Ein überblick über die Türkischen übersetzungen der Grimm'schen märchen kulturelle und mythologische elemente
Grimm masallarının Türkçe çevirilerine bir bakış kültürel ve mitolojik unsurlar
- Tez No: 794951
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TAHİR ÖNCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Alman Dili ve Edebiyatı, Batı Dilleri ve Edebiyatı, Mütercim-Tercümanlık, German Linguistics and Literature, Western Linguistics and Literature, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Almanca
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık (Almanca) Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Masal; ilk çıkış noktası henüz tam olarak bilinmiyor olsa da yüzyıllardır var olan ve hem sözlü edebiyatta hem de yazılı edebiyatta geniş yer tutan ve genellikle hayal gücü ile günlük yaşamın bir karışımı olarak; kahramanların başından geçen olayları ve bu süreçte karşılaştıkları kişileri ve dev, peri, cadı gibi olağanüstü varlıklarla etkileşimlerini anlatan anlatılardır. Zaman zaman destan ve efsane gibi sözlü edebiyata dayanan diğer türlerden de izler ve yansımalar da bulabileceğimiz masallar, kültürün aktarılmasında büyük önem taşır. Kültürü oluşturan farklı ve çeşitli unsurların toplumların yaşayışlarını, olayları alımlama ve aktarma biçimlerini de etkilediğini söyleyebiliriz. Masallarda kullanılan metaforların ve imgelerin topluma ait kültürel unsurların birer yansıması olduğunu ve zaman zaman mitolojiden yararlandığını söylemek yanlış olmayacaktır. Bir topluma ait bir masalı okurken veya dinlerken o topluma ait geleneksel, kültürel, eğitsel ve inanca dayanan unsurları barındırdığını görebiliriz. Toplumun ortak değerleriyle bir araya getirilen masallar, ayrıca bağlı olduğu topluma ait mitolojik unsurlar da barındırmaktadır. Örneğin, Alman mitolojisinin kaynağı olan İskandinav mitolojisindeki „Fenriswolf“, „Yggdrasill”ve „Æsir“ Grimm masallarında karşımıza çıkan metaforlardan yalnızca birkaçıdır. Bu unsurlar doğrudan verilmese de masallarda fark edilirler. Masallar gelecek nesillere kültürü aktarmanın yanı sıra eğitici unsurlar da barındırabilir ve işlevsel olarak çocuklara toplumsal normları aktarmada kullanılabilir. Toplumları ve kültürlerini anlayabilmek adına zengin bir kaynak sunan masalları düşündüğümüzde, Alman ve Türk edebiyatındaki önemleri yadsınamaz. Jacob ve Wilhelm Grimm, Alman kültürünün en önemli masal derleyicilerindendir ve „Grimm Kardeşler”olarak da bilinirler. Grimm Kardeşler'in bir araya getirmiş olduğu masalların birçoğu Türkçeye farklı zamanlarda farklı çevirmenler tarafından tercüme edilmiştir. Bu bağlamda, söz konusu çalışmanın amacı bazı Grimm Masalları ve bu masalların farklı Türkçe çevirilerinden oluşan örnekler ışığında kültürel ve mitolojik unsurların çeviri bilimsel analizidir. Tüm bunların ışığında, çalışmanın ilk bölümü masal tarihi, Alman masalları, Alman mitolojisinin önemi ve Alman mitolojisinin etkilendiği mitolojiler, Alman masalları ve Grimm masallarındaki kültürel ve mitolojik unsurların tanımlanmasına ayrılmıştır. İkinci bölümde ise ampirik inceleme yapılacaktır ve söz konusu unsurları ele alırken her iki dilde ve kültürde mevcut unsurlar dikkate alınacaktır ve bu bağlamda söz konusu unsurların analizi yapılacaktır. Bu sebeple hem kaynak metin ve kaynak kültür odaklı hem de erek metin ve erek kültür odaklı incelemelerde bulunmak ulaşılacak sonucun tek yönlü olmasını önlemeye yardımcı olacaktır. Bunun yanı sıra kaynak metnin yazarları veya derleyicileri kendi kültürleri içinde değerlendirilirken çevirmenler de yaşadıkları dönem, içinde bulundukları sosyal çevre gibi unsurlar göz önünde bulundurularak değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Özet (Çeviri)
