The effects of maternal acceptance-rejection on psychological distress of adolescents: The mediator roles of early maladaptive schemas
Anne kabul-red algısının ergenlerin psikolojik sıkıntılarına etkisi: Erken dönem uyumsuz şemaların aracı rolü
- Tez No: 218017
- Danışmanlar: DOÇ.DR. TÜLİN GENÇÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Anne Kabul Red, Erken Dönem Uyumsuz Semalar, Öfke, Olumlu Duygu Durumu, Olumsuz Duygu Durumu, Kaygı
- Yıl: 2007
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu çalısmanın amacı anne kabul-red algısı ile ergenlerin psikolojik sıkıntıları arasındaki iliskiyi arastırmaktır. Aynı zamanda, Erken Dönem Uyumsuz Semalar'ın bu iliskideki aracı rolünün arastırılmasıdır. Çalısmaya 198'i kız, 158'i erkek olmak üzere, toplam 356 lise 2. sınıf ögrencisi katılmıstır. Katılımcıların yasları 15 ile 18 arasında degismektedir. Data toplama aracı olarak demografik bilgi formu, Young Sema Ölçegi, Ebeveyn Kabul-Red Ölçegi, Süreklilik Kaygı ölçegi ve Süreklilik Öfke Ölçegi kullanılmıstır. Temel analizler öncesinde, ergenler için sema ölçegi üzerinde faktör analiz islemleri uygulanmıstır. Bu analizler sonucunda, sema ölçegi; Sınır Tanımama-Yüksek Standartlar, Ayrılma-Reddedilme ve Özerkligini Kaybetme- Baskalarının Güdümüne Girme olmak üzere üç genel alt gruba ayrılmıstır. Öfke, Olumlu ve olumsuz duygu durumu, kaygı gibi psikolojik stress ölçümleri açısından, annesi tarafından kabul edildigini düsünen ve reddedildigini düsünen ergenler arasındaki farklılıkları degerlendirmek için varyans analizleri uygulanmıstır. Analiz sonuçları red algılayan ergenlerin, kabul algılayanlara kıyasla öfke, olumsuz duygu hali ve kaygı durumlarını daha çok yasadıklarını göstermistir. Sınır Tanımama- Yüksek Standartlar, Ayrılma-Reddedilme ve Özerkligini Kaybetme-Baskalarının Güdümüne Girme gibi semaların anne kabul-red algısı ile ergenlerin psikolojik sıkıntıları iliskisinde aracı rolünü arastırmak için Baron ve Kenny'in (1986) belirttigi sekilde hiyerarsik regresyon analizleri yapılmıstır. Regresyon analizleri sonucunda genel olarak anne red algısının ve semaların ergenlerin psikolojik sıkıntıları üzerinde temel etkileri oldugu bulunmustur. Ancak, ayrılma-reddedilme dısındaki semaların aracı rolü olmadıgı görülmüstür. Arastırma, ayrılma-reddedilme semasının, anne red algısı ve öfke arasında aracı rol oynadıgını göstermistir. Bu bulgular literatür destegi ile tartısılmıs, ileride yapılabilecek arastırma konuları önerilmis ve bu çalısmaların sonuçlarının terapi sürecine katkıları tartısılmıstır.
Özet (Çeviri)
The purpose of the present study was to investigate the relationships between perceived maternal rejection and psychological distress of adolescents. In addition to that, mediator roles of early maladaptive schemas in this relationship were explored. A total of 356 second-grade high school students (198 females and 158 males) were participated in the study. Participants ranged in age from 15 to 18 (M = 16.17, SD= 0.53). Data was collected by a questionnaire packet consisting Demographic data form, Young Schema Questionnaire (YSQ), Parental Acceptance and Rejection Questionnaire (PARQ) , trait part of the State-Trait Anxiety Inventory (STAI-T), trait part of State-Trait Anger Inventory (ANG-T) Positive and Negative Affect Schedule (PANAS). Preceding the main analyses, factor analysis for YSQ was performed. It yielded three higher-order factors for YSQ as Impaired Limits- Exaggerated Standards, Disconnection-Rejection, and Impaired Autonomy-Other Directedness. Following factor analysis, ANOVAs were employed to assess differences between adolescents perceiving high acceptance and high rejection in terms of psychological distress measures (i.e., anger, positive affect, negative affect, and anxiety). It was found that adolescents perceiving high rejection were more likely to experience anger, negative affect, and anxiety than those perceiving high acceptance. In order to test whether Impaired Limits-Exaggerated Standards, Disconnection-Rejection, and Impaired Autonomy-Other Directedness mediate the relationship between perceptions of maternal rejection and adolescents? anger, positive affect, negative affect, and anxiety respectively, separate hierarchical regression analyses were conducted as suggested by Baron and Kenny (1986). Mediation analyses revealed in general that both maternal rejection and schema domains had main effects on psychological distress measures. However, none of the schema domains did mediate the relationship between maternal rejection and psychological distress measures except for the disconnection-rejection schema domain. The result revealed that disconnection-rejection schema domain mediated the relationship between maternal rejection and anger. These findings were discussed with reference to the relevant literature. Future research topics were suggested and therapeutic implications of the study were discussed. Keywods: Maternal Acceptance-Rejection, Early Maladaptive Schemas, Anger, Positive Affect, Negative Affect, Anxiety, Adolescence
Benzer Tezler
- Esrar bağımlılarında algılanan ebeveyn kabul reddinin, psikolojik uyumları ve yetişkinlikteki yakın ilişkiler üzerindeki etkilerinin incelenmesi
The effects of percei̇ved parental acceptance rejection on psychological adjustment and intimate relationship in adulthood in cannabis users
SEVİM BERRİN İNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiEge ÜniversitesiMadde Bağımlılığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ENDER ALTINTOPRAK
- Algılanan ebeveyn kabul-reddinin çeşitli psikopatolojilerle ilişkisi
The relationship between recollections of perceived parental acceptance-rejection and psychopathology
EBRU AKÜN
Doktora
Türkçe
2014
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEGÜL DURAK BATIGÜN
- Annelerin kabul - red düzeyi ile çocukların davranış sorunları arasındaki ilişkinin incelenmesi
The study of the relationship between mothers's acceptance - rejection level and their childeren's behavioral problems
FİLİZ YAKMAZ BASILGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER ŞAHİN
- Üniversite öğrencilerinin algılanan anne-baba reddiyle baş etmeleri ile denetim odağı, öğrenilmiş güçlülük ve eş kabul-reddiyle ilişkisi
The relationship between coping with parental rejection and locus of control, learned resourcefulness and partner acceptance-rejection
ZUHAL GÜLTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERDA AYSAN
DOÇ. DR. AZMİ VARAN
- Ergen-ebeveyn ilişkisinin doğası, depresyon ve psikososyal işlevsellik üzerindeki etkisi
The nature of adolescent-parent relationship, effect on depression and pyschosocial adjustment
FIRAT HAMİDİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEZAN BİLDİK