Geri Dön

İzmir kent merkezinde yaşayan 15-64 yaş arası nüfusu temsil eden bir örneklemde toplumsal eşitsizlikler ile psikoz-benzeri yaşantılar, psikotik belirtiler ve psikotik bozukluklar arasındaki ilişkinin incelenmesi

Association between social inequalities and psychosis continium (psychotic-like experinces, psychotic symptoms and psychotic disorders) in a representative sample of the urban adult population in İzmir metropolitan area

PDF İndir

  1. Tez No: 236521
  2. Yazar: İBRAHİM TOLGA BİNBAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAYRİYE ELBİ
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Halk Sağlığı, Psikiyatri, Public Health, Psychiatry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 155

Özet

Amaç: Eğitim, meslek, gelir ve mülkiyet farklılıkları nedeniyle ortaya çıkan toplumsal eşitsizlikler sağlıkla ilgili önemli sonuçlara sahiptir. Gelir ve sosyoekonomik konum gibi toplumsal eşitsizlik göstergeleri akıl sağlığı sorunları için psikososyal stres etkenidirler. Psikotik bozukluklar ve eşik altı psikotik belirtiler ile toplumsal eşitsizlik arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır. Bu çalışmada toplumsal eşitsizlikler ile psikoz-benzeri yaşantılar, psikotik belirtiler ve bozukluklar arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Bu araştırmada İzmir kent merkezinde yaşayan 15-64 yaş arası nüfusu temsil eden bir örneklem (n: 4012), eğitim almış görüşmeciler tarafından Uluslararası Bileşik Tanı Görüşmesi 2.1 ile yaşamboyu psikoz-benzeri yaşantı yaygınlığı için kesitsel olarak taranmıştır. Görüşme sonucuna göre olası psikotik belirtisi olan kişilerin dörtte üçü klinisyenler tarafından yeniden değerlendirilmiştir. Araştırma analizinde toplumsal eşitsizlik göstergeleri olan eğitim yılı, mesleksel sosyoekonomik konum, sınıfsal konum, babanın mesleğine göre belirlenen doğumdaki sosyoekonomik konum, doğum yeri, etnik köken, aylık ortalama hane geliri dilimi, hane yoksulluğu, barınma biçimi, hane mülkiyet düzeyi ile (1) en az bir psikoz-benzeri yaşantı (örneklem yaygınlığı %25,3; %95 güvenlik aralığı [GA]: 23,9-26,6), (2) en az bir sanrısal ve/veya varsanısal psikotik belirti (örneklem yaygınlığı %7,5; %95 GA: 6,7-8,3), (3) herhangi bir DSM-IV psikotik bozukluk tanısı (örneklem yaygınlığı %2,5 (%95 GA: 1,9-2,9) arasındaki ilişki incelenmiştir. İlişki, sosyodemografik değişkenlerin ve ailede akıl sağlığı sorunu, alkol ve madde kullanım özelliklerinin dahil edildiği üç farklı lojistik regresyon modeli içinde ve %95 güven aralıklarıyla birlikte verilen olasılık oranı [OO] olarak değerlendirilmiştir.Bulgular: Psikoz-benzeri yaşantılar eğitim yılı (5 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,14 ve %95 GA: 1,05-1,23), sosyoekonomik konum (7 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,08 ve %95 GA: 1,02-1,12), doğum yeri (5 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,06 ve %95 GA: 1,06-1,12) ve barınma biçimi (3 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,13 ve %95 GA: 1,00-1,28) ile ilişkilidir.Psikotik belirtiler eğitim yılı (5 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,21 ve %95 GA: 1,07-1,37), sosyoekonomik konum (7 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,10 ve %95 GA: 1,02-1,19), doğum yeri (5 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,14 ve %95 GA: 1,04-1,25) ve barınma biçimi (3 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,23 ve %95 GA: 1,00-1,51) ile ilişkilidir.Psikotik bozukluklar eğitim yılı (5 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,27 ve %95 GA: 1,02-1,58), ve doğum yeri (5 düzey üzerinden uyarlanmış OO: 1,17 ve %95 GA: 1,01-1,35) ile ilişkilidir.Sınıfsal konumun ve doğumdaki sosyoekonomik konumun etkisi mesleksel sosyoekonomik konum ile, mülkiyet düzeyinin etkisi barınma biçimi ile aynı yönde olduğu için diğer etkenler için uyarlandıklarında etkileri ortadan kalkmaktadır. Etnik köken, aylık ortalama hane geliri dilimi, hane yoksulluğu ve hane mülkiyet düzeyi ile psikoz-benzeri yaşantılar, psikotik belirtiler ve bozukluklar arasında ise ilişki bulunmamıştır.Sonuç: Araştırma sonucuna göre eşikaltı psikotik belirtiler ve klinik bozulmaya yol açan psikozlar düşük eğitim, doğum yerinin nüfus yoğunluğu yüksek yerleşim birimi olması, alt SEK grubunda yer almak ve hane mülkiyetine sahip olmama ile artmaktadır.

