İbn-i Kutluk Molla Toh Niyaz Ahond-nıng tıbb kitabı (giriş-metin-tercüme-sözlük-dizin)
Ibn-i Kutluk Molla Toh Niyaz Ahond?s medical book (Preface-text-translation-lexion-index)
- Tez No: 215010
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHAMMET YELTEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2005
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Yirminci yüzyılın başlarında Albert von Le Coq (1860-1930) ve bir grup arkeolog, Turfan'da tıpla ilgili 31 parça metin buldular. Bunlardan bazıları Reşid Rahmeti Arat tarafından neşredilmiştir. Berlin'de Arat'a intikal ettiği düşünülen bu metin şimdiye kadar neşredilmemiştir. Bu yazma bize eski tıp anlayışını yansıtması bakımından ayrı bir önem arz etmektedir. Baş ağrısı, göz hastalıkları (gece körlüğü gibi) kulak ve burun enfeksiyonları, diş hastalıkları (diş ağrısı ve diş çürümesi), cinsel hastalıklar hakkında bilgi vermekle kalmaz, bu hastalıkların nasıl tedavi edileceği konusunda da yol gösterir. Bu hastalıkların tedavisinde nar, üzüm, susam, soğan, erik, biber, kavun, karpuz gibi meyve ve sebzeler çok kullanılmıştır.Metinde kullanılan pek çok bitkinin Çince, Arapça, Farsça kökenli olduğunu anlıyoruz. Orta Asya'da yaşayan Türk halkının bir kısmı dağlık ve ormanlık bölgelere yerleşmiş olup avcılık ve ormancılıkla geçinirlerdi. Onlar, bitkiler ile yakından ilgili olduklarından birçok bitki adına sahiptirler. Diğer bir kısmı ise steplerde hayvancılıkla geçinen göçebelerdi. Onların bitkilerle ilgileri sınırlı olduğundan bildikleri bitki isimleri de çok azdır. Hayvansal kökenli drogların bitkisel kökenli droglardan fazla oluşu da bu yüzdendir. İlaçlar, demlenerek, krem şeklinde sürülerek hap ve damla haline getirilerek kullanılmıştır. Metinde en çok geçen ölçüler, miskal, pung ve dirhemdir. Kaşık dolusu gibi ölçüler de kullanılmıştır.Doktora çalışmamı bu yazmanın Türk dili ve tababet tarihine faydalı olabileceği düşüncesiyle yapmış oldum
Özet (Çeviri)
In the early years of the twenty first century, Albert von Le Coq (1860-1930) and a group of archeologists discovered 31 pieces of texts about medicine in Turfan. Some of these texts were published by Reşid Rahmeti Arat. This text, which is considered to be handed down to Arat, has not been published up to now. This manuscript has a significance since it reveals us the ancient understanding of medicine. Not only does it provide information about headache, optical illnesses (like night-blindness), infections of the ear or the nose, dental ailments (toothache and tooth decay), sexual diseases but also shows the way as to how to treat these illnesses. Fruits and vegetables such as pomegranate, grapes, sesame, onion, plum, pepper, melon and watermelon were used widely. We understand that many of the plants that were used in the text were of Chinese, Arabic and Persian origin. Some of the Turkish people who lived in the Middle Asia settled down in mountainous and thickly wooded regions and lived on hunting and forestery. Since they were very much involved in plants, they had many plant names. Another group of the people were the nomads who lived on cattle breeding on the steppe. They had limited involvement with plants, consequently they had few plant names. It is because of this fact that the drugs having animal origin outnumbered the ones having herbal origin. Drugs were used by brewing, rubbing like cream or by making them into pills or drops. The units that were mentioned most in the text are miskal, pung and dirhem. Units such as a spoonful were also used.I did my doctoral study thinking that it may prove to be useful for the Turkish Literature and Medicine.
Benzer Tezler
- Mullā Sadrā on man's journey seeking perfection: A critical analysis of İqāẓ al-Nāimīn (Awakening the sleepers)
Molla Sadrâ'da insan'ın istikmâl serüveni: İkâzü'n Nâimîn örneği ve analizi
SHERİFE SLOCUM
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Dinİbn Haldun ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURHAN KÖROĞLU
PROF. DR. ALPARSLAN AÇIKGENÇ
- Hemodiyaliz, böbrek nakli hastaları ve sağlık personelinin aşı ve aşılanma konusunda bilgi ve eğilimlerinin değerlendirmesi
Evaluation of knowledge and predisposition about vaccines and vaccination in hemodialysis, renal transplant patients and hospital personels
HAKAN KUTLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon HastalıklarıAnkara ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERHAT BİRENGEL
- Osmanlı kültüründe resimsel öge olarak mistik semboller ve günümüz sanatına yansımaları
Mystical symbols in the Ottoman culture as pictural elements and the reflections on the contemporary art
CEMİLE DİDEM ÖZIŞIK
- İbn atiyye'nin el-muharrerü'l-veciz isimli eserinde kur'an ilimlerine yaklaşımı
The quranic sciences in muharrar al vaciz of ibn atiyye al andulusi
ENİSE KUTLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ÖMER DUMLU