Geri Dön

Investigating the effects of sensory processing sensitivity and perceived parental acceptance on self-compassion

Duyusal işleme hassasiyeti ve ebeveyn kabul deneyimlerinin öz şefkat üzerindeki etkilerinin incelenmesi

  1. Tez No: 896355
  2. Yazar: NİL ALARA OKYAY
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BURÇİN AKIN SARI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Anne kabulü, baba kabulü, öz şefkat, duyusal işleme hassasiyeti, Maternal acceptance, paternal acceptance, self-compassion, sensory processing sensitivity
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Başkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 74

Özet

Duyusal işleme hassasiyeti, iç ve dış kaynaklı uyarıcılara karşı yüksek duyarlılık olarak tanımlanan kalıtımsal bir mizaç özelliğidir (Aron & Aron, 1997). Bu özellik bireysel bir farklılık olarak gen-çevre etkileşimleri konusundaki önemi nedeniyle araştırmacıların ilgisini çekmektedir. Aynı zamanda, öz şefkat kavramı da alanyazındaki güncel araştırmalarda psikolojik sağlığa etkileri ile öne çıkmaktadır. Mevcut çalışmanın amacı, duyusal işleme hassasiyeti ve algılanan ebeveyn kabulünün öz şefkat üzerindeki etkilerini incelemektir. Örneklem, 355 yetişkinden oluşmaktadır ve veriler demografik bilgi formu, Yüksek Duyarlı Kişi Ölçeği (YDKÖ), Yetişkin Kabul-Red Ölçeği - Kısa Form (Yetişkin EKRÖ/K) ve Öz-Şefkat Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Hipotezler, demografik özelliklere göre farklılık gösterme durumunun analizinde t-testi ve yaş grupları için iki ayrı hiyerarşik regresyon analizi yürütülerek incelenmiştir. Bulgular erken yetişkinlik döneminde uyarıcı işleme hassasiyetinin, anne ve baba kabulünün öz şefkati anlamlı bir şekilde yordadığını göstermektedir. Orta yetişkinlik döneminde ise duyusal işleme hassasiyeti ve anne kabulü öz şefkati yordarken baba kabulünün öz şefkati yordamadığı görülmektedir. Orta yaşlı bireylerin genç yetişkin bireylere kıyasla daha yüksek öz şefkat seviyeleri sergilemelerine rağmen, hassasiyet seviyelerinden öz şefkat açısından daha olumsuz etkilendikleri görülmüştür. Araştırma bulguları ilgili alanyazın bağlamında tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

Sensory Processing Sensitivity (SPS) is an innate trait characterized by heightened sensitivity to environmental stimuli and deeper processing of information (Aron & Aron, 1997). This trait has gained considerable research interest due to its implications for gene-environment interactions. At the same time, self-compassion has emerged as a key focus of psychological research, with evidence highlighting its positive effects on well-being. This study investigated the predictive effects of SPS and perceived parental acceptance on self-compassion among adults. The sample consisted of 355 participants, and data were gathered using a demographic information form, the Highly Sensitive Person Scale (HSPS), the Parental Acceptance-Rejection Questionnaire Short Form (PARQ/S) and the Self-Compassion Scale (SCS). Analyses included independent samples t-tests, correlational analyses, and hierarchical regression analyses across different age groups. Results revealed that SPS, along with maternal and paternal acceptance, significantly predicted self-compassion in the early adulthood group. In contrast, for the middle adulthood group, only SPS and maternal acceptance were significant predictors of self-compassion. The findings highlighted the nuanced roles of SPS as a negative influence and parental acceptance as a positive influence on fostering self-compassion across different developmental stages. Although middle-aged adults tended to exhibit higher levels of self-compassion, they were more negatively impacted by their levels of sensitivity compared to early adults. These results are discussed in relation to existing literature.

Benzer Tezler

  1. Okul öncesi, ilkokul çağı çocuklarının ve üniversite öğrencilerinin video oyunu oynayıp oynamamalarının bağlam etkisi açısından incelenmesi

    The investigation of the context effect on visual perception in preschool, primary school and university students

    BAHTIM KÜTÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    PsikolojiMersin Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASLI ASLAN

  2. Investigating the effects of sensory processing sensitivity, negative affectivity and conflict resolution styles on relationship satisfaction

    Duyusal işlemleme hassasiyeti, negatif duygulanım ve çatışma çözüm stillerinin ilişki doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi

    MELİS ZORLULAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    PsikolojiTED Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUĞBA UZER YILDIZ

  3. Biyojenik aminlerin kapiler elektroforez yöntemi ile temassız iletkenlik dedektörü kullanılarak ayrılması ve fermente gıdalarda tayini

    Separation of biogenic amines by capillary electrophoresis coupled with contactless conductivity detection and determination in fermented foods

    VESELİNA ADIMCILAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Kimyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA BEDİA BERKER

  4. Subjective intensity and pleasantness in taste

    Tatta öznel yoğunluk ve hoşluk' konulu

    MARİA GERALDİNE VELDHUİZEN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2006

    PsikolojiUthrecht University

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. J.H.A. KROEZE

  5. Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklarda duyu profilinin ve motor koordinasyonun katılıma etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effect of sensory profile and motor coordination on participation in children with autism spectrum disorder

    ASLI KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ErgoterapiÜsküdar Üniversitesi

    Nörobilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜRKER TEKİN ERGÜZEL