Evlilik doyumunu açıklamaya yönelik bir model geliştirme
Developing a model to explain marital satisfaction
- Tez No: 211681
- Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR ÖZBAY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Evlilik doyumu, Beş faktör kişilik özelliği, Psikolojik belirtiler, Evlilikte özyetkinlik, Evliliğe hazıroluş, Stresle başa çıkma, Marital satisfaction, Five factor model of personality, Psychological symptoms, Marital self-efficacy, Marital readiness, Coping with stress
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu araştırmada, evlilik doyumunu açıklayan evliliğe hazıroluş düzeyi, evlilikte özyetkinlik, psikolojik belirtiler, stresle başa çıkma tarzlarından olan aktif planlama ve gelişime açıklık, duygusal tutarsızlık, özdenetim ve yumuşak başlılık kişilik özellikleri arasındaki doğrudan ve dolaylı ilişkileri incelemeye yönelik bir model geliştirilerek test edilmiştir. Katılımcılar 1024 evli bireyden (620 kadın ve 404 erkek) oluşmaktadır. Çalışmada, evlilik uyumu ?Çift Uyum Ölçeği?, psikolojik belirtiler ?Kısa Semptom Envanteri?, kişilik özellikleri ?Beş Faktör Kişilik Envanteri Kısa Formu?, stresle başa çıkma ?Stresle Başa Çıkma Tutumları Envanteri?, özyetkinlik ?Evlilikte Özyetkinlik Ölçeği?, evliliğe hazır oluş araştırmacı tarafından geliştirilen ?Evlilikte Benzerlik Ölçeği?, ?Kök Aileyle İlişkiler Envanteri? ile birlikte ?Kişisel Bilgi Formu?nda yer alan sorularla ölçülmüştür. Sonuçlar, geliştirilen bu modelin bir bütün olarak evlilik doyumunu açıkladığını ortaya koymuştur. Bir kişilik özelliği olan özdenetim evlilik doyumunu doğrudan etkilerken, duygusal tutarsızlık ve yumuşak başlılık evlilik doyumunu doğrudan etkilemediği bulunmuştur. Evlilik doyumu ile duygusal tutarsızlık arasındaki ilişkide evlilikteki özyetkinliğin dolaylı bir etkisi olduğu bulunmuştur. Evlilik doyumu ile özdenetim arasındaki ilişkide stresle başa çıkma tarzlarından aktif planlamanın dolaylı bir etkisi vardır. Evlilik doyumu ile yumuşak başlılık arasındaki ilişkide evlilikteki özyetkinliğin dolaylı bir etkisi vardır. Evlilik doyumu ile gelişime açıklık arasındaki ilişkide evlilikteki özyetkinliğin dolaylı bir etkisi varken, evlilik doyumu ile gelişime açıklık arasındaki ilişkide aktif planlamanın dolaylı bir etkisi olmadığı bulunmuştur. Stresle başa çıkma tarzlarından olan aktif planlamanın, psikolojik belirtilerin, evliliğe hazır oluşun ve evlilikteki özyetkinliğin evlilik doyumu üzerinde doğrudan bir etkisi olduğu bulunmuştur. Evlilik doyumu ile evliliğe hazıroluş arasındaki ilişkide evlilikteki özyetkinliğin dolaylı bir etki vardır. Evlilik doyumu ile evlilikteki özyetkinlik arasındaki ilişkide aktif planlamanın dolaylı bir etkisi olduğu bulunmuştur. Evlilik doyumunu açıklamaya yönelik yapılan çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre, arkadaş onayı evlilikten sağlanan doyumu artırırken, aile onayının evlilikten sağlanan doyum üzerinde bir etkisi olmadığı bulunmuştur. İçsel baskı evlilikten sağlanan doyumu negatif yönde yordamaktadır. Evlilik yaşının artması evlilikten sağlanan doyumu etkilememektedir. Eş benzerliği ve kök aile ile ilişkiler evlilik doyumunu en fazla yordayan değişkenlerdir. Erkeklerin evlilik doyumlarının kadınlara göre daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
