Özgün peyzaj karakteristiklerine sahip mekanlara yönelik bir peyzaj planlama yönteminin ortaya konulması; bozcaada örneği
Developing a landscape planning approach for the areas having unique landscape characteristics; the case of bozcaada
- Tez No: 224176
- Danışmanlar: PROF.DR. TANAY BİRİŞÇİ YILDIRIM, Y.DOÇ.DR. ŞERİF HEPCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Bozcaada, peyzaj planlama, çok kriterli karar verme, Bozcaada, landscape planning, multi-criteria decision making
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Çok uzun bir süreçte oluşan ve gelişen özgün doğal peyzaj değerleri ve sistemleri, insanın bu işleyişte daha öncelikli ve ayrıcalıklı bir konuma gelme çabası sonucunda giderek yoğunluğu artan olumsuzluklarla karşı karşıya kalmaktadır. Büyük bölümü koruma altındaki tarihi kent dokusu başta olmak üzere, doğal sit koruması altında bulunan özgün doğal peyzaj özellikleriyle Bozcaada; önde gelen kimlik öğelerinden tarım ve şarapçılıktan farklı olarak son yıllarda turizm ve rekreasyon amaçlı yoğun bir mekansal kullanım baskısı altındadır. Bu bağlamda çalışmada; özgün peyzaj değerlerine sahip mekanlara yönelik bir peyzaj planlama yöntemi oluşturulmuş ve bu yöntem Bozcaada özelinde uygulanarak adanın mevcut/gelecekteki mekansal kullanım önceliklerine rehberlik edebilecek çözümler üretilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada öncelikle Bozcaada'nın doğal ve kültürel peyzaj özellikleri saptanmış, güncellenmiş ve ArcGIS 9.1 ve 9.2 kullanılarak bilgisayar ortamına aktarılmıştır. Bu süreçte, ada daha detaylı irdelenebilmek amacıyla 1 km x 1 km ölçülerinde toplam 57 adet kareye VI bölünerek çalışılmıştır. Ayrıca alan için mevcut/öneri dört farklı alan kullanım tipi (koruma, yerleşim, tarım ve turizm-rekreasyon) belirlenmiş, aynı zamanda bu kullanımları etkileyen ve kullanımlardan etkilenen faktörler ortaya konulmuştur. Bu etkileşimleri belirlemede; ?Faktörler- Kullanımlar Etkileşim Formu? ve ?Faktörler-Kullanımlar Ağırlık Tablosu? oluşturularak kullanılmıştır. Bozcaada, araştırıcı ve uzman grubu tarafından bu formlara göre değerlendirilmiş ve ağırlıklandırılmıştır. Daha sonra elde edilen sayısal veriler ?ELECTRE? yöntemi içerisine entegre edilmiş, yöntem sürecinin sonucunda her bir kare için, öneri alan kullanımlarının uygunluk dereceleri/öncelik dereceleri ortaya çıkmıştır. Uygulanan yöntem sonucunda; toplam 57 kare içinde, koruma 27 karede, turizm-rekreasyon 16 karede, tarım 12 karede ve yerleşim ise 2 karede I. öncelikli kullanım olarak saptanmıştır. Bu sonuçlar/bulgular temelinde kullanımlar başta olmak üzere farklı açılardan değerlendirmeler ve yorumlara gidilmiş, bu değerlendirmeler adanın mevcut ve gelecekte karşılaşması olası mekansal başta olmak üzere çeşitli sorunlarına çözüm önerileri şeklinde de formüle edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Distinctive landscape values and systems, which have been formed in a long period, have been confronting constantly growing threats due to the efforts of mankind to dominate the process of landscape formation. Bozcaada, having distinctive landscape characteristics and being mostly within historical and natural protection sites, has been under heavy pressure of tourism and recreational oriented land use demands together with its identical features such as, agriculture and wine making, in the last years. In this respect, in our study, a landscape planning method has been developed concerning areas with distinctive landscape characteristics and applied in Bozcaada locality in order to produce a guideline for existing/future land use priorities of the island. Initially, natural and cultural landscape characteristics of the island were identified, updated and transferred into computer environment using the software Arc GIS 9.1 and 9.2. During this process, the island was divided into 57 squares in dimensions of 1 km x 1km in order to be able to better investigate the island. In addition, four different land use typesVIII existing and proposed (protection, settlement, agriculture and tourism and recreation) were determined. Factors affecting the uses and factors affected by the uses were also determined. In determining these interrelations; ?factors/uses relationship form? and ?factors/uses priority table? were prepared and used. Bozcaada was investigated by researchers and gathered specialists and according to these forms the priority rates were determined. Finally, the obtained numerical values were integrated into ?ELECTRE? method and following the stages of the method, suitability/priority rates of the proposed land use types were figured out for each square kilometer. As a result of the applied method; out of 57 squares, protection in 27 squares; tourism-recreation in 16 squares; agriculture in 12 squares and settlements in 2 squares were determined as 1st degree priority uses. Based upon these results, further evaluations and comments were made especially on uses and other factors and they were formulated into trouble-shooting suggestions for various probable future problems of the island, especially spatial ones.
Benzer Tezler
- Kültürel peyzajın yaya yoğunluğu üzerindeki etkisinin değerlendirilmesine yönelik bir yöntem önerisi: İstanbul Tarihi yarımada-Hanlar bölgesi örneği
A method proposal for evaluation of the effect of cultural landscape on pedestrian density: The case of Istanbul Historical peninsula-Hanlar district
ZERRİN HOŞGÖR
Doktora
Türkçe
2012
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR
- Kırsal yerleşmelere ilişkin mekansal tasarım yaklaşımlarının değerlendirilmesi ve İzmir Çınardibi Köyü örneği
Evaluation of spatial design approaches to rural settlements and case study of Izmir Cinardibi Village
YAĞMUR KUTLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİME TEZER
- Kırsal peyzaj dönüşümleri: Bozcaada örneği
Rural landscape transformations: Bozcaaada
ŞAHİKA ÇELENK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM ERDEM KAYA
- İstanbul kent çeperlerinde kırsal arazilerin dönüşümü Ağaçlı-Yeniköy yöresi örneği
Transformation of rural areas on Istanbul fringe Agacli-Yenikoy sample
GÜLCE KANTÜRER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK AKPINAR
- Road safety evaluation of urban major arterials case study of 1071 Malazgirt boulevard in Ankara
Kentsel büyük arterlerin yol güvenliğinin değerlendirilmesi Ankara 1071 Malazgirt bulvarı durum çalışması
MEHMET DEMİREL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mühendislik BilimleriOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HEDİYE TÜYDEŞ YAMAN