İlköğretim fen ve teknoloji dersinde genetik ünitesinin bilimsel bilgilerden öğretmen bilgilerine geçişinin ?didaktiksel dönüşüm teorisi? yaklaşımıyla değerlendirilmesi
Evaluation of the transition from scientific knowledge to teacher knowledge with ?didactic transposition theory? approach on the genetics unit in primary science and technology course
- Tez No: 219964
- Danışmanlar: PROF. DR. FATMA ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Genetik, Ders Programları, Didaktiksel Dönüşüm Teorisi, Antropolojik Didaktik, Genetic, Curricula, Theory of Didactic Transposition, Anthropological Theory of the Didactic
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Bölümü
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 327
Özet
Bu araştırma, ilköğretim 8. sınıf seviyesinde genetik eğitimi üzerine dayandırılıp, didaktik sistemin iki önemli oluşumu olan ?öğretmen ve bilgi? üzerine yoğunlaşarak genetik eğitiminin içeriğini belirlemeyi amaçlamaktadır. Bir başka ifadeyle, ilköğretim seviyesinde verilen genetik eğitiminin içeriğinin öğretmenler ve ders programları tarafından nasıl yansıtıldığını anlamaya çalışmaktır. Bu nedenle didaktiksel dönüşümün iki ayrı aşaması, iç ve dış didaktiksel dönüşüm kavramı ?bilimsel bilgilerden öğrenilecek bilgilere ve öğrenilecek bilgilerden öğrenilmiş bilgilere geçiş? şeklinde ele alınarak analiz edilmiştir. Bu çalışmanın araştırma desenini birbirinden bağımsız üç ayrı analiz oluşturmaktadır. İlk iki aşama dış didaktiksel dönüşüm çalışmasıdır. İlk aşamada genetik ile ilgili bilimsel bilgilerin tarihsel ve epistemolojik analizi yapılmış ve genetik ile ilgili bilimsel bilgilerin neler olduğu kaynaklar taranarak tespit edilmiştir. İkinci aşamada ilköğretim 2. kademe 8. sınıf Fen ve Teknoloji derslerinde verilen genetik ünitesi ile ilgili içerik göz önüne alınarak geçmişten günümüze ders programlarına giren genetik kavramları incelenmiştir. Bu kavramları ilgilendiren bilimsel bilgilerin ortaya çıkışından ne kadar zaman sonra ve ne şekilde yer aldığı cumhuriyetin kurulmasından itibaren geliştirilen tüm fen programları incelenerek tespit edilmiştir. Son aşama bir iç didaktiksel dönüşüm çalışması olup genetik kavramlarının öğretmenler tarafından nasıl ve ne şekilde yansıtıldığının ortaya çıkarılması amacıyla yapılan bir durum tespit çalışmasıdır. Bu durum tespit çalışmasında beş ayrı okulda görev yapan beş farklı öğretmen çalışma grubunu oluşturmaktadır. Durum çalışmalarında önemli yer tutan veri kaynaklarından gözlem, görüşme ve doküman inceleme kullanılmış olup nitel veri analizi ile değerlendirilmiştir. Tüm bu analizlerin ardından sonuçlar bir bütün olarak değerlendirildiğinde bilimsel bilgilerin akademik çevrelerce kabulünün ardından ders programlarına öğrenilecek bilgi olarak girişinin çok uzun dönemler sonunda gerçekleşmekte olduğu bulunmuştur. Özellikle Cumhuriyetin ilk dönemlerinde programlardaki içeriğin değiştirilmesi uzun süren dönemler sonunda yapılmaktadır. Ancak günümüzde daha sıklıkla değiştirilen programlar sayesinde bilgilerin yenilenmesine daha fazla dikkat edildiği görülmektedir. Öğretmenler ile ilgili yapılan durum tespit çalışmasının sonucunda; OKS (Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sınavı) sınavında başarı oranı yüksek olan okullarda görev yapan üç öğretmenin genetik ile ilgili olan ders içeriğinin oluşturulmasında OKS sınavının etkisinin daha fazla olduğu bulunmuştur. Diğer taraftan OKS sınavı başarı oranı düşük olan okulda çalışan iki öğretmenin genetik ile ilgili derslerinin içeriğinin oluşturulmasında ders programlarının etkisinde daha fazla olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
