Mikrosatelit DNA belirleyicileri kullanarak yerel ekmeklik buğday çeşitlerinin tanımlanması
Identification of bread wheat landraces using microsatellite DNA markers
- Tez No: 212622
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET YILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoteknoloji, Mühendislik Bilimleri, Ziraat, Biotechnology, Engineering Sciences, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Mikrosatelit Markörleri, Yerel Çeşitler, Hexaploid Buğday, Genetik Çeşitlilik, Microsatellite Markers, Bread Wheat, Landraces, Gen
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Bitki ıslahında kullanılabilecek olan gen kaynaklarının genetik karakterizasyonunun yapılması büyük önem taşımaktadır. Buğday ıslahı açısından önemli gen kaynaklarından olan yerel çeşitlerin genetik tanımlamalarının yapılması da ıslahdaki kullanımlarını kolaylaştırmaktadır. Bitkilerin genetik yapılarının tanımlanmasında protein markörleri, morfolojik markörler ve DNA markörleri gibi moleküler markörler kullanılmaktadır. Son yıllarda buğdayda yapılan moleküler tanımlama çalışmalarında, diğer markör sistemlerine göre avantajlı olması nedeniyle çoğunlukla mikrosatelit markörleri (SSR) tercih edilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye'nin farklı bölgelerinden toplanan 20 adet yerel ekmeklik buğday çeşidinin moleküler tanımlamalarının yapılması amaçlanmıştır. Bu amaçla önceden geliştirilmiş mikrosatelit lokusundan en fazla polimorfik olan 7 tanesi kullanılmıştır. 20 adet yerel ekmeklik buğday çeşidinin 10'ar adet aksesyonunun DNA'ları izole edilmiş ve Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PZR) işlemiyle mikrosatelit belirleyicileri kullanılarak spesifik DNA bölgelerinin çoğaltılması sağlanmıştır. Reaksiyon sonucu elde edilen PZR ürünleri % 8'lik acrylamide jelde görüntülenmiştir. Üretilen bantlar arasındaki polimorfizm ilişkileri Vilber Lourmat, Bio 1D, 11.04 programı kullanılarak ve aynı zamanda çıplak gözle skorlanarak belirlenmiştir. Bant büyüklükleri baz alınarak oluşturulan verilerin dendogramı NTSYSpc 2.1 programı ile yapılmıştır. Elde edilen dendograma göre çalışmada kullanılan yerel çeşitler iki ana gruba ayrılırken, bu ana gruplar da kendi aralarında alt gruplara ayrılmıştır. Hesaplanan matriks değerlerine göre yerel çeşitlerin arasındaki ilişkiler değerlendirildiğinde, genetik olarak birbirine en yakın akraba çeşitler Balıkesir'den alınan Ak buğday olarak isimlendirilen 63445 hattı ile Bursa'dan alınan Sarı buğday olarak isimlendirilen 63886 hattı olurken, Sinop'tan alınan Mengen olarak isimlendirilen 37179 hattı ile İzmir'den alınan 3608 hattı en uzak akraba çeşitler olarak belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda hem yerel çeşitler arasında hem de yerel çeşitlerin aksesyonları arasında oldukça fazla genetik farklılık saptanmıştır. Sonuçlar, yerel ekmeklik buğday çeşitlerinin genetik tanımlamalarının yapılmasında mikrosatelit DNA markörlerinin başarılı şekilde kullanılabileceğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
It is highly important to genetically characterize gene sources which can be used in plant breeding. Genetic characterization of landraces which are one of the most important gene sources in wheat breeding facilitates their usages in breeding. Morphological, protein and molecular markers such as DNA markers have been used to characterize plant genomes. In recent years, mostly microsatellite markers (SSRs) have been chosen in molecular characterization of wheat due to their advantages over other marker systems. In this study, molecular characterization of 20 landraces of bread wheat collected from different regions of Turkey was aimed. SSR primers were screened and seven most polymorphic primers were employed in characterization. DNA of 10 accessions from each landraces were isolated and specific DNA regions were amplified by PCR using each SSR primer. PCR products were run in 8 % Polyacrylamide gels. Polymorphism evaluations were done by naked eye as well as by using Vilber Lourmat, Bio 1D 11.04 software. Dendograms of data were drawn based on band sizes of the PCR products. According to the dendogram, landraces were grouped into two main sections, and these main sections were separated into several sub-groups. Based on matrix values, the closest genotypes of landraces were Ak buğday (#63445) collected from Balıkesir and Sarı buğday (#63886) collected from Bursa. On the ofter hand, the most genetically different genotypes were Mengen (#37179) collected from Sinop and the line #3608 collected from İzmir. Genetical differences among landraces were determined in the end of this study. These results indicate that SSR markers could be successfuly used in genetic characterization of bread wheat landraces.
Benzer Tezler
- Bazı yazlık ekmeklik buğday çeşitlerinde genetik farklılığın ssr markörleriyle belirlenmesi
Determination of genetic diversity of summer bread wheat varieties using ssr markers
MERVE DİLEK GEBOLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarımsal Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET ALP FURAN
- Mikrosatelit DNA belirleyicileri kullanılarak yerel makarnalık buğday çeşitlerinin tanımlanması
Identification of durum wheat landraces using microsatellite DNA markers
ÖZLEM ATEŞ SÖNMEZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyoteknolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABRİ GÖKMEN
DOÇ. DR. AHMET YILDIRIM
- Mikrosatelit belirleyicileri kullanılarak tokak yerel arpa çeşidindeki genetik varyasyon düzeyinin belirlenmesi ve saf hatların seçimi
Determining the genetic variation level and selecting purelines in tokak barley landrace using microsatellite markers
RAHİME GÜNDÜZ
- A Novel method for developing microsatellite markers and seuence analysis of wheat disease resistance gene analogs
Yeni bir metodla mikrosatelit belirleyicilerinin geliştirilmesi ve buğdayda hastalığa dirençlilik geni analoglarının sekans analizi
ERDOĞAN EŞREF HAKKI
Doktora
İngilizce
2000
BiyoteknolojiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHİNUR S. AKKAYA
PROF. DR. AYKUT KENCE
- DNA fingerprming of Turkish Durum weelt cultivers using simple seavence repeat DNA markers and triplex affinity capture of repeet seevenees
Türkiye durum buğdayı kültiverlerinde basit dizilim tekrarlar (BDT) molekülar belirleyicileri kullanılarak DNA parmakizi profillerinin...
SİBEL AKIN
Yüksek Lisans
İngilizce
1997
KimyaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHİNUR S. AKKAYA