Bazı İslam iktisat kaynaklarının çağdaş iktisat yönünden değerlendirilmesi
Evaluation of some source of İslamic economy in terms of modern economy
- Tez No: 227277
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYDIN ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Ekonomi biliminin insanlık tarihi ile başladığı söylenebilir. Ekonominin en önemli aracı olan para henüz bulunmamışken bile insanların ekonomik faaliyetleri görülmektedir. İhtiyaçlarını karşılamak için insanlar, ellerindeki ihtiyaç fazlası mallarını başka ihtiyaçlarını karşılamak için değiş tokuş yolunu kullanmışlardır. Geçen zamanla birlikte insan ihtiyaçlarının yön ve şekil değiştirmesi ile ekonomi bilimi de değişmiş ve gelişmiştir. Bu değişiklik genel olarak farklı toplumlarda farklı şekilde, farklı isimler altında ve farklı uygulamalarla görülmektedir. Toplumun değerleri, dini ekonomi biliminin şekillenmesinde rol oynamıştır. İslam ekonomisin de temel ilkeleri Kur'an, hadis ve sünnete dayanmaktadır.Sınırsız insan ihtiyaçları ve doğadaki sınırlı kaynaklar arasındaki konu bütün ekonomik sistemlerin en temel sorunudur. Ancak doğadaki kaynakların bölüşümünde her ekonomik sistemin kendine özgü bir uygulaması vardır. Artı değer(üretilen malın ihtiyaç fazlası kısmı), kar, faiz gibi kavramlar her ekonomik sistemde farklı yorumlanmış ve farklı üretim faktörlerine verilmiştir.Artı değer kapitalizm ve sosyalizm arasında çokça tartışılan bir konudur. Kapitalistlere göre artı değer sermaye faktörüne verilmeli, sosyalistlere göre emek faktörüne verilmelidir. İslam ekonomisine göre ise eşit miktarda dağıtılmalıdır. Faiz ve kar konusunda da ortak bir görüş yoktur. Sosyalizm kar ve faizi yasaklamış kapitalizm iki geliri de meşru kılmıştır. İslam ekonomisi ise faizi kesin olarak yasaklamış, haram kılmıştır buna karşılık karı ise meşru kılmıştı. İslam'a göre kişinin kendi kazandığını yemesinden daha hayırlı bir gelir yoktur. Özel mülkiyet konusu da ekonomik sistemlerde kendine özgü kurallara tabidir. Kapitalizm bireye sonsuz özel mülkiyet hakkı tanırken sosyalizm bireye özel mülkiyet hakkı tanımaz bu sisteme göre üretim araçlarının mülkiyeti devletin olmalıdır. İslam ekonomisinde bireye özel mülkiyet hakkı sunulmuştur ancak sınırsız bir mülkiyet hakkı değil sınırlıdır.Modern ekonomik sistemler ile İslam ekonomisinde alınan vergiler arasında farklılıklar olduğu gibi ortak noktalar da vardır. İslam da alınan vergilerde üreme esas olduğu için tüketim üzerinden vergi alınmamıştır. Modern ekonomilerde ise hem üretim hem de tüketimden vergi alınmaktadır. İslam ekonomisinde esas vergi zekâttır ve bugün alınan vergilerle benzer noktaları bulunmaktadır.Modern ekonomik sistemlerde zabıta, sağlıkçı, hâkim ve maliye bakanlığı gibi görevlilerin işlerini İslam ekonomisinde Hisbe işiyle görevli olan muhtesipler yürütmekte idi. Hisbe, insanlara İslam'ın güzel gördüğü şeyleri emredip yasakladığı şeylerden men etmek görevini üstlenmiş bir teşkilattır.
Özet (Çeviri)
It can be said that ekonomy science started with human history. Even Money which is the most important means of economy wasn?t found, there had been economical activities. To compensate their needs, people used bartering with their surplass goods over the past years people?s needs shape and direct has changed so economy science has changed and developed. This change generally has been seen in different form, in different names and different administration in diffrent societies. Public?s values, religion have a role in forming economy society. Fundamental principals of Islam?s Economy based on the Quran, sunnah and the prophet Muhammed?s savings.The main problem of all economy system is the subject between unlimited human needs and limited nature source. But every economic system has a distinctive practice for distiribution of natural source. The concepts such as added value (the redundant of producted goods) profit, interest has been commented differently in every economic system and has been given different production factor.Added value is highly disputed issue beetwen capitalism and socialism. According to capitalists added value should be given to capital foctor, according to socialists it should be given to labor. But according to Islamic Economy it should be distiributied equally. There is no consensus about interest and profit. Socialism has banned interest and profit capitalism has legitimated them. But Islamic Economy has banned interest absolutely; on the other hand it legitimated the profit. According to Islam, there is no good income beter than his own earnings. Also privateownership has distinctive rules in the economic systems while capitalism entitle un limited private ownership to person, socialism don?t entitle private ownership right. Ownership up to this system, state has the ownership of production equipments. In the Islamic Economy person has got private ownership right but it is not an unlimited ownership right, it is limited.As well as there are difference about tax beetwen modern economic system and Islamic Economy, there are common points too. In Islam, tax base on production so there is no tax on consumption. But in modern economy tax taken from both production and comsumption. In Islam Economy main tax is almsand it has similar points with todays tax.In modern economy system the Works of cens tabulary, health person, judge and ministry of finance has been done by the hisbe in the Islamic Economy. Hisbe is a Islamic Office for public regularity. It is an organisation which has a role of tell the good things that Islams said and banned the people from bad things.
Benzer Tezler
- آيات األحكام المالية في القرآن الكريم ودورها في معالجة مشكلة الفقر
Kur'ân-ı Kerim'de mali hükümlerle ilgili âyetler ve bunların fakirlik sorununun çözümündeki rolü
AMEER MOHAMMED HASAN
Doktora
Arapça
2024
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULBAKİ GÜNEŞ
- Maturidi ekolün İslam iktisadi ve siyasi düşüncesine etkileri
The effects of Maturidi school on economi̇c and poli̇ti̇cal thought of iİslam
NİHAT ERGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinMarmara Üniversitesiİktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TABAKOĞLU
- An investigation on sustainable use of common pool resources from a historical perspective: Konya case
Ortak havuz kaynaklarının sürdürülebilir kullanımının tarihsel bir perspektiften incelenmesi: Konya örneği
MUSTAFA TEK
- A fair division approach to understanding distribution principles in Islamic law of inheritance
Adil paylaşım perspektifinden İslam miras hukuku paylaşım prensipleri
BURAK DOĞAN
Doktora
İngilizce
2023
Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN ERTEMEL
- Osmanlı coğrafyasında petrol alanları, çıkartılması, işletilmesi, imtiyazları ve ekonomide değerlendirilmesi (1876- 1914)
Exploration, production and economy of petroleum in Ottoman borders during the period of 1876-1914
FATİH BAŞGÜL