Geri Dön

Batı Türkçesinde tür değiştirme

Conversion in western Turkish

  1. Tez No: 214147
  2. Yazar: FERYAL KORKMAZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSA DUMAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2007
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 256

Özet

“Batı Türkçesinde Tür Değiştirme”adlı bu çalışma ile Türkçenin Anadolusahasındaki gelişim sürecinde kelimelerin tür olarak gösterdikleri değişmeyi ortayakoymak amaçlanmıştır. Dil üzerine araştırma yapanlar, tür değiştirmeyi bütün dilleriçin ortak bir kelime yapma yolu olarak değerlendirmişlerdir. Ancak Türkçedekelimelerin fonetik ve morfolojik değişmeleri üzerinde çok sayıda çalışma yapılmışolmasına karşın tür olarak gösterdikleri değişmeler üzerinde pek fazla durulmamıştır.Bu sebeple çalışmamızda 'tür değiştirme' kavramıyla ifade edilen dil hadisesiningeniş bir tanımı yapılmış, kapsamı hakkında bilgi verilmiş ve tür değiştirmeninTürkçede nasıl gerçekleştiği incelenmiştir. Bunun için Eski Anadolu Türkçesindengünümüze kadar olan dönemde yazılmış eserlerden bazıları taranarak tür değiştirmeörnekleri kaydedilmiş, bu örnekler değişme gösterdikleri türlere göre -isimden fiileya da fiilden isme değişmeler gibi- sınıflandırılmışlardır. Bu çalışma ile Türkçede deazımsanmayacak oranda tür değiştirme örneğinin olduğu ortaya konmuş olmaktadır.Tür değiştirmenin, Türkçede, kelime türetme, kelime birleştirme gibi ihtiyaçduyulduğunda yeni kelime yapma yolu olarak kullanılmadığı ancak tarihî süreçiçinde Türkçe ve alıntı kelimelerde gerçekleştiği anlaşılmaktadır. Örneklerden budeğişmelerin Türkçede isimden fiile, fiilden isme, isimden sıfata, isimden edata,sıfattan isme tür değiştirme şeklinde gerçekleşmiş olduğu görülmektedir.

Özet (Çeviri)

This study entitled“Conversion in Western Turkish”aims at showing thechanges in words as parts of speech within the development of Turkish in Anatolianregion. Researchers of language have regarded changes in parts of speech as acommon word-building method for all languages. Yet, although there is extensiveliterature on phonetic and morphological changes in Turkish words, there is notenough emphasis on the changes in parts of speech. Therefore, this study includes anextensive definition and introduction of this linguistic concept, namely“conversion”,and an analysis of how this change has occurred in Turkish. For this, a selection oftexts from Old Anatolian Turkish to Turkey Turkish has been scanned to recordexamples of changes in parts of speech, and these examples have been classified interms of the parts of speech they change into, e.g. from noun to verb, or from verb tonoun. This study maintains that there are numerous examples of changes in parts ofspeech. It is an observable fact that changes in parts of speech occur in Turkish orborrowed words in a historical process, rather than manifest itself out of the necessityfor word-building, such as deriving and combining words. These examples show thatchanges in parts of speech occur from noun to verb, verb to noun, noun to adjective,noun to preposition, adjective to noun.

Benzer Tezler

  1. Düşünce mecmuasının tafsili fihristi

    Detailed index of thought magazine

    AMEL NADHIM ABDULLAH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Türk Dili ve EdebiyatıGaziantep Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÖZPAY

  2. Batı Türkçesinde algı fiilleri

    Verbs of perception in west Turkish

    FATMA ÖZKAN KURT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE TÖREN

  3. Birmingham Üniversitesi Mingana Koleksiyonu'nda bulunan Türkçe bir ilmihal kitabı (Metin, çeviri, sözlük, tıpkıbasım)

    A turkish religious book in the Mingana Collection of Birmingham University (Text, translation, vocabulary, facsimile)

    PAKİZE KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimOrdu Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIZ

  4. Tatar Türkçesinde cümle

    The Syntax of Tatar Turkish

    CANER KERİMOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Türk Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesi

    Türk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEKİ KAYMAZ

  5. Türkiye türkçesinde sözcük türlerinin sınıflandırılması

    The classification of word categories in modern Turkish

    MELİHA GÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıMersin Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. HÜRRİYET GÖKDAYI