1990 sonrası Türk sinemasında yabancılaşma olgusu
Alienation in post 1990 Turkish cinema
- Tez No: 221664
- Danışmanlar: PROF.DR. SEYİDE PARSA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Radyo-Televizyon, Sahne ve Görüntü Sanatları, Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Radio and Television, Performing and Visual Arts, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 322
Özet
Toplumsal olgulara karsılık gelen tüm kavramlar gibi, yabancılasma kavramının anlamı da, toplumsal yasamda ortaya çıkan siyasi, ekonomik ve sosyo-kültürel dönüsümlerin etkisiyle, degisiklige ugramaktadır. Dolayısıyla bu kavrama karsılık gelen olgunun toplumsal yasama yansıması da, toplumdan topluma degisecegi gibi, aynı toplum içerisinde de, zamanla farklı gelisim çizgileri gösterecektir. Bu nedenle dogal olarak, yabancılasma olgusunun Dogu ve Batı toplumlarında ortaya çıkma ve gelisme süreci de birbirinden farklı bir evrim süreci izleyecektir. Batı toplumlarında yabancılasma olgusu, dinsel bir temele dayanmaktadır. Bu nedenle henüz bireyin olmadıgı ortaçag Avrupa'sında kavram, daha çok idealist bir bakıs açısı içerisinde açıklanmıstır. Bu süreçte yabancılasmanın, somut insanı ilgilendiren toplumsal bir olgu olarak degil, daha çok Tanrı ile iliskili olarak açıklandıgı dikkati çekmektedir. Ancak, Aydınlanma Dönemi ile birlikte baslayan toplumsalekonomik ve siyasal dönüsümler, yabancılasma kavramına yönelik açıklamaları da etkilemis ve kavram, bu süreçten itibaren materyalist bir temele oturtularak, toplumsal bir olgu olarak degerlendirilmistir. Bu baglamda Batı toplumları için yabancılasma olgusunun toplumsal bir nitelik kazanması, modernizm sürecinde bireyin ortaya çıkısı ile birlikte gerçeklesmistir. Dolayısıyla, bu olgu Batı'da, modern toplumun ekonomik temellerini olusturan kapitalist sistem elestirisinden , kentlesme sürecine kadar çesitli unsurların ön planda tutuldugu kuramsal açıklamalar çerçevesinde ele alınmıstır. Bir Dogu toplumu olan Türkiye'de ise, yabancılasma olgusunun dinsel bir temeli bulunmamaktadır. Varlık-görünüs birligine dayalı bu toplumsal yapıda, yabancılasma olgusu, siyasal iktidarlar tarafından uygulanan modernlesme/batılılasma politikalarının, toplumsal yasamda ortaya çıkardıgı dönüsümlere baglı olarak görünürlük kazanmaktadır. Bu durumda yabancılasma olgusunun Türk toplumundaki görünümünde, sadece Batılı kuramlara dayanmamın mümkün olmadıgı, Türk toplumunun özgün tarihsel ve toplumsal kosullarının da göz önünde tutulması gerekliligi ortaya çıkmaktadır. Gerek bir kitle iletisim aracı olarak, gerekse bir sanat dalı olarak toplumsal olguların kitlelere aktarılmasında önemli bir yeri olan sinema, bu anlamda toplumu yansıtan bir ayna islevini üstlenmektedir. Özellikle popüler ve ticari sinema anlayısının dısında kalan ve sinemanın sanat olma özelligini ön planda tutan alternatif sinema anlayısı içerisinde, toplumsal konuların özgün bir dil ile perdeye yansıtılması, birincil bir önem kazanmaktadır. Bu anlamda, temelleri Osmanlı Devleti dönemine kadar uzanan yabancılasma olgusu da, Türk sinemasının kendi gelisim süreci içerisinde, özgün sinemasal üsluba sahip oldugu dönemden itibaren, filmlerin içeriginde farklı boyutlarda ve niteliklerde yer edinmeye baslamıstır. Ancak, nasıl ki olgunun toplumsal yasamdaki görünürlügü, farklı dönemlerde farklı biçimlere bürünüyorsa, sinemadaki yansıması da, toplumsal yasamdaki bu farklılıkları yansıtır biçimde, dönüsüme ugramaktadır. Bu baglamda, 1990 sonrası Türk sinemasındaki yabancılasma olgusunun açıga çıkartılması için, olgunun daha önceki dönemlerde sinemada nasıl temsil edildigini açıklamak ve günümüz Türkiye'sinde, tüketim kültürü ve kentli yeni yoksulluk kavramları ile somutlastıgı düsünülen yabancılasmanın bu dönüsümünü, tarihsel ve toplumsal bir perspektife oturmak gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