Fairy tales are narratives that have existed for centuries and occupy a wide space in both oral and written literature, even if their starting point is not yet precisely known, and generally represent a mixture of fantasy and everyday life. These tales describe the events that the heroes go through and the people they meet along the way, as well as their interactions with extraordinary beings such as giants, fairies and witches. Fairy tales, in which we can find traces and reflections of other genres based on oral literature such as epic and legend from time to time, are of great importance for the transmission of culture. It can be said that the different and diverse elements that make up culture also influence the way societies live, perceive and transmit events. It would not be wrong to say that the metaphors and images used in fairy tales are a reflection of the cultural elements of society and sometimes benefit from mythology. When we read or hear a fairy tale that belongs to a society, we can see that it contains traditional, cultural, educational and faith-based elements of that society. The fairy tales that are brought together with the common values of the society also contain mythological elements that belong to the society to which they belong. For example,“Fenriswolf”,“Yggdrasill”and“Æsir”in Norse mythology, the source of German mythology, are only a few of the metaphors we encounter in Grimm tales. Although they are not mentioned directly, they are familiar in fairy tales. In addition to passing on culture to future generations, fairy tales can also contain educational elements and be used functionally to teach children social norms. Looking at fairy tales, which provide a rich source for understanding societies and their cultures, their importance in German and Turkish literature cannot be denied. Jacob and Wilhelm Grimm are among the most prominent fairy tale poets in German culture and are also known as the „Brothers Grimm". Many of the fairy tales compiled by the Brothers Grimm were translated into Turkish at different times by different translators. In this context, the aim of this study is to make a translation analysis of the cultural and mythological elements based on some Grimms' fairy tales and examples of different Turkish translations of these fairy tales. In view of all this, the first part of the paper is devoted to the history of fairy tales, German fairy tales, the significance of German mythology and the mythologies viii from which German mythology is influenced, definitions and identification of cultural and mythological elements in German fairy tales and Grimms' fairy tales. In the second part, the empirical analysis will be carried out and in dealing with the elements in question, the elements present in both languages and cultures will be taken into account and in this context an analysis of the elements in question will be made. For this reason, the analysis of both the source text and culture and the target text and culture will help to ensure that the conclusion is not one-sided. Furthermore, the authors or writers of the source text will be evaluated within their own culture, while the translators will be evaluated taking into account factors such as the time in which they lived and the social environment in which they lived.
Benzer Tezler
- Das problem der übersetzbarkeit der idiomatischen ausdrücke in den werken '72.Zelle ' und 'Murtaza' von Orhan Kemal
Orhan Kemal'in 72. Koğuş ve Murtaza adlı eserlerindeki deyim ve atasözlerinin çevrilebilirlik sorunsalı
YÜKSEL BAŞARMIŞ
Yüksek Lisans
Almanca
2016
Mütercim-TercümanlıkHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA YAŞAR SAĞLAM
- Çeviri sorunu olarak niteleme ilgeçleri
Modal particles as translations problem
ÖZCAN ERİŞEK
Doktora
Türkçe
1998
Alman Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VURAL ÜLKÜ
- Almancada ve Türkçede metin türü olarak yazın eleştirisi
Literary criticism as a text type in German and Turkish
CANAN ŞENÖZ
Doktora
Türkçe
1999
Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEYDA OZİL
- Üniversite yer seçimi için bir model
Ein Model zur optimalen standortwahl neuer universitaeten
DİKMEN KOROĞLU
- Demokratie auf dem Prüfstand Das Verhältnis von Demokratie und Medien im Nachhall des Putschversuches in der Türkei im Juli 2016
Başlık çevirisi yok
ZEHRA ÖZKEÇECİ