Masalda cadı: 'ötekinin' arketipi
Witch in fairytales: the archetype of 'the other'
- Tez No: 230893
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK DİRENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Western Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Kültürel mirasın bir yansıması olarak karşımıza çıkan masallar arketipler adı verilen semboller içerir. Arketipler, değişmeyen ve toplumların ortak belleğinde yer etmiş sembollerdir. Masallar da bu arketiplerden yaratılmış kalıplaşmış kahramanların maceralarından oluşur. Prensler, prensesler mutlu sonlarına ulaşmak için maceralara atılırlar ama iyi kahramanların yanı sıra masallar kötü kahramanları da içinde barındırır. Bunlardan bir tanesi de cadıdır. Cadılar iyi kahramanların yolunu kesen, onları öldürmeye çalışan, sebepsiz yere onlara kötülük yapan karakterlerdir. Ancak cadıların bu şekilde karşımıza çıkmasının nedenleri vardır.Önceleri sözlü gelenekte daha sonra yazılı gelenekte karşımıza çıkan masalların kökleri mitoloji ve efsanelere kadar uzanmaktadır. Mitolojik karakterler ise edebiyat geleneği içerisinde kalıplaşmış ve kendinden sonra gelen edebiyattaki karakterler için örnekler oluşturmuştur. Bu yüzden bugün masallarda karşımıza çıkan kötü cadı karakterinin geçmişi aslında mitolojideki Hekate ya da Kirke gibi pek çok kadın karakterle bağlantılıdır. Masallardaki cadılar bu mitolojik karakterlerden pek çok özelliği barındırmaktadır.Masallar aynı zamanda toplumun kültürünün de bir yansımasıdır. Bu yüzden içindeki karakterlerin toplumla bağlantıları kaçınılmaz bir biçimde belirgindir. Masalların yaratıldığı dönem içerisinde yaşanan toplumsal olaylar, masalın olay örgüsünü ve karakterlerin eylemlerini de belirlemiştir. Bu yüzden Hıristiyanlık inancına bağlı olmayan, toplumdan bağımsız yaşayan ya da topluma kafa tutmuş kadınlar, toplumsalı reddettikleri için dışlanmış ve ötekileştirilmişlerdir. Toplumdaki diğer kadınlara örnek teşkil etmemeleri gerektiği için de masallarda hep yalnız, toplum dışında, kötü ve korkulması gereken olarak gösterilmişlerdir. Bu yüzden masallarda cadı, kadındır ve kötüdür.Feminist eleştiri ve postmodern edebiyat ise masallara daha farklı boyutlardan yaklaşmıştır. Postmodern edebiyatta karakterler yeniden yaratılmış, biçimlendirilmiş ve onlara farklı bir pencereden bakılmıştır. Kanon edebiyatında cadılar gibi sesi olmayan karakterlerin günümüz edebiyatında artık bir sesi ve bir hikayesi vardır. Tezde de öncelikle cadının toplumdaki konumu tartışılmış, cadılığın neden kadınla ilişkili olduğuna değinilmiştir. Sonrasında ise masallarda cadının konumu üzerinde durulmuş ve çağdaş edebiyatta değişen cadının yeniden yazımlardaki dönüşümü incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Fairy tales which appear as the reflection of the cultural inheritance consist of symbols called archetypes. Archetypes are symbols which do not change and are stable in the collective conscious of people. Fairy tales consist of the adventures of the stereotypes which were created from these archteypes. Princes, princesses have adventures to reach their happy ending ever after but tales also has evil characters besides the good ones. One of these evil characters is witches. The witches are the characters who create obstacles in the hero/heroine?s way, try to kill the good characters, do evil deeds without any obvious reason. However there are reasons for the witches to appear like this.Tales, which we can come across first in the oral tradition later in the written tradition, have roots in mythology and legends. Mythological characters have become stereotypes and examples for their successors. That is why the past of the evil witch has a connection with many female characters such as Hecate and Circe in mythology. The witches in tales possess many peculiarities of these mythological characters.Tales are the reflections of the culture of a society, too. For this reason the connection of their characters with society is inevitably obvious. The affairs of the times in which the tales were created determined the plot of the tale and the actions of the characters. That is why the women who were not faithful living independently from the community and/or defying the community were alienated and became the other. To prevent their example for the other women of the society, they were were shown as an outsider and as the one who had to be feared. That is because the witches in tales are women and evil.However, feminist criticism and postmodern literature have different approaches on the matter of fairy tales. Postmodern literature re-writes, re-creates, re-shapes the characters and it has a different point of view. The characters who do not have voices in canonical literature have voices and stories in contemporary literature. In this thesis firstly the status of the witch in society and later woman-witch problematic are discussed. Next the status of the witch in tales is stated and its transformation in contemporary literature is examined.
Benzer Tezler
- Maerchen im fremdsprachenunterricht
Yabancı dil öğretiminde masal
LERNA KARENS
Yüksek Lisans
Almanca
1996
Eğitim ve Öğretimİstanbul ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLİN POLAT
- Seçilmiş Grimm masallarında kadın figürü
Female characters in selected Grimm's fairy tales
DUYGU DEMİRER ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Alman Dili ve EdebiyatıAtatürk ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. RIDVAN TATLICI
- Türk, Alman, Balkan ve Rus masallarının değerler eğitimi açısından mukayesesi
Comparison of Turkish, Germen, Balkan and Russian tales in terms of values education
MERVE YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Batı Dilleri ve EdebiyatıGiresun ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜLKÜ KARA
- Charles Perrault masal kitaplarinda illüstrasyon
Illustration in Charles Perrault tale book
PINAR GÖKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Güzel SanatlarSelçuk ÜniversitesiGrafik Tasarımı Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. BİRSEN LİMON YÖRÜKOĞLU
- Münir Hayri Egeli'nin masal türündeki eserlerinin çocuk edebiyatı açısından değerlendirilmesi
Evaluation of Münir Hayri Egeli's fairy tale works in terms of children's literature
DEMET ÇIRAKCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL UYSAL