Geri Dön

Vibro sismik tekniğinde sweep sinyali seçimi

Sweep signal selection for vibroseismic technique

  1. Tez No: 23016
  2. Yazar: YILMAZ SAKALLIOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TURAN KAYIRAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1992
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 144

Özet

- 1 - ÖZET Yüksek Lisans Tezi VİBRO SİSMİK TEKNİĞİNDE SWEEP SİNYALİ SEÇİMİ Yılmaz SAKALLIOĞLU Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Jeofizik Mühendisliği Anabilim Dalı Danışman : Prof. Dr. Turan KAYIRAN Jüri : Doc. Dr. A. Tuğrul BAŞOKUR Doc. Dr. özer KENAR Hidrokarbon aramalarında vazgeçilmez yöntem, olan yansıma lı sismik yöntemin kaynak seçimi oldukça önemlidir. Yöntemde, pat layan enerji kaynakları yanında Vibrator1 kaynagıda çok yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Dünyadaki sismik ekiplerin yarısın dan fazlasının kaynak olarak vibrator kullanıldığını anımsarsak, konunun önemini daha da vurgulamış oluruz. Vibratörlerin> yansımalı sismik çalışmalarında önemli olma sının çeşitli nedenleri vardır. Herşeyden önce vibratörler çeşit li parametrelere bağlı olarak kontrollü bir kaynaktır. Şöyle ki, vibratörün yere gönderdiği sweep2 sinyali amaca uygun şekilde di zayn edilerek enerjisi ve frekans içeriği yönünden jeolojik hedef seviyelere göre ayarlanabilir. İkinci olarak diğer enerji kaynak larına göre daha ucuz ve daha fazla verimlilik sağlar, üçüncü olarak; dinamitin enerji kaynakgı olarak kullanılamadığı sahalar da etkin ve zararsız bir kaynak olarak kullanılabilir. Sweep sinyali, vibrator kaynağının en önemli parametresidir. Sweep sinyali, hidrokarbon araması yapılan sahanın sinyal özellik lerine uygun aranan hedef seviyelerde arzu edilen ayrımlıgı sağla yabilecek şekilde seçilmelidir. Ancak bu seçim bir ön model çalış ması ile yapılabilir. Genel olarak lineer ve lineer olmayan fre kanslı sweep sinyalleri seçilirsede, sahanın sinyal/gürültü ora nına bağlı olarak“Kombi Sweep”3diye bilinen özel amaçlı sweep teknikleri de uygulanır. Arama yapılan sahalarda yansıma sinyal leri çok zayıf, hedef seviyelere yeterli miktarda enerji gönderil- miyor ve çevre gürültüleri sismik kayıtları etkiliyor ise, kombi sweep tekniği bu tip sahalarda çok başarılı olmaktadır. Ayrıca konvensiyonel sweep teknikleri ile yapılan vibrosismikte korelas yon işlemi sonucu kayıtlar üzerinde artan korelasyon gürültüleri kombi sweep tekniği ile etkili bir şekilde bastırılabilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı 'nın hid rokarbon aramaları yaptığı Güneydoğu Anadolu, Bindirme kuşağında ki sismik veri kalitesinin zayıf olduğu sahalarda veri kalitesini artırabilmek için yapılan ön çalışmalar, konvensiyonel sweep tek nikleri diye bilinen lineer ve lineer olmayan sweep verileri ile kombi sweep tekniği çalışmalardan elde edilmiş sismik kayıtları nın sonuçları tartışılmış ve uygulamalarla gösterilmiştir. ANAHTAR KELİMELER : Vibrotör, Sweep, Kombi Sweep

Özet (Çeviri)

- 11 - ABSTRACT Master Thesis SWEEP SIGNAL SELECTION FOR VIBROSEIS TECHNIQUE Yılmaz SAKALLIOĞLU Ankara University- Graduate School of Natural and Applied Sciences“ Department of Geophysic Spervisor : Prof. Dr. Turan KAYIRAN Jury : Assoc. Pr. Dr. A. Tuğrul BAŞOKUR Assoc. Pr. Dr. Özer KENAR As far as hydrocarbon exploration is concerned, the determination of source parameters of reflection seismic method is rather important. In this method, vibrators1 may be employed as a source as well as explosives. The importance of the use of vibrators may be understood by simply thinking that half of the seismic crews uses vibrators in the world. There are several reasons for employing vibrators widely. First of all, depending of different parameters vibrators are controlled sources. For example; the sweep signal generated by vibroseis sources may be properly controlled in terms of energy and freguency content corresponding to the geologic prospects. Secondly, compared to other energy sources, vibrators are more productive and cheaper. Thirdly, in the areas where explosive sources may not be used, vibrators can be employed effectively and safely. The sweep signal is the most important parameter of vibroseis sources. The determination of the sweep signal essentially depends on the seismic properties of the area and resolution required on the target structure. To obtain an optimum sweep a model study related to the area has to be done. Even though linear and non-linear sweeps are commonly used, depending on the signal/noise ratio of the area. Another type of sweep may be employed in the areas where reflected signals are very weak, transmission is not enough for target structures, and ambient noise, is dominant on seismic records the combi sweep^ technique is very succesful. In addition, noisy appearance seen on the conventional cross-coorelated records is effectively suppressed by the combi sweep technique. In this study, in a part of South-Eastern Anatolia ”thrust fault belt" which is a TPAO involved area in where the quality of seismic data is poor, a preliminary work has been done so as to improve the quality using conventional sweep techniques (linear and non-linear sweeps) and combi sweep technique. The conclusions are discussed on real data examples. KEY WORDS : Vibrator, Sweep, Combi Sweep

Benzer Tezler

  1. Kalsiyum aljinat kürelerinin saf su, izotonik NaCl, yapay mide ve bağırsak sıvılarında zamana bağlı şişmelerinin incelenmesi

    Determination of swelling behavior of calcium alginate in deionized water, isotonic NaCl, simulated gastric and simulated interstinal fluids

    ORHUN CELEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Kimyaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA BEDİA BERKER

  2. Yansımalı sismikte vibro atış düzeninin ve saha parametrelerinin sismik çözünürlüğe etkisi

    The effects of field parameters and vibrator source arrays to the seismic resolution in reflectional seismic method

    CANER GÜLTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. OĞUZ GÜNDOĞDU

  3. Uygun vibro sinyali kullanarak zayıf yansımaların güçlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    RECEP BOZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. BERKAB G. ECEVİTOĞLU

  4. Sismik yöntemle petrol araması: Miyadin, Diyarbakır bölgesinde örnek bir çalışma

    Oil exploration using seismic method: A case study in Miyadin, Diyarbakir

    DERYA DURMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeofizik MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LEVENT GÜLEN

  5. Trakya Umurca doğal gaz sahası rezervuar özelliklerinin aktif ve pasif sismik yöntemlerle belirlenmesi

    Determination of reservoir properties of Umurca gas field of Trakya by active and passive seismic methods

    BURCU SELEK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Jeofizik MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. BÜLENT KAYPAK