AB uyum sürecinde Türkiye'de uygulanan bölgesel kalkınma politikaları
Regional development policies applied ın Turkey during European Union integration process
- Tez No: 215720
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MESUT ALBENİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Bölümü
- Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Bölgelerarası kalkınma kavramı ülkenin siyasi sınırları içerisinde yer alan az gelişmiş bölgelerin gelişmiş bölgelere yaşam standardına göre denk tutulma çabalarını kapsamaktadır. Bölgesel kalkınma kavaramı ile birlikte bu iki kavramın birlikte ele alınmasına neden olarak bölge ve kalkınma olarak iki farklı değişik şekilde ele alınmamıştır.Gelişmiş olan ülkelerde kalkınma planlarının geniş tabana yayılması ve kalkınma ajanslarının kurulmasıyla ilgili çalışmalar geniş yer tutarken, gelişmekte olan ülkelerde bu çalışmalar pek fazla rağbet görmemiştir hatta sınırlı sayıda kalmıştır.AB `nin temeli, 18 Nisan 1951 imzalanmış olan ve 23 Temmuz 1952 tarihinde yürürlüğe giren Paris Anlaşmasıyla altı ülke tarafından Avrupa Kömür Çelik Topluluğu ile atılmıştır. AKÇT denmesinin nedeni o zamanlarda meydana gelen enerji sıkıntısından kaynaklanmaktadır. Birlik daha sonra 1957 yılında imzalanan Roma Anlaşmasıyla birlikte AET adını almıştır. İlerleyen zamanlarda Birlik meydana gelen gelişmelerle birlikte büyüme yoluna gitmiştir. Zamanla tam bir birlik olabilmek için çeşitli çalışmalarda bulunulmuştur. AET 1992 yılında imzalanan Maastricht Anlaşması ile AB adını almıştır. Birlik olma yolunda ilerleyen AB ortak para olarak 1999 yılında Euro'yu kabul ederek tek para birimini kullanmaya başlamışlar ve birlik içerisinde geçerli olacak olan bir anayasa oluşturma hazırlığına başlamışlardır.AB düzeyinde, bölgesel politikalar 1970 yılından itibaren önem kazanmıştır. 1980 yılından itibaren AB bölgesel politikası daha etkili bir araç olarak, bölgeler arasındaki gelişmişlik farkının en aza indirilmesini yada tamamen ortadan kaldırılmasında etkili bir araç olarak kullanılmaktadır. Geçmişten günümüze doğru birer adım halinde ilerleyen bu politikalar, zamanla ?ulus devlet? anlayışının yerine ?tek bir devlet? anlayışının hâkim olduğu AB'ye uyum çerçevesinde, Birliğe üye olmak isteyen ülkeler tarafından Birlik kriterlerin en uygun hale getirilmesine kadar süregelmektedir.Geçmişten günümüze kadar Türkiye'nin doğu bölgeleri ülke standartlarının altında kalan az gelişmiş ve düşük gelirli bölgeler iken, batı bölgeleri ülke standartlarına göre daha gelişmiş ve daha yüksek gelire sahiptir. Marmara, Ege ve Akdeniz Bölgeleri, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu ve Karadeniz bölgelerinden daha hızlı gelişme göstermektedir.Ülkemizde ise 1923 yılından başlayarak günümüze kadar bölgesel kalkınmaya yönelik çalışmalar süregelirken yapılan bu çalışmalardan istenildiği kadar yararlanamamıştır. Planlı dönemin başlangıcı olan 1960 yılından bu yana dokuz adet Beş Yıllık Kalkınma Planı ve çok sayıda Bölgesel Gelişme ve Kalkınma Projesi hazırlanıp uygulana gelmiştir. Bu plan ve projelerde bölgelerin fonksiyonel anlamda yönetimine ilişkin hayata geçirilmiş veya geçirilememiş çok sayıda öngörü ve düzenleme mevcut bulunmaktadır.Tez çalışmamda AB uyum sürecinde, bölgesel gelişme çerçevesinde uygulanmış yada uygulanmakta olan politikaların amacı önem teşkil etmektedir. Tezin Birinci Bölümünde tezin amacı, konusu ve önemi ele alınmıştır. Burada teze başlarken hedeflediğim amaç ile tezin hazırlanış safhasındaki çeşitli yöntemler ele alınmıştır. Tezin İkinci Bölümünde Bölgesel Dengesizlik ve Bölgesel Kalkınma kavramları genel olarak ele alınarak, Cumhuriyetin kuruluşundan günümüze kadar geçen sürede ülkemizde uygulamaya konulan çeşitli planların incelenmesi söz konusudur. Tezin Üçüncü Bölümünde ise Türkiye ve Avrupa Birliği ilişkisi ele alınarak, AB'nin kuruluş aşamasından Türkiye'nin Birliğe üye olma yolunda yapmış olduğu çalışmalar incelenmiştir. Tezin Dördüncü Bölümünde ise Avrupa Birliği Bölgesel Kalkınma Politikaları ile Türkiye'deki Bölgesel Kalkınma Politikalarının Analizi yapılarak ülkelerin uygulamış oldukları bölgesel politikalar arasındaki farklar ve benzerlikler ele alınmıştır. Ayrıca bu bölümde yine AB fonları geniş bir şekilde ele alınarak, bu fonlardan yararlanma olanaklarının ne şekilde olacağı ve Türkiye'nin fonlardan daha fazla yararlanabilmesi atması gereken adımları ele alınmıştır. Tezin Beşinci bölümünde ise yapılan çalışmayla ilgili sonuç kısmı yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