Like all concepts corresponding to social conditions, the definition of the concept of alienation has undergone a change with the effects of political, economic and socio-cultural transformations in social life. Therefore, the reflection of this concept on social life both changes from society to society, and displays different paths of development in time span within a single society. In this respect, the emergence and development of alienation in Eastern and Western societies follow different paths of evolution from one another. Alienation in Western societies grounds on religious factors. Thus, this concept was elucidated through a rather idealist perspective in Medieval Europe which had not witnessed the emergence of the individual yet. In that time, alienation was defined in relation to God rather than as a social fact concerning the individual. However, social, economic and political transformations initiated together with the Enlightenment Period influenced the definitions of alienation; and this concept has been put on a materialistic base and evaluated as a social phenomenon. Accordingly, the concept of alienation acquired a social characteristic in Western societies in the period of modernism together with the emergence of the individual. Hence, this social fact has been discussed in the West within the frame of theoretical explanations that highlight various factors including the criticism of capitalist system shaping the economical foundations of modern society, and the urbanization period. In Turkey, which is an Eastern society, alienation hasn?t a religious base. In this social structure based on the unity of existence-appearance, alienation gains visibility in relation to the modernization/westernization policies applied by governments and the social transformations triggered by these policies. Therefore, while analyzing the appearance of alienation in Turkish society, it is hardly possible to rely only on Western theories, and it is essential to take into consideration the authentic historical and social conditions of Turkish society. Cinema, both as a mass communication tool and an artistic way of expression, plays a significant role in transmitting social facts to masses by undertaking the task of holding a mirror that reflects the society itself. Screening social subjects through an original cinematic language is attributed foremost significance especially within the scope of alternative cinema that excludes itself from popular and commercial cinema, and emphasizes the artistic characteristic of cinematic expression. In this sense, the fact of alienation, whose origin goes way back to the Ottoman Period, has started to its take place in movies in different dimensions and characteristics ever since the Turkish cinema gained an original cinematographic style within the period of its development. Yet, as the appearance of alienation in social life embodies different shapes in different periods, the reflection of this fact in cinema has undergone a change in parallel with the transformations in social life. Consequently, in order to explore the concept of alienation in post-1990 Turkish cinema, it is necessary to reveal how this fact was represented in cinema in earlier periods, and to discuss the transformation of alienation in today?s Turkey through a historical and social perspective taking into consideration that this social phenomenon has been materialized with the concepts consumption culture and the new poverty in cities.
Benzer Tezler
- Alienation in new Turkish cinema
Yeni Türk sinemasında yabancılaşma
BİRİL ATIŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Güzel SanatlarBahçeşehir ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Bilim Dalı
PROF. ZEYNEP TÜL AKBAL SÜALP
- Doksanlı yıllar sonrası Alman sinemasında Türk temsili
Representation of Turks in German cinema after the 90's
PINAR ÖZGÖKBEL BİLİS
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Sahne ve Görüntü SanatlarıEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZAFER ÖZDEN
- Arabesk kültür, kent ve modernleşme: 1960-1990 aralığında türk sinemasında kent kimliğinin inşasını okumak
Arabesque culture, city and modernization: Reading the construction of urban identity in Turkish cinema between 1960-1990
SELİNAY KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkGebze Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZGİ YAVUZ
- Başlangıcından günümüze Türk sinemasına genel bir bakış ve yabancılaşma
A survey of Turkish cinema from beganning till today and alienation
TÜRKŞAN KARATEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Sahne ve Görüntü SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. SAMİ ŞEKEROĞLU
- 1990 sonrası Türk sinemasında sanat filmleri
Art films in Turkish cinema after 1990
ÇAĞLA KARABAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Radyo-TelevizyonAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RUKEN ÖZTÜRK