Kadı Burhâneddin'in Tercîhu't-Tavzîh isimli eserinin tahkîki ve değerlendirilmesi
A critical edition and analysis of Qadi Burhân al-Din's Tarjih al-Tawdih
- Tez No: 230830
- Danışmanlar: PROF. DR. FAHRETTİN ATAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 760
Özet
Fıkıh usûlü ilminde memzuc usulle Sadruşşerîa tarafından tedvîn edilen et-Tavzîh bu ilmin temel eserleri arasında yer almış, kendisinden sonraki usûl düşüncesini derinden etkilemiştir. Bu eser üzerine yapılan çalışmaların en meşhuru olan et-Telvîh'te Teftâzânî, Sadruşşerîa'nın ortaya koyduğu görüş ve delilleri tenkide tabi tutarak reddetmiştir. Bu tenkitlerin bir kısmında Teftâzânî'nin benimsediği mezhep görüşünün isabetli olduğunu ispat etmeyi amaçladığı görülmektedir. Teftâzânî'nin bir kısım tenkitleri ise dil, mantık, belagat ilimlerinin meseleleri ve Sadruşşerîa'nın çoğunluktan farklı olarak ortaya koyduğu görüşleri ile alakalıdır.İlerleyen süreç zarfında birçok Hanefî âlim et-Telvîh'e hâşiye yazarak, bilhassa bu eserdeki Hanefî görüşünü hedef alan tenkitlere cevap vermeye teşebbüs etmiştir. Kadı Burhâneddin'in Tercîhu't-Tavzîh'i de sözkonusu eser üzerine yazılan cevabî mahiyette bir hâşiyedir. Ancak, et-Tavzîh'in kapalı kısımlarının açıklandığı ve nadir olmakla birlikte Sadruşşerîa'nın eleştirildiği meseleleri de muhtevidir.Bu çalışmada Tercîhu't-Tavzîh isimli eserin iki nüshası esas alınarak tahkiki yapılmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde tarihte iz bırakmış bir hükümdar ve şair olan Kadı Burhâneddin'in hayatı, ikinci bölümünde Tercîhu't-Tavzîh'in kaynakları olan et-Tavzîh ve et-Telvîh isimli eserler, bu eserlerin müellifleri ve sözkonusu eserler üzerine yapılan çalışmalar ele alınmıştır. Üçüncü bölümde eser hakkında genel bilgiler verilmiş, eserdeki meselelerin yazılış sebepleri örneklerle tanıtılmıştır. Ayrıca bu bölümde tartışmalarda riayet edilen kurallar ve konu bütünlüğü içinde örnek tartışmalar yer almış, diğer hâşiyelerde Tercîhu't-Tavzîh'e yapılan atıflara değinilmiş, eserin nüsha tavsifleri yapılmıştır. Tercîhu't-Tavzîh'in Arapça metni tezin son kısmındadır.
Özet (Çeviri)
Al-Tawd?h, a legal work compiled by Sadr al-Shari`a, is regarded as one of the primary sources in legal theory (us?l al-fiqh), which profoundly influenced later generations in their legal thinking. In his al-Talw?h, one of the most famous works written on the Tawd?h, Taft?z?n? has criticised and refuted the views and arguments of Sadr al-Shari`a. As it appears, with some of his critiques Taft?z?n? actually aimed to prove the truthfulness of the legal school he followed. Yet, in some other cases, his criticism was prompted by the matters of language, logic and rhetoric, or matters where he simply differed from the views of Sadr al-Shari`a.In subsequent periods, numerous Hanaf? scholars commented on the Talw?h, many of them trying to answer the objections directed at Hanaf? legal thinking. Q?d? Burh?n al-D?n?s Tarj?h al-Tawd?h is one of these critical commentaries. In addition to its polemical agenda, this work also aims to clarify ambiguous parts of the Tawd?h and in a few cases even to study matters which Sadr al-Shari`a was criticised for.The present study offers a critical edition of Tarj?h al-Tawd?h based on two manuscripts. In Chapter 1 biography of Q?d? Burh?n al-D?n is provided, who as a ruler and poet left significant marks in history. Chapter 2 deals with the two aforementioned sources of this medieval work, namely with the Tawd?h and Talw?h, their authors and studies done on these books. Chapter 3 gives general information about the contents of the Tarj?h al-Tawd?h and a detailed examination of each subject by offering ample examples. In addition, principles followed in a legal discussion and various examples of legal reasoning are presented. References to Tarj?h al-Tawd?h as found in other commentaries and a description of the extant manuscripts are also provided in the same chapter, while the last chapter constitutes the critical edition of the Tarj?h al-Tawd?h.
Benzer Tezler
- Ahmedî, Kadı Burhâneddîn ve Seyyid Nesîmî divanlarında nebâtî unsurlar
The botanical elements in divans of Ahmedi, Kadı Burhaneddin and Nesimi
MELİKE BEYZA MURAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN BİLGİN
- Klasik türk şiirinde dua
Prayer in classical Turkish poetry
CUMALİ TEKİN
Doktora
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAdıyaman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR KAYABAŞI
- Kadı Burhâneddin'in İksîru's-Seâdât fî Esrâri'l- İbâdât adlı eserinin tahkiki ve İslam Hukuku açısından tahlili
Inquire on Qadi Burhan ad-Din's work named Iqsir al-Saadat fi Asrar al-Ibadat and it's analysis from Islamic jurisprudence respect
NİZAMETTİN KARATAŞ
Doktora
Arapça
2014
DinCumhuriyet ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH KAHRAMAN
- Kadı Burhâneddin'in tuyuğlarının Türk İslam edebiyatındaki yeri ve önemi
The position and the significance of Qadı Burhaneddin's tuyuğs in Turkish Islamic literature
ANAKIZ AYSEL ÇOBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YILMAZ
- Kadı Burhaneddin Divanı'nda kelime grupları
Word groups of Kadı Burhaneddin Divan's
SİBEL BARCIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıYıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AKARTÜRK KARAHAN