Geri Dön

Kadınların toplumsal ve siyasal katılımlarının göstergesi olarak Antalya'da kadın dernekleri ve üye yapılarının sosyo-ekonomik analizi

As an indication of social and political participation of woman: woman associations in Antalya and socio-economic analysis of their member structures.

PDF İndir

  1. Tez No: 211013
  2. Yazar: GÖZDE YUVA
  3. Danışmanlar: PROF.DR. MERAL ÖZTOPRAK SAĞIR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2005
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 126

Özet

Günümüzde kadının aile içinde erkekle paylastıgı sorumluluklar ve toplum yasamında giderek artan islevinin incelenmesi önemli bir konudur. Kadın, aile ve toplum arasında bir köprü görevi görmektedir. Kadınlar, toplumlarda yerine getirdigi görevleri ile, toplumsal sistemin isleyisine büyük katkıda bulunurlar. Bu açıdan kadının toplumdaki konumu incelenirken, önce onun birey olarak kisiligini kazanması düsünülmelidir. Bu baglamda, bireyle toplum ve bu ikisi ile devlet arasında iletisim kuran sivil toplum kuruluslarında kadınların yer alması önemlidir. Tarihimizin en eski dönemlerinde, Türklerde kadın aile yasamında esit olarak sosyal, ekonomik ve hatta askerlik alanlarında her zaman erkegin yanında yer almıstır. Türk tarihinin derinliklerine inildiginde, Orta Asya'da bilinen eski Türk Devletlerinin egemenliginin sürdügü dönemlerde, devleti baskan (hakan) ile karısı (hatun) birlikte temsil etmislerdir. Türk devletlerinde birçok hakka sahip olan kadın, slamiyet'in benimsenmesinden sonra geri planda kalmıstır. Osmanlı mparatorlugu'nda kadının kurtulusu hareketinin kalkıs noktası Tanzimat Dönemi'nde yer almaktadır. Türklerin Batı uygarlıgına gerçek yönelis ve alıstırmaları da bu dönemde baslamıstır. Bu dönemde, kadın dernekleri amaçlarını benimsetmek, kitlelere yaymak için, yayın ve konferans gibi araçlara basvurmuslardır. Kadın dernekleri; yardım; egitim amaçlı, kültür amaçlı; ülke sorunlarına çözüm arayan; feminist; ülke savunmasına yönelik; siyasal amaçlı ve siyasal partilerin kadın dernekleri, olarak gruplanabilir. Bu derneklerden ülke sorunlarına çözüm bulmayı amaçlayan derneklerden bahsetmek gerekirse; yerli üretimi yaymak, yerli malı kullanımını tesvik için1913'te Melek Hanım tarafından kurulan ?Mamulat-ı Dahiliye stihlakı Kadınlar Cemiyet-i Hayriyyesi? bu grubun önemli örneklerindendir. Cumhuriyet'in ilk yıllarında gerçeklestirilen devrimlerde önemli rol oynayan Türk Ocakları, kadın haklarının tanıtılması ve halka benimsetilmesi faaliyetlerinde bulunan önemli cemiyetler arasında yer almıstır. Türk Ocakları, kadın hakları konusunda aktif bir tutum sergilemis ve düzenledigi konferanslar ve yaptıgı yayınlarla kamuoyunu etkilemistir. Türk Ocakları, kadınlara siyasal hakların verilmesi sırasında yapılan çalısmalarda yer alırken ülke çapında bir propaganda da baslatmıstır. 1924'te Egitim ve Ögretim Birligi Kanunu; 1926'da Medeni Kanun ve 1928'de Harf devriminin kabulü, 1934 yılında milletvekili seçimlerinde, seçme ve seçilme hakkının verilmesi ile Cumhuriyet'in ilanını izleyen ilk on yıl içinde Atatürk'ün önderliginde kadınların ailede, egitimde, toplumsal yasamda ve siyasette ?esit haklara sahip birey? olmalarını saglayan yasal ve yapısal devrimler hızla yasama geçirilmeye çalısılmıstır. Ülkemizde kadınlar, birçok Avrupa ülkesinden daha önce seçme ve seçilme hakkını elde etmelerine ragmen, günümüzde kadınlar açısından cinsiyet ayrımının en yogun olarak yasandıgı alan siyasal etkinlikler alanıdır. Siyaset erkek alanı olarak algılanıp, kadınların yalnız oy vermeyle yetinmeleri istenmekedir. Burada kadınlar açısından iki önemli nokta ortaya çıkmaktadır. Birincisi kadınların toplumu kendilerinden yana dönüstürebilmek için en basta siyasal alan olmak üzere toplumun her düzeyindeki karar organlarına katılmalarının gerekliligidir. kincisi de bunun kendi basına gerçeklesemeyecek ölçüde ciddi ve karmasık engellere dayanmasıdır. Bu karmasık engelleri, kadının bireysel çabalarıyla asması pek söz konusu degildir. Bu anlamda, kadınların siyasal karar verme organlarına katılımı ne kadar önemliyse, bu katılımı özendirecek veya kolaylastıracak, en azından kadının bir birey olarak topluma faydalı olmasını saglayacak sivil toplum kurulusları da bir o kadar önemlidir. Sivil toplum kurulusları, bireyle toplum ve bu ikisi ile