Değişken indirgeme düzlemlerinden göç
Migration from floating datum
- Tez No: 23015
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN KAYIRAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1992
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 145
Özet
Ill ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ DEĞİŞKEN İNDİRGEME DÜZLEMLERİNDEN GÖÇ Ferudun KILIÇ Ankara üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı Danışman : Prof.Dr. Turan KAYIRAN 1992, Sayfa : 136 Jüri : Prof.Dr. T. Kayıran Doç.Dr.A.T.Başokur Öğ. Gör. Dr. S. Kocaef e Düzensiz topoğrafyalı sahalardan elde edilen verilere bilinen (conventional) statik düzeltmeler yapılması sismik veri işlemde bazı sorunlara neden olur. Sorunlardan biri, düz İD'nin üzerinde kalan verilerin kaybolmasıdır. Diğer bir sorun ise, düz bir düzleme indirgenen verilerdeki yansımaların zamanları ve uzaklıkları arasındaki hiperbolik ilişkinin bozulmasına neden olmasıdır. Statik değerler arttıkça normal kayma zamanı (NKZ) düzeltmesi daha kötü çalışır ve böylece hız analizinde doğru hız seçimi zorlaşacağı gibi yığma (stacking) kaliteside bozulur. Sorunları en aza indirmek için NKZ düzeltmesi yapılmadan önce uygulanacak statik değerlerinin olabildiğince küçük olması gerekir. Bu amaçla, değişken İD (floating datum) kullanılabilir. Bir sismik hat için değişken İD, o hat boyunca yuvarlatılmış yeryüzü yüksekliğini izler. Toplam statik düzeltmeleri, incele nen hattın en büyük yüksekliğinde veya daha da yüksek olan düz bir İD'ne göre, iki bileşene ayırılabilir. Bunlardan birincisi verileri yeryüzeyinden değişken İD'ne götürecek olan küçük bile şen, ikincisi ise değişken İD'nden düz İD'ne götürecek olan bü yük bileşendir. Veriye ilkönce yığma kalitesinde etkin olan kü çük bileşen uygulanır. Hız seçimi, NKZ düzeltmesi ve yığma iş-IV lemleri tamamlandıktan sonra veriler göç işleminden önce ikinci bileşen uygulanarak düz İD' ne götürülürler. Bilinen sonlu farklar göç hesap teknikleri (conventional finite difference algorithms), sayısal etkinlik gösterebilmeleri için, düz bir İD ile veri işlemden geçirilmiş yığma kesitlerine gereksinim gösterirler. Son İD ise, düz olmasına rağmen hız bilgisi bu düzlemden başlamamaktadır. Diğer taraftan, göç işle minden önce verileri değişken İD'nden düz ÎD'ne götürmenin diğer bir yolu, Berryhill'in (1979)“dalga denklemi ile indirgeme”(wave equation datuming) yöntemini kullanmaktır. Bu yöntem, ve riye dikey yönde kayma verme (shifting) işlemine göre fiziksel olarak daha gerçekçi olmasına rağmen, yoğun hesaplamalar gerek tirdiğinden her zamanki (routine) veri işlemde uygulanabilir bir yöntem değildir. Bu yüzden, Berryhill'in yöntemine iyi bir karşılık olan Beasley ve Lynn' in (1989) düzensiz yüzeylerden göç konusundaki“sıfır hız katmanı”(zero velocity layer) görüşü incelenmiştir. Bu teknik herhangibir dalga alanı yaklaştırma (wave field extra polation) işlemi gerektirmediğinden hesaplama bakımından ekono miktir ve her zamanki (routine) veri işlemde kullanıma daha uy gundur. Bu yöntemin diğer iyi yanı ise, yığma kesitine ikinci statik bileşeni de uyguladıktan sonra, bilinen göç hesap tek niklerinin eldeki hız alanına ufak bir değişiklik yaparak kulla- nılabilmesidir. Hızlardaki değişiklik ise düz İD ile yuvarlatıl mış yeryüzeyi olan değişken İD arasındaki hızı sıfırlamaktan ibarettir. Bu kısım için, kırınma denkleminde (diffraction equa tion) hız sıfırlanarak göç işleminde yanal yayılıma izin veril memiş olur. Böylece, gerçek anlamda göç işlemi, yaklaştırma de rinliği değişken İD'ne eriştiğinde başlar. Sıfır hızı vermekle yüksekliğe bağlı statiklerin etkisi değişken İD'ne kadar gide rilmiş olduğundan yöntem“sıfır hız katmanı ile indirgeme”(ZVL datuming) yöntemi olarak isimlendirilebilir.“Sıfır hız katmanı ile indirgeme”ve“dalga denklemi ile indirgeme”yöntemlerinden sonra elde edilen göç kesitleri ara sında oldukça iyi bir benzerlik sağlanmıştır. Değişken İD ile veri işlemden geçirilmiş kesitlerde bu indirgeme yöntemleri kul lanılmadığı zaman ise oldukça kötü göç sonuçları elde edilmiştir, Hem yapay hem de gerçek saha verileri için sunulan kesitler,“sıfır hız katmanı”(ZVL) görüşünü kullanarak gerçekleştirilen“değişken İD'lerinden göç”yönteminin yeterince iyi çalıştığını i spatlamaktadı r. ANAHTAR KELİMELER : Değişken indirgeme düzlemi, sıfır hız katma nı, aşağı uzanım, sonlu farklar, geciktirme, zaman göçü, derinlik göçü.
