Edebiyatımızda Sarıkamış Harbi (1914)
Sarıkamış War in our literature (1914)
- Tez No: 209680
- Danışmanlar: DOÇ. HALUK HARUN DUMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 196
Özet
Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'nda mücadele ettiği cephelerden biri Kafkas Cephesi'dir. Sarıkamış Taarruz Harekâtı (1914) bu cephede gerçekleşen, mevsim ve coğrafi zorluklar nedeniyle içinde birçok dramı barındıran bir mücadele olarak tarihe geçer. Yaklaşık 114.000 insan hayatını kaybeder. Türk tarihindeki diğer savaşlar gibi Sarıkamış Harbi de, edebiyatımıza farklı açılardan yansır. Çalışmamızda Sarıkamış Harbi'nin roman, anı, tiyatro ve halk şiirine nasıl yansıdığı incelenmektedir. Edebiyatçıların daha çok savaşın trajik yönleriyle ilgilendikleri görülür. Sarıkamış Harbi, incelediğimiz 23 romana çerçeve ve çekirdek vaka olmak üzere iki açıdan yansır. Söz konusu eserlerde kalıplaşmış bazı tem ve motiflere rastlanır. Cephedeki askerin yaşadığı en büyük trajedi olan donma, tifüs ve diğer hastalıklar, kışlık kıyafet eksikliği, açlık, yağma, cephe gerisinde yaşanan maddi ve manevi sıkıntılar, Ermeni mezalimi, göç, esaret, Enver Paşa ve İttihat Terakki eleştirisi gibi. Yayımlanmış bazı askerî ve sivil anılarda da Sarıkamış Harbi'ni bulmak mümkündür. Biri sivil olmak üzere incelediğimiz 16 askerî anıda Sarıkamış Harbi savaş günlüğü şeklinde ele alınır. Savaşa katılan komutanların yanı sıra, Sarıkamış sonrası Doğu Cephesi'nde görev alan subayların da Sarıkamış Harbi'nden bahsettikleri görülür. Bunlar arasında Ruslar'a esir düşenler, anılarında esarete geniş yer verirler. İncelediğimiz yabancı asker anıları karşı tarafın savaş hakkındaki değerlendirmelerini içerir. Sarıkamış Harbi, tespit edebildiğimiz kadarıyla tek bir tiyatro eserinde çerçeve vaka olarak yer alır. İttihat ve Terakki eleştirisinin yapıldığı bu oyunda Sarıkamış, yapılan büyük bir hata olarak değerlendirilir. Halk edebiyatına destan, ağıt ve türkü türleriyle yansıyan Sarıkamış Harbi, daha çok kahramanlık, ölümden kaynaklanan hüzün ve öfke gibi duygu kalıpları yanında, cephe ve cephe gerisinde yaşanan sıkıntıların anlatımıyla yer bulur
Özet (Çeviri)
One of the fronts where the Ottoman Nation was fighting the 1st World War is the Caucasian front. The Operation of the Offensive of Sarıkamış (1914) was realized on this front and it is a historical event, a fight that included a lot of dramas due to the season and to the geographical situation. About 144.000 persons died during this war. The Sarıkamış war is recalled in our literature like the other wars of the Turkish history. In our work we are studying the way the Sarıkamış War influenced and on the novels, the memoirs and the folk poetry. The targic sides of the war mostly influenced literature. The Sarıkamış War reflected, from two sides on the 23 of the novels that we examined, as a frame event and also as a core event. In those literary works we find some stereotyped themes and pattern. The greatest tragedies that soldiers had to live on the front were frost, typhus and other diseases, lack of winter garments, hunger, sacking and the moral and physical difficulties that they had to face behind the front. Armenian atrocities, immigration slavery, and the criticism of Enver Pacha and ?İttihat ve Terakki? The Sarıkamış War maybe found in some military and civil memoirs that were puplished. In 16 military memoirs that were examined by us (one of them was civil memoir) the Sarıkamış War is narrated as diary, next to the high ranking officers that were participating to the war, the officers that took part to the Sarıkamış War are also narrating the war. Among them, there are those who were taken prisoners by the Russian and they gave a large plays to captivity in their memoir. The memoirs of the foreign soldiers that we examined included evaluations on the war, seen, this time, by the opposite side. As far as our researches have proved it to us, the Sarıkamış War has been the frame of a single theater play. In this play there is a criticism of the ?İttihat ve Terakki? and the Sarıkamış War is evaluated as a big mistake that had been done. The Sarıkamış War that reftlected on the popular literature under shape of saga, elegiac works, epic poems and popular songs, is present in the literature with expressions full of feelings, of bravery and exploit but also with sadness and rage as well as all the sufferings that were lived over the front.
Benzer Tezler
- Orhan Seyfi Orhon'un mecmuacılığı ve Güneş mecmuası: İnceleme ve seçilmiş metinler
Periodicals by Orhan Seyfi Orhon and literary Güneş: Investigation and selected texts
RAMİS KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Türk Dili ve EdebiyatıCumhuriyet ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZIM H. POLAT
- Edebiyatımızda çocuklar için yazılmış biyografi kitapları üzerine bir inceleme (2005-2015)
A research about biography books written for children in our literature (2005-2015)
NURAN BAŞOĞLU
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiSosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÖZDEMİR
- Türk İslam edebiyatında melek (XVI., XVII. ve XVIII. yy. dîvânları)
Angel in Turkish İslamic literature (16, 17, 18th century divans)
ALİ CAHİT SELVİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET ATİK
- Edebiyatımızda berceste mısralar ve Harputlu Sadi'nin berceste mısralara dair eseri
Berceste verses in our literature and Sadi of Harput's work on berceste verses
OĞUZHAN GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıBursa Uludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ İHSAN AKÇAY
- Beşir Fuad'ın natüralist bakış açısından Voltaire ve Hugo
Voltaire and Hugo from Beşir Fuad's naturalist perspective
DİLEK TURGUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Fransız Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEDİM KULA