Molla Hüsrev'in 'Vela' hakkındaki görüşleri ve bu konuda Osmanlı alimleri arasında yapılan tartışmalar (Vela risaleleri çerçevesinde)
Molla Husrev?s point of views on walâ and debates over this topic among ottoman scholars (According to the risâlas of Walâ)
- Tez No: 234509
- Danışmanlar: PROF. DR. FERHAT KOCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 200
Özet
Çalışmamız, İslam Miras Hukukunda miras sebepleri arasında sayılan vela kavramının incelenmesini ve bu konuda Osmanlı âlimleri tarafından kaleme alınan vela risalelerinin değerlendirilmesini kapsamaktadır. Ayrıca Osmanlı Devletinin yükseliş dönemi şeyhülislamları ve âlimleri arasında yaşanmış mezhep içi tartışmaları yansıtması bakımından da önemlidir.Vela kavramı, İslam Hukukunun Miras (Feraiz) Hukuku alt başlığında değerlendirilmiştir. Hükmi yakınlık olarak ifade edilen vela kavramının temeli kölelik müessesesine dayanmaktadır. İslam dini, bir taraftan kölelere insanca yaşama hakkı sağlarken diğer taraftan köle sahiplerini onları hürriyetlerine kavuşturmak için teşvik etmiştir. İşte bu teşviklerden birisi de köle azad etme ile elde edilen mirasçı olma hakkıdır.Vela konusunun günümüz açısından ihtiyaç duyulacak bir yönü kalmamıştır. Kölelik müessesesinin sona ermesiyle beraber vela yoluyla mirasçı olma meselesi, tarihsel bir olgu niteliği almıştır. Ancak İslam Miras Hukukunun tarihsel bir nitelik taşıyan vela konusu üzerinde değişik zaman ve şartlarda zengin değerlendirme ve tartışmalar yapılmıştır.Molla Hüsrev vela konusuyla ilgili olarak yazmış olduğu risalesinde klasik Hanefi yaklaşımının dışına çıkmış, ortaya koyduğu yeni yorumlarıyla büyük tenkitlere maruz kalmıştır. Hatta bu tenkitler müstakil risaleler şeklinde ortaya konulmuştur.Çalışmamızda; Molla Hüsrev' in hayatı, ilmi şahsiyeti ve eserleri hakkında bilgiler, vela konusunun İslam Hukuku açısından değerlendirilmesi, vela konusunda yazılan risalelerin tercüme edilmesi ve vela risalelerin Arapça metinlerinin tahkikli neşri bulunmaktadır. Ayrıca bu risalelerden elde ettiğimiz fikir ve görüşleri ortaya koyarak bunların karşılaştırılmasını ve ulaştığımız bilgiler hakkında kendi kanaatlerimizi sunmaya çalıştık.
Özet (Çeviri)
Our study on walâ which is concerned the causes of the heritage in Islamic Heritage Law contains the explanation of walâ , and the evaluations of Ottoman Scholars over risâlas of walâ as well. In addition, this topic has great importance in terms of including much more things about discussions related to sects among Ottoman Scholars in rising term of Ottoman Empire.The concept of walâ is evaluated as Heritage Law sub-item of the Islamic Heritage Law. Actually, the concept of walâ which is defined up-close as legaly depends on the system of the slavery we may say. On the one hand, the religion Islam has provided slaves with many opportunities to have humanitarian living conditions also on the other hand, Islam has encouraged people who were owner the slaves to liberate them. In this point, one of the encouragements is to have a right as being heritor with the liberation of the slaves.Nowadays, we don?t need to use the concept of walâ and there isn?t any popularities anymore with using it. Being heritor by walâ remained as a historical phenomenon with ending of the slavery. In different times, there were debates and precious evaluations on walâ issue which has a historical manner in Islamic Heritage Law.In the risâla on the issue of the walâ which was written by Molla Hüsrev consisted of the things out of classical Hanefi attitudes and also he was encountered strong criticism regarding with these new ideas. And also, this strong criticism took place widely as unique risâla.Our study comprises of informations on Molla Hüsrev?s whole life, his personality, his publications and the evaluations of the concept of walâ according to Islamic Law. In addition, it has the translation of risâla about the concept of walâ. We have tried to give our views and perspectives obtained from risalas as well.
Benzer Tezler
- لفقهية المستخرجة من دُرر الحكاململا خسرو
Molla hüsrev'in 'dureru'l-hukkam' adlı eserinde fıkhikaideler(The jurisprudential rules extracted from durar al hukkam by mulla khusro)
MUHAMMEDTRSUN MUNÇAK
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OSMAN SAİTOĞLU
- Molla Hüsrev'in Mir'âtü'l-Usûl'ü ile Zekiyyüddîn Şa'bân'ın Usûlü'l-Fıkh'ının şer'î deliller bağlamında karşılaştırılması
Comparison of Molla Hüsrev's Mir'âtü'l-Usûl and Zekiyyüddîn Şa'bân's Usûlü'l-Fiqh in context of religious evidences
HATİCE ESRA CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ÖZAY
- Molla Hüsrev'in Dürer'inde Hanefilere yönelik itirazların değerlendirilmesi
Evaluation to the objection to the Hanafi's in Molla Husrav's Durar
YUSUF ATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACI YUNUS APAYDIN
- Molla Hüsrev'in Gureru'l-Ahkâm'ı ile İbrahim el-Halebî'nin Mülteka'l-Ebhur'unun Muâmelât hukuku bağlamında karşılaştırılması (Buyu, icâre, şirket, vekâlet, havâle, kefâlet, rehin konuları örneği)
The comparison between Gurar'ul-ahkam of Molla Hhusrev and Multaqa of İbrahim Halabi on muamalat chapters (Sales, ijarah, company, agency, transfer of debt, guarantee, pawning)
SÜLEYMAN SÜRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinYalova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PEHLUL DÜZENLİ
- Molla Hüsrev'in Hâşiye Alâ Envâri't-tenzîl ve Esrâri't-te'vîl adlı eserinin 88-167. varaklarının tahkîki
دراسة وتحقيق الكتاب حاشية على أنوار التنزيل وأسرار التأويل لملا خسرو سورة البقرة بين الآيات 5 - 27
MEHMET ALİ YAĞLIOĞLU
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DilbilimAksaray ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASAN UÇAR