Kurtubî ve fıkhî tefsiri
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 220971
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ÇELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 551
Özet
Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî, Endülüs'ün Kurtuba şehrinde doğmuştur.Doğu İslâm dünyasının Moğol, Endülüs'ün ise haçlı istilâsı sonucu kesin olarak elden çıktığı ve İslâm dünyasının sürekli haçlı seferlerine maruz kaldığı VII./XIII. Asırda Mısır, hem doğudan ve hem de batıdan, ülkelerini terketmek zorunda kalan pek çok âlimin sığındığı yer olmuş ve Kahire ve Dımaşk, İslâm dünyasının en önemli iki ilim merkezi haline gelmiştir. Kurtuba'nın işgalinden sonra Mısır'ın güneyinde yer alan el-Minye'ye yerleşen Kurtubî, burada daha çok kitap telifiyle meşgul olmuştur. Müfessirin, el-Câmi li-âhkâmi'l-Kur'ân adlı fıkhî tefsirini de Mısır'dayken ve kuvvetle muhtemel olarak el-Minye'nin sâde ortamında telif ettiğini söylemek mümkündür. Kurtubî, en önemli eseri olan bu ahkâm tefsirinin yanında, İslâmî ilimlerin çeşitli sahalarında ilmî kıymete haiz birçok eser daha kaleme almıştır. Ahlâki erdemlere çok önem veren ve dünyaya karşı zühd sahibi olan Kurtubî, fıkıh, lugat ve kıraat alanlarındaki birikimini ansiklopedik özellikteki fıkhî tefsirinde ortaya koymuştur. O, Mâlikî mezhebine mensup olmakla birlikte objektif bir ilim adamı tutum ve davranışı sergileyerek mezhep taassubundan uzak kalmıştır. Tefsirinde hukuk normlarını belirlerken İslâm hukukunun kolaylık prensibini göz önünde bulundurmuş ve hadise ve me'sûr tefsire öncelik vermiştir. Aynı zamanda müfessir Ehl-i sünnet dışındaki ekol ve inkârcıların görüşlerini tenkit etmiş ve yaşadığı çağın ictimâî ve sosyal olaylarını değerlendirmiştir.Kurtubî, genellikle hadislerden âyetlerin tefsiri ve konuların izah edilmesi amacıyla yararlanmaktadır; hadisler esas mesele incelenirken istifade edilen örnek ve şâhitler olarak öne çıkmaktadır. Genellikle sahih hadisleri kullanan müfessir, az da olsa zaman zaman zayıf ve mevzu olanlara da yer vermektedir.Hem Doğu hem de Batı medeniyetinde yetişen Kurtubî'nin, ilim tahsiline Endülüs'te başlayıp sonra da tefsirini Mısır'da telif etmesi hususunun günümüz açısından önem arzettiği ve bu yönden araştırılması gerektiği kanaatindeyiz. Çünkü müfessirin yaşadığı zaman dilimi Doğu ve Batı değerlerinin birbirleriyle yakından tanışıp yüzleştiği bir çağ olup onun eseri de böyle bir asrın çok önemli bir tanığıdır. Kurtubî bu eserinde, şeriatın umûmi maksad ve gâyelerini ve ictimâî değişimleri maslahat ekseninde değerlendirerek İslâm hukukundaki ahkâmın değişmesi prensibini fonksiyonel hale getirmiştir. Küreselleşen dünyamızın hemen her alanında baş döndürücü bir değişim söz konusudur. İslâm hukukunun süreklilik ve değişime açık olma özelliği açısından Kurtubî Tefsîri, çağımıza yeni bir yaklaşım getirerek günümüz İslâm hukuk felsefesine ışık tutacak ilmî birikim ve veriye haizdir.Kurtubî, 9 Şevvâl 671/29 Nisan 1273 tarihinde el-Minye'de vefat etti ve buraya defnedildi.Anahtar Sözcükler1.el-Câmi li-Âhkâmi'l-Kur'ân ve'l-Mübeyyinü limâ Tadammenehû mine's-Sünneti veÂyi'l-Furkân2.Ebû Abdillâh Muhammed b. Ahmed el-Kurtubî3.Tefsir ve Tefsir Usûlü4.Hadis ve Hadis Usûlü5.Fıkıh ve Fıkıh Usûlü6.Endülüs ve Kurtuba
Özet (Çeviri)
Abu Abd Allah Mohammed İbn Ahmad İbn Abi Bakr İbn Farah al-Ansâri al-Khazreji al-Qurtubi, born in Qurtuba of Andalusia (Spain).His education starts in Qurtuba and continues in Egypt where he has immigrated, following the invasion of Qurtuba in 633/1236. He takes lessons on tradition (hadith) from masters such as Abu al-Abbâs al-Qurtubi and others in Alexandria. Later, he settles at Munya and devotes himself to write books. Here he continues his education which has been interrupted during the invasion. Besides Qurtubi?s most important study is al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna wa Âyât al-Furkân, the other well-known books are al-Asna, on the interpretation of the most beautiful names of Allah; al-Tadhkar fi Âfdal al-Âdhkar; Kitab al-Tadhkira bi-Umûr al-Âkhira; Sharh al-Taqassi; Kitab Qam?u al-Hırs bi al-Zuhd wa al-Qanâ?a wa Radd Dhill al-Suâl bi al-Kutub wa?l-Shafâ?a; and an Urdjûza.He died there in 671/1273.Our work deals with a very important figure of Andalusian exegetical school during the VII. İslâmîc century, Abu Abd Allah Mohammed İbn Ahmad al-Qurtubi and his most important work al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna wa Âyât al-Furkân, a commentary on the Quran and Qurtubi?s Philosophy of İslâmîc law.The study consists of three major chapters. In the first chapter of the study, Abu Abd Allah Mohammed İbn Ahmad al-Qurtubi?s life, his Works and his career as a scholar are discussed. In this context, his creed, his personality and brief account of lives and works of his students are also given.The second chapter, subdivided into two part is about al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna wa Âyât al-Furkân which is the main text studied in this study. The first part deals with the sources of al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna wa Âyât al-Furkân. These main sources are