Özet (Çeviri)
Ill ÖZET YÜKSEK LİSANS TEZİ DEĞİŞKEN İNDİRGEME DÜZLEMLERİNDEN GÖÇ Ferudun KILIÇ Ankara üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı Danışman : Prof.Dr. Turan KAYIRAN 1992, Sayfa : 136 Jüri : Prof.Dr. T. Kayıran Doç.Dr.A.T.Başokur Öğ. Gör. Dr. S. Kocaef e Düzensiz topoğrafyalı sahalardan elde edilen verilere bilinen (conventional) statik düzeltmeler yapılması sismik veri işlemde bazı sorunlara neden olur. Sorunlardan biri, düz İD'nin üzerinde kalan verilerin kaybolmasıdır. Diğer bir sorun ise, düz bir düzleme indirgenen verilerdeki yansımaların zamanları ve uzaklıkları arasındaki hiperbolik ilişkinin bozulmasına neden olmasıdır. Statik değerler arttıkça normal kayma zamanı (NKZ) düzeltmesi daha kötü çalışır ve böylece hız analizinde doğru hız seçimi zorlaşacağı gibi yığma (stacking) kaliteside bozulur. Sorunları en aza indirmek için NKZ düzeltmesi yapılmadan önce uygulanacak statik değerlerinin olabildiğince küçük olması gerekir. Bu amaçla, değişken İD (floating datum) kullanılabilir. Bir sismik hat için değişken İD, o hat boyunca yuvarlatılmış yeryüzü yüksekliğini izler. Toplam statik düzeltmeleri, incele nen hattın en büyük yüksekliğinde veya daha da yüksek olan düz bir İD'ne göre, iki bileşene ayırılabilir. Bunlardan birincisi verileri yeryüzeyinden değişken İD'ne götürecek olan küçük bile şen, ikincisi ise değişken İD'nden düz İD'ne götürecek olan bü yük bileşendir. Veriye ilkönce yığma kalitesinde etkin olan kü çük bileşen uygulanır. Hız seçimi, NKZ düzeltmesi ve yığma iş-IV lemleri tamamlandıktan sonra veriler göç işleminden önce ikinci bileşen uygulanarak düz İD' ne götürülürler. Bilinen sonlu farklar göç hesap teknikleri (conventional finite difference algorithms), sayısal etkinlik gösterebilmeleri için, düz bir İD ile veri işlemden geçirilmiş yığma kesitlerine gereksinim gösterirler. Son İD ise, düz olmasına rağmen hız bilgisi bu düzlemden başlamamaktadır. Diğer taraftan, göç işle minden önce verileri değişken İD'nden düz ÎD'ne götürmenin diğer bir yolu, Berryhill'in (1979)“dalga denklemi ile indirgeme”(wave equation datuming) yöntemini kullanmaktır. Bu yöntem, ve riye dikey yönde kayma verme (shifting) işlemine göre fiziksel olarak daha gerçekçi olmasına rağmen, yoğun hesaplamalar gerek tirdiğinden her zamanki (routine) veri işlemde uygulanabilir bir yöntem değildir. Bu yüzden, Berryhill'in yöntemine iyi bir karşılık olan Beasley ve Lynn' in (1989) düzensiz yüzeylerden göç konusundaki“sıfır hız katmanı”(zero velocity layer) görüşü incelenmiştir. Bu teknik herhangibir dalga alanı yaklaştırma (wave field extra polation) işlemi gerektirmediğinden hesaplama bakımından ekono miktir ve her zamanki (routine) veri işlemde kullanıma daha uy gundur. Bu yöntemin diğer iyi yanı ise, yığma kesitine ikinci statik bileşeni de uyguladıktan sonra, bilinen göç hesap tek niklerinin eldeki hız alanına ufak bir değişiklik yaparak kulla- nılabilmesidir. Hızlardaki değişiklik ise düz İD ile yuvarlatıl mış yeryüzeyi olan değişken İD arasındaki hızı sıfırlamaktan ibarettir. Bu kısım için, kırınma denkleminde (diffraction equa tion) hız sıfırlanarak göç işleminde yanal yayılıma izin veril memiş olur. Böylece, gerçek anlamda göç işlemi, yaklaştırma de rinliği değişken İD'ne eriştiğinde başlar. Sıfır hızı vermekle yüksekliğe bağlı statiklerin etkisi değişken İD'ne kadar gide rilmiş olduğundan yöntem“sıfır hız katmanı ile indirgeme”(ZVL datuming) yöntemi olarak isimlendirilebilir.“Sıfır hız katmanı ile indirgeme”ve“dalga denklemi ile indirgeme”yöntemlerinden sonra elde edilen göç kesitleri ara sında oldukça iyi bir benzerlik sağlanmıştır. Değişken İD ile veri işlemden geçirilmiş kesitlerde bu indirgeme yöntemleri kul lanılmadığı zaman ise oldukça kötü göç sonuçları elde edilmiştir, Hem yapay hem de gerçek saha verileri için sunulan kesitler,“sıfır hız katmanı”(ZVL) görüşünü kullanarak gerçekleştirilen“değişken İD'lerinden göç”yönteminin yeterince iyi çalıştığını i spatlamaktadı r. ANAHTAR KELİMELER : Değişken indirgeme düzlemi, sıfır hız katma nı, aşağı uzanım, sonlu farklar, geciktirme, zaman göçü, derinlik göçü.ABSTRACT MASTERÖTHESIS MIGRATION FROM FLOATING DATUM Ferudun KILIÇ Ankara university Graduate School of Natural and Applied Sciences Department of Geophysical Engineering Supervisor : Prof.Dr. Turan KAYIRAN 1992, Page : 136 Jury : Prof.Dr. T. Kayıran Assoc. Prof.Dr.A.T.Başokur Lecturer Dr.S.Kocaefe Conventional static corrections cause some problems in seismic processing when the data are acquired on earn' s surfaces with irregular topography. One of the problems is data loss on the upper portions of the flat datum. Another one is that correcting