Geri Dön

İbn Kemal'in fetvaları ışığında Osmanlı'da İslam Hukuku

Islamic Law at Ottomans in the light of Ibn Kemal?s fatwas

  1. Tez No: 214651
  2. Yazar: AHMET İNANIR
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ABDÜSSELAM ARI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 364

Özet

Ahmet İNANIR tarafından hazırlanan ?İbn Kemal'in Fetvaları IşığındaOsmanlı'da İslâm Hukuku? adlı bu tezde, İbn Kemal'in fetvalarındanhareketle XVI. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı toplumunda aile, ticaret,arazi, vakıf ve ceza hukuku alanlarında karşılaşılan hukukî sorunlar veçözümleri incelenmiştir. Elde edilen verilerden hareketle bu dönemde İslâm hukukunun nasıl anlaşıldığı, uygulandığı tespit edilerek İbn Kemal'in Osmanlı hukukuna katkıları ortaya konulmaya çalışılmıştır.İbn Kemal'in fetvalarında Hanefî mezhebine sıkı sıkıya bağlı kalmaya özen gösterdiği anlaşılmaktadır. O, devraldığı zengin hukuk külliyâtı içinde bir meselede farklı görüşlerle karşılaştığında; zayıf da olsa devlet ve toplum maslahatına uygun görüşü tercih etmeye çalıştığı gözlenmiştir. İctihadlar arasından birini tercihte zorlandığı durumlarda fakihleri tasnif ederek maslahata uygun çözümü ortaya koyma yolunu tutmuştur. Hanefi mezhebi içinde uygun çözüm bulamadığı nadir durumlarda Şafiî kadısına yönlendirerek sorunu çözme yoluna gitmiştir.İbn Kemal, Şia'ya yönelik fetvalarıyla uygulamayı etkilemiş, Osmanlı sultanlarını Sünnîliğin temsilcisi olduğunu açıkça belirtmiştir. O, fetva ve risaleleriyle toplumun Sünnî çizgide kalmasına çaba göstermiştir. Ayrıca başta arazi ve para vakfıyla ilgili olmak üzere pek çok fetvası kendisinden sonraki uygulamayı etkilemiştir.Bu dönemde çıkarılmış pek çok kanunla İbn Kemal'in fetvaları arasında tespit ettiğimiz paralellik, onun Osmanlı hukukunun oluşumuna katkısının açık bir delili olarak görülebilir. Zira o, daha bu yüzyılda İslam hukukunun kanunlaştırılmasının ilk örneklerini ortaya koymayı başarmıştır.Kısaca İbn Kemal'in Türk-İslâm hukukuna katkısı klasiğin dışına çıkmadan yaşadığı dönemin sorunlarına Hanefi fıkhından devlet ve toplum maslahatına uygun pratikleri ortaya koyma şeklinde olduğu söylenebilir.

Özet (Çeviri)

In our thesis entitled ?Islamic Law at Ottomans in the Light of İbn Kemal?s Fatwas? prepared by Ahmet İNANIR, the legal problems encountered on family, trade, land, waqf and punishment law issues within the Ottomans during the first half of XVI century were examined together with their solutions under the light of the fatwas of İbn Kemal. By defining how Islamic law was understood and also how it was practiced in this term, it is tried to demonstrate İbn Kemal?s contributions to the Ottoman law.It was seen that İbn Kemal paid special attention to apply the principles of Hanefî madhab in his fatwas. Within the rich law tradition inherited to him, when he encountered several opinions on the same issue, he tried to choose the one that is for the benefit of the state or the society even if the opinion is weak. When he was in difficulty to make a preference among convictions, he classified the fiqh scholars he manifested the most suitable solutions for the situation. When he could not achieve this, he overcame the problem by directing the issue to the qadi of another madhab.İbn Kemal effected the application with his fatwas against Şia, and he clearly declared that the Ottoman Sultans are the representative of the Sünnî Muslims. By his fatwas and articles, he also made an effort to leave the society in the Sunni way of life. In addition to this, beside his fatwas about land and money waqf, most of his fatwas effected the practices after his time.The parallelism between the most of laws that was passed in that time and İbn Kemal?s fatwas may be seen a definite evidence of its contribution to the formation of Ottoman law. Because, he succeeded the first examples of codification of İslamic law in that century.Briefly, İbn Kemal?s contributions to Turk-İslam law is that he demonstrated the practical solutions for the facts and temporary issues of his time on the basis of the classical fıqh.

Benzer Tezler

  1. Ottoman socity and state in the light of the fatwas İbn Kemal

    İbn Kemal'in fetvaları ışığında Osmanlı toplumu ve devleti

    ERTUĞRUL ÖKTEN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    1996

    Tarihİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    HALİL İNALCIK

  2. İbn-i Kemal'in hayatı eserleri ve yaratma anlayışı

    Ibn Kemal: His life, works and conception of creation

    FURAT AKDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ATAY

  3. Hanefî furû fıkıh literatüründe uyuşturucu maddelerin hükmü: İbn Kemal ve Ebussuud'un afyon, benc ve haşiş hakkındaki ihtilafları örnekliğinde bir inceleme

    The rulings of herbs in Hanafî furû' fiqh literature: An investigation of Ibn Kamâl and Abû al-Su'ûd's disputes about opium, bandj and hashish

    TAHA YASİN TAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZGÜR KAVAK

  4. 16. asır Osmanlı fetvalarında imamlarla ilgili hukuki sorunlar ve çözümleri

    Legal issues and solutions regarding Imams in the 16th century Ottoman fatwas

    HASAN ÖZÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. AHMET İNANIR

  5. Şeyhülislam Molla Arab'ın fetva mecmuası (v. 1b-33b) çerçevesinde XV. asır Osmanlı hukuku üzerine gözlemler (Tahlil ve Metin)

    Observations on XV. century Ottoman law around Sheikh al-İslam Molla Arab's fatwa collection (f. 1b-33b) (Analysis and Text)

    ALİ ÖNCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FETHİ GEDİKLİ