In this research, a model explaining marital satisfaction has been tested. In this model marital readiness, marital self-efficacy, psychological symptoms, active planning type of coping with stress and personality traits of neurotism, openness, agreeableness, conscientiousness were presumed to explain marital satisfaction. Participants have consisted of 1024 married individuals (620 female and 404 male). In this research, ?Dyadic Adjustment Scale? for marital satisfaction, ?Brief Symtom Scale? for psychological symptoms, ?Five Factors Personality Scale Brief Form? for personality features, ?The Scale of Coping with Stress? for coping with stress, ?The Marital Self-efficacy Scale? for self-efficacy and ?The Similarity in Marriage?, ?The Scale of Relations with Family of Origin? and ?Personal Information Form? which were developed by the researcher for marital readiness have been applied. This new model has explained the marital satisfaction as a whole. Conscientiousness from personality traits has affected directly marital satisfaction. Neurotism and agreeableness from personality traits have not affected directly marital satisfaction. Marital self-efficacy has an indirect effect on the relationship between the marital satisfaction and neurotism. Active planning type of coping with stress has an indirect effect on the relationship between the marital satisfaction and conscientiousness. Marital self-efficacy has an indirect effect on the relationship between the marital satisfaction and agreeableness.Marital self-efficacy has an indirect effect on the relationship between the marital satisfaction and openness. Active planning type of coping does not have an indirect effect on the relationship between the marital satisfaction and openness. Active planning type of coping, psychological symptoms, marital readiness and marital self-efficacy have a direct effect on the marital satisfaction. Marital self-efficacy has an indirect effect on the relationship between the marital satisfaction and marital readiness. Active planning type of coping has an indirect effect on the relationship between the marital satisfaction and marital self-efficacy. According to multiple regression analysis conclusions being done in order to explain marital satisfaction, while the approval of friends increases the marital satisfaction, the approval of the family has not an important effect on the marital satisfaction. At the same time, internal pressure negatively affects the marital satisfaction. Age of the couples does not seem to explain marital satisfaction in this model. Similarity in marriage and family of origin relationships have significantly predicted marital satisfaction. Marital satisfaction of males seems to be higher than marital satisfaction of females.
Benzer Tezler
- Evlilik doyumunu açıklamaya yönelik bir model: Uyumsuz şemalar, bağlanma stilleri ve duygusal düzenleme
Model to explain marital satisfaction: Maladaptavi schemas, attachment styles and emotional regulation
OSMAN ÇAKIR
- Evli çiftlerde algılanan gücün bağlanma boyutları ve yatırım modeli değişkenleri açısından incelenmesi
Investigation of perceived power in married couples with regard to attachment dimensions and investment model variables
MERYEM KAYNAK MALATYALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDA BÜYÜKŞAHİN SUNAL
- Soma Elektrik Üretim ve Ticaret Anonim Şirketi tesislerinde çalışan işçilerde bazı sosyodemografik faktörlerle yaşam kalitesinin ilişkisi
The Relationship of some sociodemographic factors with quality of life in the Soma Elektrik Üretim ve Ticaret Anonim Şirketi workers
HAKAN BAYDUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Halk SağlığıCelal Bayar ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ERHAN ESER
- Evlilikte empati ile evlilik doyumu ve affetme arasındaki ilişkide evlilik farkındalığının rolü: Karma bir araştırma
The role of marital awareness in the relationship between empathy in marriage and mari̇tal satisfaction and forgiveness: A mixed study
YAHYA ŞAHİN
- Evli bireylerin kişilik özelliklerine göre bilinçli farkındalık düzeylerinin ve evlilik doyumlarının incelenmesi
The study of mindfullness levels and marriage satisfaction levels according to personality traits of married individuals
BURÇİN DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜL ERYILMAZ