Kızıldere (Denizli)ve Ömerbeyli (Aydın) jeotermal alanında gelişen hidrotermal alterasyon minerallerinin incelenmesi
Investigation of hydrothermal alteration minerals at Kızildere (Denizli) and Ömerbeyli (Aydın) geothermal region
- Tez No: 216394
- Danışmanlar: PROF. DR. ABİDİN TEMEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Kızıldere, Ömerbeyli, hidrotermal alterasyon, mineraloji, jeokimya, Kızıldere, Ömerbeyli, hydrothermal alteration, mineralogy, geochemistry
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Bu çalışmada, Kızıldere (Denizli) ve Ömerbeyli (Aydın) jeotermal alanında gelişen hidrotermal alterasyon minerallerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Kızıldere (Denizli) ve Ömerbeyli (Aydın) jeotermal alanlarında MTA Genel Müdürlüğü tarafından önceki yıllarda gerçekleştirilen jeotermal enerji arama sondajlarından toplam 337 adet örnek alınmıştır. Alınan karot örnekleri üzerinde, X-ışını difraktometri-tüm kayaç ve kil fraksiyonu çözümlemeleri ile jeokimyasal analizler gerçekleştirilmiştir. Yapılan XRD- tüm kayaç analiz sonuçlarına göre, her iki jeotermal sahada, kuvars, kalsit, dolomit, mika, feldispat; kil fraksiyonunda ise illit, kaolinit, simektit ve klorit mineralleri saptanmıştır. Minerallerin dağılımına bakıldığında, Denizli-Kızıldere Jeotermal sahasında dolomit, Aydın?Ömerbeyli Jeotermal Sahasında ise mika ve feldispat mineralleri egemendir. Aydın-Ömerbeyli sahasında OB-7 kuyusunda mermer rezervuarında, mika+kil minerallerinin toplam miktarının % 53'e ulaşması ve bu sahadaki hidrotermal akışkanların, Na ve K bakımından zengin olması nedeniyle, illit'lerin söz konusu bu akışkanlardan itibaren neoformasyon ile oluştuğu görüşünü desteklemektedir. İnceleme alanındaki klorit mineralleri, mikaşist, kloritşist gibi metamorfik kayaçlardan itibaren detritik olarak oluşmuş olabilir. Simektit ve kaolinit mineralleri ise metamorfik kayaçlardaki feldispatların hidrotermal alterasyonu sonucu oluşabileceği ileri sürülebilir. Jeokimyasal analiz verileri, Denizli-Kızıldere sahasında, Neojen yaşlı breşik rezervuarda, Hg, Paleozoyik yaşlı Mermer-Şist geçişinde bulunan rezervuarda; SiO2, Al2O3, Na2O, TiO2, Ba, Ga, Nb, Ta, W, Pr, Zn gibi elementler, Paleozoyik yaşlı mermer rezervuarda ise CaO, MnO, Cr2O3, Co, Ni, Cu, Cd gibi element içerikleri, diğer elementlere göre daha yüksek değerler sunmaktadır. Ömerbeyli jeotermal sahasında Paleozoyik yaşlı Mermer-Şist geçişinde bulunan rezervuarda, Kızıldere sahasının aksine; SiO2, P2O5, Ba, Co, S ile Dy, Ho, Er, Tm, Yb ve Lu gibi elementlerde, Kızıldere'den daha yüksek değerler saptanırken, Paleozoyik yaşlı mermer rezervuarda ise Kızıldere'ye benzer olarak MnO, Ta, U, Mo, Cd, Au, Nb, Hg ve Cu gibi element içeriklerinde yüksek değerler gözlenmektedir. Analizi yapılan bütün örneklerde, hafif nadir toprak elementlerin, ağır nadir toprak elementlere göre zenginleştiği gözlenmektedir. Ayrıca kil içeriği yüksek olan örneklerin nadir toprak element içeriklerinin daha yüksek olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, investigation of hydrothermal alteration minerals in the geothermal areas of Kızıldere (Denizli) and Ömerbeyli (Aydın) was aimed. 337 core sample were taken from geothermal exploration drills made by MTA in that areas. XRD-whole rock analyses and XRD-clay friction analyses carried on that core samples to obtain geochemical results. Based on XRD-whole rock analyses; calcite, dolomite, quartz, mica, feldspar minerals found in samples while the XRD-clay friction analyses shows that samples include smectite, illite, chlorite, kaolinite presented in both geothermal areas. If the mineral distrubition is examined, it can be seen that dolomite is dominated mineral in Denizli- Kızıldere geothermal region and feldspar and mica are dominated minerals in AydınÖmerbeyli geothermal region. At OB7 hole drilled in marble reservoir at Aydın-Ömerbeyli geothermal region, total amount of mica+clay minerals reach up to % 53 and there are hydrothermal fluids rich of Na and K in this area, this fact supports the idea of occurrence of illite minerals in this region are neoformation from these Na-K rich fluids. Chlorite minerals in the study area may be formed as detrition of metamorphic rocks like mica schist or chlorite schist. The occurrence of smectite and kaolinite minerals can be explained by hydrothermal alteration of feldspars in metamorphic rocks. Geochemical analysis datas show that; Hg has high value in Neogene aged brecciated reservoir at Denizli-Kızıldere area while such elements SiO2, Al2O3, Na2O, TiO2, Ba, Ga, Nb, Ta, W, Pr, Zn are in different groups have high value in Paleozoic aged Marble-shist contact reservoir; and in Paleozoic aged marble reservoir, CaO, MnO, Cr2O3, Co, Ni, Cu, Cd have high values. At the reservoir located in Paleozoic aged marble-schist contact at the Ömerbeyli geothermal area, in opposition of Kızıldere geothermal area, SiO2, P2O5, Ba, Co, S and Dy, Ho, Er, Tm, Yb, Lu elements have high values. But at the Paleozoic aged marble reservoir, like Kızıldere area, high values of elements are MnO, Ta, U, Mo, Cd, Au, Nb, Hg ve Cu observed. Additionally, it is determined that high clay content and high rare soil element values coexist in samples.
Benzer Tezler
- Menderes Grabeni kuzey sınırında doğudan batıya (Tekkehamam-Germencik arası) jeotermal gradyanın litoloji ve tektonik denetimli değişimi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi
Investigation of the lithology and tectonically controlled change of the geothermal gradient from east to west (between Tekkehamam-Germencik) and the affecting factors on the northern border of the Menderes Graben
ENGİN KIZILKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Jeoloji MühendisliğiPamukkale ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ BÜLBÜL
- Türkiye'nin yenilebilir enerji kaynaklarının dünü ve bu günü incelenerek elektrik enerjisine olan katkının araştırılması
Başlık çevirisi yok
HULUSİ ERSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiMarmara ÜniversitesiElektrik Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VATAN TUĞAL
- Kızıldere (Denizli) jeotermal alanının hidrojeolojik ve hidrojeokimyasal incelenmesi
Hydrogeological and hydrogeochemical studies of the Kızıldere (Denizli) geothermal field
CİHAN BÖLÜKBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEKİN TARCAN
- A Lumped-parameter model for Kızıldere geothermal field, Denizli-Turkey
Başlık çevirisi yok
ÜLKER KALFA(AYDIN)
Yüksek Lisans
İngilizce
1988
Petrol ve Doğal Gaz MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiDOÇ. DR. ENDER OKANDAN
- Kızıldere (Denizli) jeotermal enerji sahasının reenjeksiyon olanakları
Başlık çevirisi yok
NİYAZİ AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKİ FİLİZ