenmistir. kinci bölümde ise, son dönem slam dünyasında maslahat eksenli tartısmalarda öne çıkan cmanın Kurumsallastırılması, Örf-âdet ve Makâsıd konuları ele alınmıstır. Belirtilen konular, bunları son dönemde özel bir vurgu veya farklı bir bakıs açısı ile yeniden gündeme getiren Muhammed Abduh, Ziya Gökalp ve Muhammed Tâhir b. Âsûr'ın görüsleri ısıgında incelenmeye çalısılmıs ve bu konularda dikkat çeken baska alim ve düsünürlerin fikirlerine yeri geldikçe isaret edilmistir. Sonuç olarak, degisen ve gelisen toplum, hukukun canlılıgını korumak için dogal olarak yeni hükümlere ihtiyaç duymaktadır. slam muhitinde maslahat/makâsıd kavramları üzerinde ısrarla durulması ve maslahat eksenli tartısmaların hukukun hemen her meselesinde gündeme gelmesi bu dogal ihtiyacın teoriye yansımasından baska bir sey degildir. Degisime ayak uydurmak ve Batı'ya tamamen teslim olmak istemeyen slam alimlerinin bu amaçla maslahat kavramını yeniden ele almaya ve onun slam hukuk literatüründe ve tesriînde tuttugu önemli yeri daha belirgin biçimde ortaya koymaya çalıstıkları açıktır. Genellikle bu düsünceyi naslara aykırı veya onlardan bagımsız biçimde isletmeme noktasında fikirbirligi bulundugu, fakat bunun nasıl basarılabilecegi hususunda ortaya konan önerilerin genis bir yelpaze olusturdugu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
This present study aims to delineate the Maslahat (Public interest) arguments in Islamic Law in the process of modernisation. The study consists of three parts; one introduction and two chapters. In introduction, it is given an overview of modernisation and its impacts on the Islamic World, particularly, it focused on the influence of Muslim Scholars on law. It covered both the Otoman period and the republican era in Turkey as well as the short history of modernisation in the Muslim countries. In Chapter one, in the lights of classical studies, it examined the emergence of Maslahat thought, its conceptualisation process and framework, its relation with other religious proofs and development in different Islamic sects. In the second chapter of dissertation, the concept of Maslahat is discussed in conjuction with the institutionalisation of Consensus, Custom, Teleological nterpretation of Islamic Law in the last period of Islamic world. The issues, in question, are studied in the light of arguments of Muhammed Abduh, Ziya Gokalp, Muhammed Tahir b. Asur and they are related to other Islamic scholar who are somehow interested in this aspect of Islamic Law. In conclusion, it needs to new amendments in legal structure in order to preserve the vitality of Islamic Law for societal developments and changes. Recently, these discussions came to surface in the Muslim Society are considered as indication of the necessity of amendments ıf through the concepts of Maslahat (Public Interest) and Makasid (teleologic Interpretation). These attempts have been done to adopt the changes. Modern situations urged Muslim scholars to carry out some amendments to make Islamic Law competible with new developments. Although they are in agreement on the point that is not contradict the revealed texts but their arguments differ from each other.
Benzer Tezler
- Modernleşme sürecinde toplumsal kontrol aracı olarak mahkemeler: Nizamiye Mahkemeleri örneği
Courts as instruments of social control in the modernization process: The case of Ottoman Nizamiye Courts
MUSTAFA İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECMETTİN KIZILKAYA
- Bilgi, toplum, iktidar: Osmanlı ve Cumhuriyet modernleşmesi ile karşılaşma sürecinde Doğu medreseleri
Power, society, knowledge: The Eastern masrasas in the process of encounter with the Ottoman and Republican modernization process
SERDAR ŞENGÜL
- Osmanlı'nın son döneminden Cumhuriyet'in kuruluşuna hukukta modernleşme sürecinde millileşme tartışmaları ve İslam medeniyet tarihindeki yeri
From the last period of the Ottoman Empire to the foundation of Republic, the nationalization debates in the modernization process in law and its place in history of Islamic civilation
ALİ SEZDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TarihAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEYFETTİN ERŞAHİN
- Hadislerde son çocukluk ve ergenlik dönemlerinde çocuk eğitimi
Late childhood in hadiths and child education in adolescence
FIRAT ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BEKİR ÖZÜDOĞRU
- Sekülerleşme tartışmaları sürecinde Türkiye'de dindarlaşma sürecine bir dair değerlendirme
An assessment of the seculari̇zati̇on debate i̇n the process of increasing religiousness i̇n Turkey
MEHMET SEMERCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAYHAN DELİBAŞ