evaluated within the context of such Islamic sciences as tafsir, hadith, jurisprudence, history, language and syntax. All of these ara analyzed and studied in relation to al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna wa Âyât al-Furkân. In the second part, al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna wa Âyât al-Furkân is studied from the perspective of interpretation of narrative or traditional (al-tafsir bi?l-rivâye). And examples are given from the book about how the Quran was interpreted with the aid of the Quran itself, of hadith the speeches of the Prophet?s Companions, and the sayings of the second generation muslims (tâbiûn). Examples are also given about how the Quran was interpreted by al-Qurtubi in his book with the aid of ocassinons of revelation (asbâbü?n-nüzûl), abrogation (al-naskh) and recitals (al-kırâat). A critique of the chains of narration (isnâd) is also carried out. Besides in the second part, treats al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna wa Âyât al-Furkân from the perspective of interpretation of arbitrary opinion (al-tafsir bi?l-ra?y). And certain aspects of Quranic interpretations, such as hadith, İslâmîc jurisprudence and its methodology, theology, language, syntax, semantics and rhetoric are explained in detail. In addition to rest of his life was dedicated to the composition of religious books. Qurtubi was a religious man, and he wrote an exegesis which contains several sciences such as the variant readings, law, language etc. Although he belonged to the Mâlikî school of thought he never limited himself with Maliki law. His commentary that looks like an encyclopedia and his style is very fluent. He used prophetic tradition a lot and from time to time he discussed against the opinion of un-orthodox people and heretics. He also did not neglect to note the political, social and historical events of his time.Qurtubi narrates from compilers of traditions. A reference to one of compilations for a tradition is usually enough for him. He feels no need to criticise masters of traditions like Bukhari and Muslim. He has profound knowledge in the field of Biography (Rijâl). But, while making investigations about the conditions of men from the chain of narrators of traditions that he mentions, he ocassionally criticizes the views of experts on Biography (Rijâl). Traditions, assembled by him are usually authentic (sahih). However, he makes use of weak (zayıf) hadiths as well as appocrifical (mevzû) traditions, we think that number of them is few. His approach to accepting traditions as authentic is not very critical but lenient. He more interested in the content than the process of transmission. He assembles hadiths for solvation of question raised by the verse which he interprets.The third chapter of the study, Abu Abd Allah Mohammed İbn Ahmad al-Qurtubi?s philosophy of İslâmîc law is an analytical study of Qurtubi?s concept of maslaha (business matter, important matter) in relation to his doctrine of maqâsid al-sharî?a with particular reference to the problem of adaptability/immutability of İslâmîc Legal theory to social change.Finally in the consclusion the results are enumerated and briefly analyzed.Key Words1. al-Jâmi li-Ahkâm al-Qur?an wa al-Mubayyin li mâ Tadammânâ min al-Sunna waÂyât al-Furkân2. Abu Abd Allah Mohammed İbn Ahmad al-Qurtubi3. al-Tafsir (İnterpretation) and İnterpretation?s Methodology4. al-Hadith (Tradition) Tradition?s Methodology5. al-Fıqh (İslâmîc Jurisprudence) İslâmîc Jurisprudence?s Methodology6. Andalusia (Spain) and Qurtuba
Benzer Tezler
- أثر المذهبية الفقهية في تفسير آيات الأحكام - سورة النور نموذجاً
Nur Suresi bağlamında ahkam ayetlerinin tefsirinde fıkhi mezheblerin etkisi
BAHA EDDİN ALJASEM
Yüksek Lisans
Arapça
2015
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET ABAY
- Ahkamü'l Kur'an adlı eseri bağlamında Hamdi Döndüren'in tefsir metodu
Hamdi Döndüren's method of interpretation in the context of Ahkamu'l Qur'an
HAMİDE YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinGümüşhane ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA KAYHAN
- Mâverdî'nin en-Nüket ve'l 'Uyûn adlı eserinde yönetime dair ayetlere yaklaşımı
Mâwardi's approach to Quran verses on goverment in his work 'en-Nüket ve'l 'Uyûn'
FATMA ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN ŞAHİN
- Şemseddin Muhammed cl-Mısrî eş-Şafiî'nin Tefsîru'l-Kur'âni'l-Azim'inin Tahlil ve Tahkiki (el-Hadid Suresinin Başından el-Mümtehine Suresinin Sonuna Kadar)
تفسير القرآن العظيم لشمس الدين محمد المِصري الشافعي ت:874 هـــ من بداية سورة الحديد إلى نهاية سورة الممتحنة دراسة وتحقيقاً
SUNDUS HAYDER MERIE ALFARHAD
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL KILIÇ
- تفسير القرآن لشمس الدِّين محمَّد الشَّهير بالمصريِّ المقدسيِّ الشَّافعيِّ، أبو حامد من أوَّل سورة الصَّف إلى نهاية سورة الملك دراسةً وتحقيقاً
Şemsüddîn Muhammed eş-Şehrî bi'l-Mısrî el-Makdisî eş-Şafiî Ebu Hamîd'in Saf Sûresi'nin başından Mülk Sûresi'nin sonuna kadar olan kısmının tefsirinin tahkiki
IMAD DHEYAB HANNOONEE HANNOONEE
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ Abdul Salam Yusuf Issa AL YAQOUB