Türkiye Türkçesinde belirteçlerin fiillerle birliktelik kullanımları ve eşdizimliliği
Co-occurence and collocations of adverbs with verbs in Turkish
- Tez No: 220632
- Danışmanlar: PROF.DR. MEHMET ÖZMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirteç, fiil, birliktelik kullanımı, eşdizimlilik, derlem dilbilim, sözlükbilim, Türkiye Türkçesi, Adverb, verb, co-occurence, collocation, corpus linguistics, lexicography, Turkish Language
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 570
Özet
Bu çalışmada, Türkiye Türkçesinde kullanılan ve Türkçe Sözlük'te madde başı ve madde içi olarak sözlükbirimselleşmiş belirteçleri, fiillerle birliktelik kullanımlarını ve eşdizimlilikleri açısından derlem tabanlı bir uygulama temelinde inceleme konusu yaptık. Bu amaçla, Türkiye Türkçenin edebi diline ait metinlerinden seçtiğimiz 306 eserden oluşan 12.321.000 (+-) sözcüklük bir ana derlem, amacımıza uygun olarak, sayısallaştırıldı ve MYSQL veri tabanı uygulamasıyla tümcesel olarak derlenebilir hale getirildi. Türkçe Sözlük'te tanımlı 2616 madde başı ve içi belirtecin geçtiği fiil tümcelerini çalışmamızda kendimize konu edindik. Dizimsel ve anlamsal olarak birbiriyle bağdaşıklık gösteren belirteçlerin fiillerle olan ilişkiselliğini birliktelik kullanımları ve eşdizimsellik kavramı çerçevesinde değerlendirdik. Türkçe Sözlük'ün belirteç temelli bir `derlem denetimini' yapmak, ana dili ve ikinci dil öğretiminde önemli bir yere sahip olan eşdizimsel yapıları Türkçe için bu eksende tespit etmek amaçlı yürüttüğümüz bu çalışma, bu anlamda ilk sözlükbilimsel çalışma olma özelliğini taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, we invetstigated the co-occurunce of adverbs that is lexicalizied in the form of headword collocated with verbs used in Turkish and Turkish Dictionary in a corpus-based methodology. The corpus has been compiled Turkish literary texts which consist of 12.321.000 (+-) words (token), and then this corpus digitalized in MySQL database form for lexical queries. At the same time, the database is a form for sentence-adverb parsing. The thesis topic includes sentence that is involved 2616 adverb in the form of headword or head content in Turkish Dictionary. We worked on relationshiop between verb and adverb that is coherence together in terms of their semantic and syntactic side in the co-occurence and collocation notion. Briefly, this study is summarized in two title: 1) Controling Turkish Dictionary in the corpus-based frame. 2) To discover Turkish adverbial collocated structures that is important for mother tongue learning, esspecially foreign language learning.
Benzer Tezler
- Türk dil bilgisinde kelime türleri (Ad ve ad soylu kelimeler)
Parts of speech in Turkish grammar (Nouns and types of nouns)
NEDİM YERSÜREN
- Türkiye Türkçesi'nde dilbilgisel zaman-Oktay Akbal öyküleri örneği
The tense in Turkey Turkish-The example of Oktay Akbal's stories
HASENE AYDIN
Doktora
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİME ÜSTÜNOVA
- Hasan Ali Toptaş'ın 'Sonsuzluğa Nokta' romanında dil bilgisel uzam kodlayıcıları
Grammatical space coders in Hasan Ali Toptaş's 'Sonsuzluğa Nokta' novel
HANDE ÜNVER ÖZDOĞAN
Doktora
Türkçe
2022
DilbilimBursa Uludağ ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KERİME ÜSTÜNOVA
- Türkçede kesinlik
Certainty in Turkish
SEMA ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN BOZ
- Türkiye Türkçesinde soru sözcüklerinin çekim morfolojisi
Inflectional morphology of question words in Turkish
AİYM KUZENBAYEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PAŞA YAVUZARSLAN