The concept of regional development includes the efforts of keepind the living standarts of under developed countries and developed countries at a balance. Regional development concept prevented considering the concepts of region and development seperate. While distributing the development policies to the base and establishment of development agencies kept a wide place at developed countries, these efforts were limited at developing countries.Euroean Union was based on European Steel and Coal Union with Paris Treatment which is signed by six countries at 18 April 1951 and progressed in 23 July 1952. The cause ıf calling with ESCU is the energy lackness at that time. Union was named as European Economical Union with the treatment of Rome at 1957. Union progressed with the developments at future times. There has been some efforts during time to be a union. European Economical Union has been named as EU with the Maastricht Treatment. EU ,which is progressing at the path of being a union, accepted Euro in 1999 as unique currency and started preparation of composing a constitution.Regional policies has got importance after the year of 1970. EU regional development policies have been used as an effective tool to minimize or diminish the regional development inbalances. These policies which are progressing from yesterday to nowadays, obtains harmonization of standarts to be eligible with EU standarts with the idea of ?unique nation? in spite of ?nation state? .From past to present eastern provinces of Turkey are underdeveloped and low incomed and western provinces of Turkey are more developed and high incomed. Marmara, Agean and Mediterrenean Regions are more developed than Eastern Anatolia, Southeastern Anatolia, Interior Anatolia and Black Sea Regions.There have been many regional development studies beginning from 1923 at our country but desired benefits couldn?t be obtained. From the beginning of planned development term 1960, nine Fifth Year Development Plan and several Regional Development Projects were prepared and applied. These plans and projects have many foresights and arrangements which are realized or not in manner of functionality.The importance of policies that are applied during the regional development process in the era of EU has a very important place in my dissertation. The aim, subject and importance of dissertation consists the First Part of dissertation. Targeted aims and preparation methods of dissertation was dealed here. Regional Imbalances and Regional Development are discussed in the Second Part of dissertation and analysis of several plans coming from the establishment of Republic dealed here. The relationship of Turkey and European Union is discussed at the Third Part of dissertation and works of Turkey at the process of being a member was dealed here. Regional development policies applied in Turkey and EU are discussed with analysis of Eurpoean Union Regional Development Policies and Turkish Regional Development Policies at the fourth part of dissertation and similarities and differences of policies were dealed. Also EU funds dealed in a detailed manner and utilization methods and steps for Turkey to utilize more benefit from funds were dealed. Results about the study were dealed at the fifth part.
Benzer Tezler
- Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde Türkiye'de bölgesel kalkınma politikaları ve bölgesel planlama çalışmaları
In the process of accession to European Union regional development policies and regional planning studies in Turkey
ÖZGÜL ARDIÇ
- Türkiye'de uygulanan bölgesel kalkınma politikaları ve 2003-2011 dönemi Bilecik ili ekonomik gelişimi
Regional development policies applied in Türkiye and economic development of the city,Bilecik, in 2003-2011 period.
ERTUĞRUL ZEYBEK
- AB uyum sürecinde Türkiye'de bölgesel gelişme politikaları
Regional development policies in Turkey in the process of European Union harmonization
ABDULLAH SALAHADDİN ÖNEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Kamu YönetimiGazi ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİKMET KAVRUK
- Avrupa Birliği sürecinde Karaman'da kalkınma politikaları, planlaması ve AB hibe projelerinin ekonomik ve sosyal katkıları
Karaman in the process of development policies in the European Union and European Union grants planning projects for economic and social contributions
MEHMET EMRAH KAYAPINAR
- Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde Türkiye'de yerelleşme ve bölgeselleşme politikaları
Localisation and regionalization policies of Turkey in integration process to the European Union
KADRİ CANAN