Geri Dön

Genel işlem şartları ve tüketici sözleşmelerindeki haksız şartlar

General process conditions and unfair terms in consumer contracts

  1. Tez No: 218741
  2. Yazar: DOĞAN KARTAL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SÜLEYMAN YALMAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2008
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 152

Özet

Teknolojinin gelişmesiyle ortaya çıkan seri üretim sonucunda sözleşmelerde değişiklikler meydana gelmiş, klasik borçlar hukuku sözleşmeleri dışında standart sözleşme denilen yeni bir sözleşme modeli ortaya çıkmıştır. Bu gelişmeler karşısında sözleşmelerin müzakere edilebilme imkânı kalmamış, tüketiciler uzun süre satıcıların dayattıkları hükümlerle sözleşme yapmak zorunda kalmışlardır. Bu şekilde yapılan sözleşmeler, bireysel sözleşmelerle aynı statüde değerlendirilmiş ve bu sebeple tüketici korumasız kalmıştır.Türk Borçlar Kanununa göre kişilere diledikleri içerikte sözleşme yapma imkânı tanınmış ve kişi iradesinin bu konuda sınırlandırılmasına sıcak bakılmamıştır. Ancak standart sözleşmeler yani genel işlem şartlarını havi sözleşmeler ile girişimciler boş hükümleri kendi çıkarlarına hizmet edecek şekilde kullanmaya başlamışlar ve sözleşme ilişkisinden doğabilecek tüm riskleri karşı tarafa yükleme gayreti içerisine girmişlerdir. Standart sözleşmelerin bu şekilde kullanılmasına ilk tepki mahkemelerden gelmiştir. Ancak mahkeme kararlarının sadece tarafları bağlaması ve tüketicilerin açtıkları mahkemeleri kaybetme riskini göze alamamaları sebebiyle mahkemeler tarafından yapılan denetimlerin yetersizliğinin anlaşılması ile pek çok ülkede yasalaştırma çalışmalarına girişilmiş ve sonuçta Türk Hukuku açısından da bu zorunluluk hissedilmiştir. Batıdaki gelişmeler sonucunda ülkemizde de 06.03.2003 tarihinde kabul edilen 4822 Sayılı Kanun ile Değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 6. maddesi ile tüketici aleyhine yapılan haksız şartların durumu genel olarak düzenlenmiştir. Bu şartlar örnek kabilinden sayılmış olan genel işlem şartlarıdır.Genel işlem şartlarının kullanımının bireysel sözleşme modelinden uzaklaşılmasına yol açtığı ortadadır. İster sözleşme içerisinde yer alsın ister sözleşme metni dışında düzenlenip atıfla ilişkilendirilsinler genel işlem şartlarının kullanılması sözleşmeyi standart sözleşme haline getirmekte ve sözleşme serbestîsinin ruhuna aykırı bir duruma sebep olmaktadır.

Özet (Çeviri)

There have been modifications in the configuration of contracts, due to mass production caused by technological developments. And except for conventional law contracts a new version of contract has come out which is called a ?Standard Contract? that gives all of the benefits to dealing and none the consumer. Thus, signings of contracts has become unfair consumers are obliged to make contracts under the conditions determined by dealers. Applyings individual contracting codes to these contracts expoits consumers.According to the Turkish Code of Obligations individuals are free to determine the content of their contracts, restricting personal will is not allowed by law. Now, entrepreneurs have started to use gaps in the articles of standard contracts to favour themselves and so all the possible risks of the contract have been put on the consumer. Since the supervisionary actions executed by the courts have become insufficient, a legal base had to be constructed in order to protect consumers. After the improvements in the European Law, Turkish Law on the Protection of Consumers (4077) has also been modified by Law no 4822, so that a general condition has been made in the articles against consumer rights.In Turkish Law Doctrine it is without objection that use of the standard form contract conditions causes divergence from the individual contracting model. Unfair terms in consumer contracts, either placed in the contract or inferred by another source text, makes a situation against the liberty of contract.

Benzer Tezler

  1. Genel işlem şartları ve satım sözleşmesinde yer alan haksız şartlar

    General transaction conditions and unjust conditions within sale contract

    NESLİHAN ÖZUYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    HukukMarmara Üniversitesi

    Hukuk Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. İPEK SAĞLAM

  2. Tüketici sözleşmelerindeki haksız şartlar

    Unfair conditions in consumer contracts

    GONCA GÜL SARIOĞLU ALTUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Hukukİstanbul Kültür Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. CÜNEYT BELLİCAN

  3. Finansal sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözümlenmesi

    Réglemement des litiges découlant des contrats financiers par arbitrage

    AYŞE ELİF KOÇAK YÜKSEL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZİYA AKINCI

  4. Tüketici sözleşmelerindeki haksız şartlar ve genel işlem koşullarının denetimi

    Unfair terms in consumer contracts and control of general transaction terms

    MEHMET MÜLAZIMOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    HukukSüleyman Demirel Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN TOPCUOĞLU

  5. Abonelik sözleşmelerinde genel işlem koşullarının denetimi

    Inspection of general terms and conditions in subscription agreements

    YAĞMUR ÇAPRAK COŞKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukÇankaya Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. EMEL BADUR