Süsleme sanatlarında hatai motifi ve tarihsel gelişimi
Hatai motif and its historical development in ornamental arts
- Tez No: 218465
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. YILMAZ ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Bölümü
- Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Arastırmada Süsleme Sanatlarının tarihçesi ve süsleme sanatlarında kullanılan motifleredeginilmistir. Bu motifler hatayi, penç, bulut, yaprak, goncagül, rumi olmak üzere birçokgruba ayrılıyor. Tez konusu olan Hatai motifinin tarihçesi, çıkıs noktası, hangi kökene sahipoldugu, nerelerde kullanıldıgı anlatılmıstır.Hatai Türk bezeme sanatının baslıca motiflerindendir. Hatai kısaca muhtelif çiçeklerindikine kesitinin anatomik çizgilerin üsluplastırılması ile ortaya çıkan sekildir. Orta Asya'dangelen ve Çin sanatının etkisi altında gelisen genellikle çiçek ve goncaların ele alındıgı birsüsleme tarzıdır. Çogu kez asılları belli olmayacak derecede stilize edilerek bütün süslemealanlarında kullanılmıs ve giderek büyük bir üsluplasmaya yol açmıstır. Hatai'lerin en erkenörneklerini Uygur Türkleri tarafından yapılmıs ?Maniheist? duvar resimlerinde görürüz. OrtaAsya'dan _ran yolu ile Anadolu'ya ulasan Hatai motifinin en saygın kullanım sahasınıbulması Osmanlı devrinde olmustur. Tabiattaki çiçek süsleme sanatında ya oldugu gibiresmedilmek suretiyle kullanılmıs veya üsluplastırılmak suretiyle islenmistir. Çiçegi oldugugibi resmetmek sanatımıza son yüzyıllarda Avrupa tesiri ile girmistir.Hatai motifinin tarihçesinden çesitlerine, çizim safhalarından kullanım alanlarına kadarbütün incelikleri kayda alınmıs ve bu arastırma içerisinde dile getirilmistir. Birçok kullanımalanı olmakla beraber kullanıldıgı alanlarında vazgeçilmez bir unsuru olarak gözeçarpmaktadır. Bunlara örnek olarak tezhip, hat, minyatür, cild (kitap sanatlarında), tas isçiligi,kalemisi, vitray, ahsap ve oymacılık (mimari'de), çini ve seramik, halı ve kumas, metalesyalar v.s. verilebilir.
Özet (Çeviri)
During the research, it is mentioned about the history of the ornamental arts and themotifs used in ornamental arts. These motifs are divided into groups such as hatayi, penc,cloud, leaf, goncagul, and gregorian. During the reseach it is told that the history, startingpoint, the origin of the hatai motif- the subject of the thesis- and where it is used.Hatai is the traditional hand-craft of Turkish ornamental arts. Briefly, various flowermotifs are used by being placed vertically in anatomical lines. It is a kind of decoration stylewhich originated from Middle Asia. In it, the influence of Chinese hand-craft can be seen.Generally hatai decoration consists of flower and flower-bud motifs. Used in all areas ofdecoration Hatai motifs have been modified over the generation so that the original motifs canno longer be identified or be traced back to the source. It has developed into a style of its own.The earliest forms ofnHatai can be seen in ?maniheist? wall paintings by Uighur Turks.Originating in Middle Asia and reaching Anatolia via Iran the Hatai motif developed it?s mostappropriate useage areas during the Ottomam Empire Period. The art of Hatai takes flowersfrom nature and either depicts them as they are or turns them into the style that can, then beused in the art form.During this study it is all mentioned about the history, all kinds, drawing stages andusing fields of Hatai Motif. It has lots of using fields and moreover; it is one of the mostimportat components of those fields. Illimunation, calligraphy, miniature, bind(for book art),stone workmanship, pen work, stained glass, wooden and art of engraving (for architecture),çini, and ceramic, rug and cloth, metal goods,...etc. can be given as examples.
Benzer Tezler
- Süsleme sanatlarında rumi motifi ve tarihsel gelişimi
Gregorian motif and its historical development in ornamental arts
YAVUZ ŞEYDA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
El SanatlarıGazi ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YILMAZ ÖZCAN
- Penç motifinin tarihsel gelişimi ve karakteri
Historical development and character of Penç motif
HATİCE KÜBRA TAVASLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA NASUHİ ÇELEBİ
- 15.yy. ile 20.yy. arasında Türk tezhip sanatında gül motifi
Başlık çevirisi yok
BETÜL COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTezhip Ana Sanat Dalı
DOÇ. FARUK TAŞKALE
- 14.-15. yüzyıl Timurlu ve Osmanlı çinilerinde karşılaştırılmalı bitkisel süsleme programı
Comparative vegetal decoration program of 14 th and 15 th centuries Timurid and Ottoman tiles
DİDEM MERİÇ KARPUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sanat TarihiKarabük ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFİYE GÖKTAŞ KAYA
- Türk ve İslam Eserleri Müzesi Kütüphanesi'nde yer alan seçilmiş yazma eserlerdeki tezyini Rumilerin incelenmesi ve yeni bir eserle yorumlanması
Examination of the Rumi inclusions in selected manuscript works in the Library of the Turkish and Islamic Works Museum and their interpretation with a new work
KEZBAN DUMLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÜÇER