Ankara Arslanhane Camii minber ve mihrap süslemeleri
The Dizayn of the minbar and mihrab of Arslanhane Mosque in Ankara
- Tez No: 215398
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. ZEYNEP GÖKÇESU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2006
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
12. ve 14. yy arasında Anadolu'da farklı bölgelerde Türk sanatı çeşitli gelişmelergöstermiştir. Bu gelişmeler dini ve sivil mimarinin genel yapılarında olduğu gibi, süslemebiçimlerinde de etkili olmuştur.Anadolu'da dini mimarilerin mihrap ve minberlerinde çok çeşitli malzemeler farklıtekniklerle işlenmiştir. Mihrap ve minberlerde çini, alçı, taş ve ahşap malzeme son derecesanatsal bir biçimde kullanılmıştır. 12. ve 13. yy'a ait Ankara Arslanhane Camii mihrabındaçini, alçı ve taş, minberinde ise ahşap malzeme geometrik ve bitkisel kompozisyonlarla ve hatyazıları ile süslenmiştir.Ahşap işçiliğinde kullanılan malzemelere uygun teknikler geliştirilmiş, genelliklearmut, elma, ceviz, sedir, abanoz, gül, şimşir ve çam gibi ağaçlar tercih edilmiştir. Bumalzemelerde kullanılan konu ve teknikler çeşitlilik göstermektedir. Yaygın olarak kündekâri,taklit kündekâri, düz satıhlı derin oyma, yuvarlak satıhlı derin oyma, çift katlı rölyef, kafes,ajur, şebekeli oyma ve eğri kesim teknikleri kullanılmıştır.Minberlerde konu olarak bitkisel (kıvrık dallar, arabesk, palmet, lotus), geometrikbezemeler ve hat yazıları kullanılmıştır.Ankara Arslanhane Camii minberinde geometrik biçimlerin sonsuz ve simetrikdizilimleriyle bir kompozisyon oluşturulmuştur. Kullanılan malzeme ceviz ağacıdır.Türkler Anadolu'ya geldiklerinde, Anadolu'da yaşayan yerli insanların taş malzemeyikullanmaları nedeniyle, mimaride en çok taşı kullanmışlardır. Fakat zamanla mimarilerindeve mimari süslemelerinde çini, mozaik, alçı ve stüko kullanmaya başlamışlardır. Bu tekniklerüzerinde yapılan geometrik ve bitkisel bezemeler, hat yazıları ile birlikte kullanılmıştır.Bu araştırmada konu ile ilgili literatür taranmış, araştırmaya konu olan örnekler teknik,konu, renk ve kompozisyon açılarından detaylı bir biçimde incelenmiş, çizim ve fotoğrafçekimleri yapılmıştır.iiDönemin kültür ve sanatını yansıtan Ankara Arslanhane Camii minber ve mihrapsüslemeleri göz önüne alınarak, bu konularla ilgili daha detaylı ve bilimsel çalışmalarınyapılması gerektiği düşünülmüştür.Bir dönemi ifade eden bu tip eserlerin halka açık olması ve bilinçsiz restorasyonuzamanla eserlerin zarar görmesine ve giderek yok olmasına neden olmaktadır. Camide çalışanpersonele, caminin ve içerisinde barındırdığı eserlerin sanat tarihi açısından önemi ve nasılkorunması gerektiği anlatılmalıdır.Bu eserlerde yer alan motifler kullanılarak küçük süs eşyaları ile tanıtımlarıyapılmalıdır.Anadolu Selçuklu Dönemi Türk süsleme sanatını tanıtıp, çizim ve fotoğraflarlaayrıntılı olarak incelemeyi amaçlayan bu çalışmanın, bundan sonraki çalışmalara kaynakolmasını umut etmekteyiz.
Özet (Çeviri)
Turkish art has been developed at various regions in Anatolia between 12 and 14century. These developments had been effected on either the general structure of religious andcivil architecture or decorating forms.They were used very different materials by various techniques in the minbars andmihrabs of Anatolian religion architecture. Çinis, plasters, stones and woods materials havebeen used finest artistically forms in the minbars and mihrabs. Wood materials and thecomposition of geometrical and plants by side by calligraphy were used in the mosque ofAslanhane in Ankara.The proper techniques were developed to wood works. It had been preference thewood of pears, apples, walnuts, cedars, ebonies, roses, boxwoods and pines in the woodworks. In wood works have been used different themes and techniques. The techniques ofKündekâri, taklit kündekâri, düz satıhlı derin oyma, yuvarlak satıhlı derin oyma, çift katlırelief, framework, openwork, network engraving and bending cut used widespread.The plants (curled branches, arabesque, pelmet and lotus), geometrical adornments andcalligraphic writings were used as the themes.Geometrical units that arranged infinite and symmetrically were comprised acomposition in the mosque of Aslanhane in Ankara. In those compositions were used thewalnut woods as materials.Because of living people in the Anatolia used usually stones materials in thearchitecture Turkish who have come to the Anatolia used also stones materials. However inthe course of time they have used çinis, mosaics and plaster stucco in architecture andarchitecture decorations. The geometrical and plant adornments on that techniques were usedtogether the calligraphic writings.It must be investigated detailed and scientific studies on the minbar and mihrab of themosque of Aslanhane in Ankara that reflect culture and arts of its period.ivTo be restoring unconsciously and to be reachable by the people, are the causes of thedamage in these works of arts. These causes are the destroying or exterminating of that worksof arts.I wish this study that is intending to introduce the Turkish decorating art of AnatoliaSelçuk term by the drawings and photographs, to be source of the next studies.
Benzer Tezler
- Mimari eserlerin geometrik süslemelerinin analizi: Ankara ili Anadolu Selçuklu dönemi artırılmış gerçeklik uygulama örneği
Analysis of geometric decorations of architectural works: Ankara province, Anatolian Seljuk period augmented reality application example
ÖZGÜN DEVRİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜVEN MERAL
- Ahi Şerafettin (Aslanhane) Külliyesinde cami, zaviye ve türbe'nin işlevsel ve içmimarlık açısından karşılaştırılmalı değerlendirilmesi
Ankara Ahi Serafettin (Aslanhane) Kulliye, mosque and tomb functional and terms of interior architecture comparative evaluation
BERK ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Sanat TarihiAtılım Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE PFEIFFER TAŞ
- Anadolu selçukluları ve beylikler dönemine ait ahşap minberlerin malzeme, yapım tekniği ve süsleme özelliklerinin incelenmesi
Investigation of materials, construction techniques and ornamental properties of wooden minbars of anatolian seljuks and principalities period
AYTEN AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ağaç İşleriGazi ÜniversitesiAğaç İşleri Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEVDET SÖĞÜTLÜ
- Ankara Etnografya Müzesinin teşhirindeki ahşap eserler
Ankara Ethnography Museum teşhirindeki wood works
OKTAY ÇINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MüzecilikErciyes ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİM TÜRKMEN