devlet ve bütün siyasal karar mekanizmaları arasında iletisim kuran, talepleri olusturan kuruluslardır. Dünyanın bir çok ülkesinde barıs, çevrenin korunması, kadın hakları, insan hakları açısından yapılan faaliyetler içinde yer alan sivil toplum kurulusları, günümüzde dünyanın politik-ekonomik-çevresel bütünlesmesinin sonucunda ve iletisim imkanlarından da yararlanarak uluslararası arenada da etkindirler. Ülkemizde sivil toplum kuruluslarının en yaygın biçimi derneklerdir. Dernek kurma hak ve özgürlügü ile ilgili Avrupa Birligi'ne giris sürecinde yapılan degisikliklerle önemli yol katedilmistir. Derneklerin faaliyetlerini kısıtlayan birçok hüküm ya tamamen kaldırılmıs ya da degistirilmistir. Günümüzde gerek ulusal gerek uluslararası alanda hükümetler ve kuruluslar, kadın sorununa daha fazla yer vermekte ve toplumsal cinsiyet esitliginin gerçeklestirilmesi konusunda hemfikirdirler. Kadın statüsünün iyilestirilmesi mücadelesinde kadın sivil toplum kurulusları önemli bir güç olusturmaktadır. Antalya'daki kadın dernekleri, faaliyet alanları açısından genis bir yelpazede çalısmalar yürütmektedir. Ayrıca bir dernegin birden çok alanda faaliyet gösterdigi de görülmektdir. Ayrıca bazı derneklerin gerçek amaçlarını yansıtmamak için tüzüklerinde amaçlarını farklı gösterdikleri de görülmektedir. Tüm bu güçlüklere ragmen Antalya'daki kadın dernekleri, 1. Egitim amaçlı dernekler 2. Siyasal amaçlı dernekler 3. Yardım amaçlı dernekler 4. Ekonomik (stihdam) amaçlı dernekler olmak üzere 4 sınıfa ayrılmıstır. Sempozyum, panel, seminer vb.yollarla kadınları egitmek amacıyla kurulmus dernekler arasında, Kadın Adayları Destekleme Dernegi, Antalya Soroptimist Kulübü Dernegi, Uluslararası Kadınlar Dayanısma Dernegi, Antalya s Kadınları Dernegi, Akdeniz Hanımlar Kültür ve Yardımlasma Dernegi ve Sütçüler Kadınları Dayanısma Dernegi sayılmaktadır. Bu tür dernekler, üyelerine okuma-yazma kursları, aile ve kisisel gelisim seminerleri, hukuksal ve psikolojik danısmanlık hizmetleri vermektedir. Siyasal amaçlı kadın dernekleri arasına Kadın Adayları Destekleme Dernegi ve Cumhuriyet Kadınları Dernegi girmektedir. Kadın Adayları Destekleme Derneginin amacı, kadınların seçimle ve atamayla gelinen tüm karar verme mekanizmalarında ve politikada biran önce etkili ve giderek esit temsilini saglamaktır. Bunun için de, kadın sorunları ve politikaları konusunda is ve güç birliginin gelismesi için mücadele edilmekte, aday kadınlara çesitli konularda egitim verilmekte ve siyasi partilerde kadınlar için lobi çalısması yapılmakta ve kamuoyunun kadın temsilinin önemi konusunda bilinçlenmesi için çalısmaktadır. Görüldügü üzere, Kadın Adayları Destekleme Dernegi aynı anda iki islevi birden yerine getiren bir dernektir. Siyasal amaçlı hizmetlerinin yanında, kadınların egitimi konusunda da çalısmalar yapmaktadırlar. Cumhuriyet Kadınları Dernegi, Cumhuriyet Devrimleri ile kazanılmıs olan ekonomik ve siyasal bagımsızlıgın, özgürlük, demokrasi ve aydınlanmanın korunması, savunulması, ülke ve halk yararına gelistirilmesi için çalısmaktadır. Yardım amaçlı derneklerin arasına, Türk Üniversiteli Kadınlar Dernegi, Türk Anneler Dernegi, Akdeniz Hanımları Kültür ve Yardımlasma Dernegi girmektedir. Bu tür derneklerde, yardıma muhtaç ailelere yiyecek ve giyecek yardımı yapılmakta, üniversite ögrencilerine burs saglanmaktadır. Akdeniz Hanımlar Kültür ve Yardımlasma dernegi, yardım amaçlı bir dernek olmakla birlikte, yukarıda belirtildigi gibi aynı zamanda egitim amaçlı kurulmus olan bir dernektir. Kadınlara istihdam saglamak amacıyla kurulmus dernekler arasına, Akdeniz Kadın stihdamı Dernegi, Antalyalı Kadınlar Dayanısma Dernegi, Antalyalı Kadınlar Danısma ve Dayanısma Dernegi ve Sütçüler Kadınları Dayanısma Dernegi girmektedir. Bu tür derneklerde, kadınların el emeklerini degerlendirerek kadınlara istihdam saglamaktır. Bu yolla ev ekonomilerine katkıda bulunmalarını saglamaktır. Sütçüler Kadınları Dayanısma Dernegi ekonomik amacının yanında, aynı zamanda çesitli paneller ve konferanslar yoluyla kadınlara ulasan egitim amaçlı bir dernektir. Ele aldıgımız Antalya'daki kadın derneklerinde 151 katılımcı üyenin 46 kisisi yardım amaçlı derneklere, 40 kisisi istihdam amaçlı derneklere, 39 kisisi egitim amaçlı derneklere, son olarak da 26 kisisi siyasal amaçlı derneklere üye olmustur.

