Sözlü gelenekten modern masala: Çocuk edebiyatinda masal üzerine halkbilimsel bir inceleme
From oral traditions to modern tale: A folkloric research on tale in children's literature
- Tez No: 228123
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHTAR KUTLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Dünyada ve ülkemizde çeşitli araştırmalara konu olan masal; yer, zaman ve kahramanları belirsiz olan, olağanüstü özellikler taşıyan, kahramanlarından bazıları hayvanlar olan, inandırıcılık iddiası olmayıp inandırabilen; ahlaka dayalı, yararlı, eğitici olarak düşünülen, nesirle söylenen, kaynakları çok eskilere dayanan, söylendiği zaman ve kültürden izler taşıyan, çocuklar için olduğu kadar büyükler için de söylenen sözlü anlatım türüdür. Farklı birçok anlatma türüyle yakın ilişkisi olan masalın kaynakları ve sınıflandırılması konusu ile ilgili olarak farklı görüşler ortaya konulmuştur. Halk anlatılarının başta gelen türlerinden biri olan masalın serüveni, yazının olmadığı çok eski zamanlara kadar götürülse de, masal araştırmalarımızın tarihi yirminci yüzyılın başlarına kadar indirilebilmektedir.Yazının olmadığı toplumlarda göçebe toplumun bir parçası olan çocuklar, masalları en keyifle dinleyenler arasındadır. Sonraları, kitaplar basılmaya başlandığında çocuklar da yetişkinler için yazılmış kitapları okurlar, çünkü çocuklar için özel bir edebiyat bilinci henüz gelişmemiştir. Çocukluk kavramının din ve felsefenin ilgi alanına girmesi ile ilk çocuk kitapları basılır. Günümüzde, birçok yazar çocuklar için kitaplar yazmakta, çocuk edebiyatı akademik araştırmaların konusu olmaktadır. Masalları çocuk edebiyatı geleneği içinde görmek, daha zengin bir çocuk edebiyatından söz etmeyi mümkün kılmaktadır.Akal'ın yazdığı Peri Masalları serisi de barındırdıkları unsurlar bağlamında halk masalları geleneğinden izler taşıyan masallardır. Bireysel edebiyat şekillendikten sonra zaman ve şartlara göre bu edebiyat üzerinde etkisini gösteren halk masallarının yapısal kökleri günümüz çocuk masallarında da varlığını sürdürmektedir. Propp'un metoduyla bu yapısal kökler açıkça ortaya konulabilir. Çağdaş masalda süreklilik arz eden unsurlar, kahramanın kimliğinden ve yaşam tarzından bağımsız olarak, kişilerin yaptıkları fonksiyonlara göre oluşur ve bu fonksiyonlar masalın ana yapısını meydana getiren bölümleri oluşturur; olağanüstü konulu modern masallarda da halk masallarındaki sınırlı fonksiyonların vardır, modern masallardaki fonksiyonlar geleneksel masaldakilere benzer bir sıralanış gösterir.
Özet (Çeviri)
Tale, which has been the subject of many research studies in our country as well as around the world, is a type of oral narrative for children as well as for adults having an indefinite time and location, supernatural characteristics and possibly animal characters; which doesn?t have to be plausible, yet may make the reader believe in its plausibility; based on morality, useful and didactic; narrated in prose whose source dates back to ancient times and which are marked with characteristics from time and culture they were created in. There has been different opinions about the sources and classification of the tale which is in a close relation with different sorts of narration. The history of the tale extends back to the ages without writing however the history of tale studies could only be extended to the beginning of 20th century.Being a part of the nomadic societies without writing, children are among the most cheerfully listeners tales. Afterwards, when books started to publish, children read books for adults as a special literature consciousness has not advanced yet. Together with the entrance of concept of childhood into the field of religion and philosophy, the first books for children began to publish. Today, many writers publish books for children and children?s literature became a subject of academic researches. Thinking tales in the children?s literature may allow us to talk about a larger literature of children.In the context of the facts that Akal?s fairy tales for children, they hold some hints same as the folk tale tradition. After individual literature has its own form, the structural roots of folk tales which affects that individual literature according to time and conditions, survive in todays tales of children. These structural roots can be reveal clearly using Propp?s method. The facts of contemporary literature showing continuity depend on the functions of characters which forms the parts of basic structure of the tale but are independent from the identity and life style of the hero, that limited number of functions in folktales also exist in modern tales, as well as the order of functions in modern tales is similar to the order of functions of folk tales.
Benzer Tezler
- Çandır folkloru
Çandır folklore
AZİZE BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAMIK ASLAN
- Doğu & batı diyalektiğinde 'Hikaye anlatıcılığının' çocuk tiyatrosu bağlamında irdelenmesi ve reji yorumu
Study of story telling in east and west dialectics in the context of children's theater and it's stage management interpretation
ÖZGE ELİF YEŞİLYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİstanbul Aydın ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SELEN KORAD BİRKİYE
PROF. MEHMET BİRKİYE
- Yaşayan geleneksel ve modern masal anlatıcıları: Bağlamsal kurama göre inceleme
Living traditional and modern narrators: Analysis according to contextual theory
BERFİN SILA KEPEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Halk Bilimi (Folklor)Ankara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖCAL OĞUZ
- Kahraman olgusunun çizgi romandan sinemaya uyarlamadaki görünümü: Tarkan ve Conan örnekleri
The appearence of the hero in adaptations from comics to movies: Tarkan and Conan cases
ÖZGÜR UĞRAŞ AKGÜN
Doktora
Türkçe
2008
Radyo-Televizyonİstanbul ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUAT GEZGİN
- Hikaye anlatıcılığında oyuncu
Storyteller performer
KÜBRA ALBAYRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sahne ve Görüntü SanatlarıAtatürk ÜniversitesiSahne Sanatları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. BÜNYAMİN AYDEMİR