the data to a flat datum disturbs the hyperbolic re lation between reflection times and distance. With large static values, normal move out (NMO) correction yields worse results, and therefore, velocity selection becomes more difficult and even wrong. To overcome the problems, a floating datum that changes as a smoothed surface throughout the seismic line may be used. The total static corrections to a flat datum are separated into two components, one from the surface to the floating datum and the other one from the floating to a final flat datum that lies at or above the highest elevation in the survey line. At first, smaller component, which is effective one on stacking quality, is applied to the data. Later, the other static component is applied to the stacked section to take the data to the final flat datum before migration.VI For numerically efficient performance, the conventional finite difference migration algorithms require a stacked section processed with a flat datum. But the final datum, although flat, is not the datum which is where velocity information starts from. On the other hand, another way to take the data from the floating to the final flat datum prior to migration is to be extrapolated with subsurface velocities using Berryhill's (1979)“wave equation datuming”method. Although this method in compa rison with vertical static shifting is more realistic physical ly, it is not an applicable method in routine processing because it is computationally intensive. Therefore,“zero velocity layer”(ZVL) concept on mig ration from irregular surfaces presented by Beasley and Lynn (1989), which is a good alternative method to“wave equation datuming”, is studied. This technique that does not require any wavefield extrapolation is computationally more costly method in routine processing. The other advantage is that conventional migration algorithms can be used with a simple well defined modification to the present velocity field after the second static component is also applied to the stacked section. The modification only consists of ensuring zero velocity between the final flat and the floating datum that represents surface approximately. Lateral propagation is not allowed in this part because diffraction equation linearly relating to velocity is neglected ensuring zero velocity. Migration begins where the extrapolation depth reaches the floating datum. Because ensuring zero velocity removes the effect of elevation statics untill floating datum ZVL method may be named“ZVL datuming”. It has been ensured a quite good similarity between migration sections obtained after ZVL datuming and after wave equation datuming for synthetic data sections. And, of course, when these datuming methods is not used in the sections pro cessed with floating datum, quite bad migration results have been obtained. Sections presented for both synhetic and real field data prove that the method of“migration from floating datum”using ZVL concept works satisfactorily. KEY WORDS : Floating datum, zero velocity layer, downward conti nuation, finite difference, retardation, time migra tion, depth migration.
Benzer Tezler
- Çorak, Karakaya ve Gümüşkent (Nevşehir) mineralli sularının ve kaynak alanlarındaki travertenlerin hidrojeokimyası
Hydrogeochemistry of the mineral water and their resources travertine from Çorak, Karakaya and Gumuskent (Nevsehir) region
MUSTAFA MURAT KAVURMACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Jeoloji MühendisliğiAksaray ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA AFŞİN
- Ortaokul öğrencilerinde internet bağımlılığı ve ebeveyn arabuluculuğunun çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of internet addiction and parental mediation in secondary school students in terms of various variables
DUYGU GÜR
Doktora
Türkçe
2024
Bilim ve TeknolojiFırat ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YALIN KILIÇ TÜREL
- Türk tütün politikasının Avrupa Topluluğu ortak tütün politikasıyla bütünleşmesi
Başlık çevirisi yok
HALUK TANRIVERDİ
Doktora
Türkçe
1990
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiOrganizasyon ve İşletme Politikaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIRIM ÖNER
- Veri zarflama analizi (dea) ile Türkiye ve Avrupa Birliği ülkelerinin sağlık alanındaki etkinliklerinin değerlendirilmesi
A comparative study in efficiency of health care systems of Turkey and European Union countries via data enveleopment analysis
FATMA LORCU
- Veri madenciliği tekniklerini kullanarak imalat verilerinin modellenmesi ve analizi
Modeling and analysing manufacturing data with data mining techniques
ESRA KAHYA ÖZYİRMİDOKUZ