Having the genetics study at the level of 8th class in primary education as its object, this investigation aims to define the content of teaching genetics by focusing on `teacher and knowledge? which are two important formations of the didactic system. It is an attempt to understand how the content of genetics that is given at the level of primary education is reflected by teachers and curricula. For this reason, two separate stages of didactic transposition, the concepts of internal and external didactic transposition have been analyzed through discussion of ?transition from scientific knowledge to knowledge to be taught and from knowledge to be taught to learnt knowledge?. The design of this investigation composes of three separate analyses. The first two stages include the study of the external didactic transposition. At the first stage, scientific knowledge regarding genetics was analyzed historically and epistemologically. The scientific knowledge regarding genetics was determined by reviewing the literature. At the second stage, genetics concepts which have entered into the curriculum up until now were analyzed by taking into account the content regarding the genetics unit of the science and technology lesson taught in the 8th grade. In what way and how long after the development of the scientific knowledge related with these concepts they have entered into the curricula were revealed through the analysis of all the science curricula since the foundation of the Republic. The last stage is the study of internal didactic transformation resting on a case study that aims to reveal how and in what way teachers use genetics concepts. In this case study, the group of study was composed of five teachers each of whom works in different schools. Observation, interview and document study from data sources that were important parts of case studies have been carried out and assessed with qualitative data analysis. After this whole analysis, when outcomes were totally assessed, it was discovered that takes a lot of time after scientific knowledge are accepted by academia that scientific knowledge enters into the curriculum as knowledge to be taught. Especially during the early Republican periods, it seems that changing content took time. However, it is observed that updating of knowledge is subject to more care in our day with the programs being changed more often. At the end of the case study about teachers, it was observed that three teachers who worked at the schools more competitive in the HSE examination (The High School Entrance Examination) had bigger impact in constituting the content of lesson relating genetics. On the other hand, it was found that the two teachers who work in less competitive schools were under the influence of curriculum in constituting the content of lesson relating genetics.
Benzer Tezler
- İlköğretim 8. sınıf genetik ünitesinin 5E modeline göre tasarlanan multimedya destekli öğretim öğrencilerin erişi ve tutumlarına etkisi
The effect of teaching enriched with multimedia tools and designed according to constructive 5E model on primary school 8th class genetic unit on students achievement and attitudes towards
ŞEBNEM KARACAK DEREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Bilim ve TeknolojiMuğla Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OĞUZ ÖZDEMİR
- İlköğretim 8. sınıf fen bilgisi dersi genetik ünitesinde fen-teknoloji-toplum yaklaşımına dayalı yardımcı etkinlik geliştirme ve uygulama
Developing and implementing supplementary activities based on sts approach in secondary 8. grade science lesson in the unit of genetics
SELDA DEMİRÇALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ŞENOL BAL
- İlköğretim 8. sınıf genetik ünitesine yönelik bilgisayar destekli bir materyalin geliştirilmesi ve etkililiğinin araştırılması
Developing determining the effectivenss of a computer aided instruction material for 8th grade students
KERİM KÜRŞAT GÜNEY
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALUK ÖZMEN
- Senaryo tabanlı öğrenme yönteminin genetik konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesi üzerindeki etkisi
The effects of cased-based learning approach on the elimination of misconceptions about the subject of genetic
YASEMİN KOCADAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimKaradeniz Teknik Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LALE CERRAH ÖZSEVGEÇ
- İlköğretim 8. sınıf fen bilgisi müfredatında yer alan genetik ünitesi ile ilgili öğretim materyallerinin geliştirilmesi ve kullanılması (Kars ili örneği)
Başlık çevirisi yok
ZEYNEP KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimKafkas Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HAYDAR YÜKSEK