Özet (Çeviri)

The social and economic factors are the primary factors that determine the political attitudes. In this contex, the study aims to verify the relationship between the socio-economic factors and the political participation of women in Antalya. Political participation includes voting, protesting, lobbying, trying to persuade other?s to vote. Related with this study, political participation includes many activities that brings together with relation with people, group behaviour and social activity. Nongovermental organizations are included in this type of political participation. Nongovermental organizations, which are a significant indicator of democratization, have shown a very rapid development in Turkey, especially in recent years. The number of nongovernmental organizations, such as foundations, associations and citizen's initiatives, which undertake the responsibilities of the community voluntarily, are increasing every day. Furthermore, a significant majority of these organizations have relations with the similar international or foreign organizations. These organizations, act as the voice of civil society and are the heart of democratic discourse. Today, the number of associations engaged in activities in many fields such as sports, culture, health, social assistance, women and artisans associations The study, focuses on woman associations in Antalya. Woman associations have an important power on the improvement of the status of women. While in the Ottoman era women?s status was improved over the time when Islamic social hierarchy was accepted, they were still almost totally deprived of political rights. Reform edicts made it possible for them to hold some public offices. There were associations headed by women but most of these functioned as charity oganizations. In 1924, the Kemalist reforms opened the way for the women to join the civil service. In 1930, women gained the right to participate in municipal and, in 1934, national elections. It was only in 1980s that Turkish woman began to see herself as a political actor rather than as a housewife at home with a life based on her family. Coming on the scene and the becoming widespread of a nongovermental organization is also linked with the level of the social and economic development of that region. Therefore, in the study, the social and economic structure of Antalya is mentioned generally. In Antalya there are 16 woman associations and 12 of them is included in this survey. Total number of association members is 1325, and 151 of them chosen for sample. The woman associations in Antalya, in general aim to integrate women in social, economic and political life. They struggle for equality in education, health, labor, politics, law, the arts and the science. ? The Association for Supporting and Educating Women Candidates(KADER): Promotes equal representation of women in all levels of the decision-making process in Turkey. ? Association of University Women: A national organization that promotes education and equity for all women and girls. ? Turkish Mothers? Association: Provides help to students and poor families. The education committee awards scholarships to students in Antalya. ? Association of Solidarity of Women in Antalya: promote solidarity and communication among women homeworkers in Antalya. As a conclusion, this study brings light to the relation between the socio-economic status of woman and the aim of the association she is included. ? Unlike older respondents, younger respondents do not interest in participating in any association. Because of the reasons such as education, looking for a job, they often move from one place to another place. In this contex, these conditions make participating in the meeting of associations difficult. ? Education level of a respondent is also have a big impact on participating in associations. Respondent who has higher level of education interests in participating in associations more than the respondent who has lower level of education. ? Level of income is another factor that affects the participation in an association. Respondent who has high level of income interests in political participation more than the respondent who has low level of income.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    81759

    Kadın öğretmenler ve sendikal katılım; Eğitim-Sen örneği

    Woman teachers and participation in unions; Example of Eğitim-Sen

    HÜLYA TÜRKOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesi

    Yaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SERAP AYHAN

  2. Tez No

    498875

    Kadınların siyasete katılımında etkili olan unsurlar: Türkiye örneği

    Factors affecting political participation of women: Turkey case

    MİNE ERSOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Siyasal BilimlerBahçeşehir Üniversitesi

    Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BEDİİ SÜHEYL BATUM

  3. Tez No

    601389

    Türkiye'de kadınların siyasal temsili: Yapısal faktörlerin analizi

    Women's political representation in Turkey: Analysis of structural factors

    TUĞBA SÜĞÜT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Siyasal BilimlerMardin Artuklu Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZELAL BAŞAK KIZILKAN

  4. Tez No

    63488

    Kadınların siyasal sisteme katılımı: Sivas merkez ilçede siyasi partiye üye kadınlar üzerinde bir uygulama

    The participation of women to political systems: An application on the women being member to the political parties in Sivas central county

    GÜLAY ERCİNS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Kamu YönetimiCumhuriyet Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FARUK KOCACIK

  5. Tez No

    830238

    İnsan hakları bağlamında kadın hakları ve pozitif ayrımcılık uygulamalarının Türkiye'de kadınların siyasal yaşamına etkisi

    The effect of women's rights and positive discrimination in the context of human rights on the political participation of women in Turkey

    ELİF SEDANUR UÇAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal BilimlerErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FUNDA KEMAHLI GARİPOĞLU

Geri Dön