Özet (Çeviri)

Background: Social inequalities as a result of educational, occupational, income and amenity differences have important outcomes on health. Social inequality measures including income and socioeconomic position are psychosocial risk factors for the mental health disorders. Social inequalities are associated not only with psychotic disorders but also with subclinical psychotic symptoms. This study aims to investigate the association between social inequalites and psychosis continium which covers psychosis-like experiences, psychotic symptoms and disorders.Method: A random sample of 4012 individuals, representative of 15 to 64 years population of Izmir city center, were screened for the lifetime prealence of any psychotic-like experiences by trained lay interviewers with the Composite International Diagnostic Interview 2.1 version. Approximately three in four of those with a possible clinically releavent symptom according to Composite International Diagnostic Interview were additionally interviewed by clinicians. Associations between social inequality measures including educational level in years, occupational socioeconomic status, socioeconomic status at birth based on peternal occupation, place of birth, ethnicity, monthly household income, poverty, housing tenure, household amenity and (1) any rating of psychotic-like experiences (sample prevalence 25.3%, 95% confidence interval [CI] 23.9-26.6), (2) any rating of delusional and/or halucinational psychotic syptoms (sample prevalence 7.5%, 95% CI: 6.7-8.3), (3) any DSM-IV diagnosis of psychotic disorder (sample prevalence 2.5%, 95% CI: 1,9-2,9) were analysed. Logistic regression yielding odds ratios [ORs] and 95% CIs was used to examine associations adjusted for sociodemographic properties, familial history of mental health, and alcohol-substance abuse within different additive models.Results: Psychotic-like experineces were associated with educational level in years (adjusted OR over 5 levels 1.14; 95% CI: 1.05-1.23), current socioeconomic status (adjusted OR over 7 level 1.08; 95% CI: 1.02-1.12), place of birth (adjusted OR over 5 levels 1.06; 95% CI: 1.06-1.12) and housing tenure (adjusted OR over 3 levels 1.13; 95% CI: 1.00-1.28).Psychotic symptoms were associated with educational level in years (adjusted OR over 5 levels 1.21; 95% CI: 1.07-1.37), current socioeconomic status (adjusted OR over 7 level 1.10; 95% CI: 1.02-1.19), place of birth (adjusted OR over 5 levels 1.14; 95% CI: 1.04-1.25) and housing tenure (adjusted OR over 3 levels 1.23; 95% CI: 1.00-1.51).Psychotic disorders were associated with educational level in years (adjusted OR over 5 levels 1.27; 95% CI: 1.02-1.58) and place of birth (adjusted OR over 5 levels 1.17; 95% CI: 1.01-1.35).Since effects of social class and socioeonomic status at birth were shared by current socioeconomic status, their associaitons were attenuated and lost their effect after adjustment fr other study variables. Also effect of household amenity were attenuated by housing tenure. There was no association between ethnicity, household income, poverty and three levels of psychosis continium.Conclusion: Low level of education, lower socioeconomic status and higher urbanicity level of birth place are associated with subclinical and clinical level of psychoses.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    397944

    Appropriation of the bathroom in everyday life: Towards a cultural analysis of the contemporary bathroom and its elements

    Gündelik hayatta banyonun dönüşümü: Günümüz banyosunun ve elemanlarının kültürel analizine doğru

    AYSUN AYTAÇ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞEBNEM TİMUR ÖĞÜT

  2. Tez No

    436638

    Urla'da (İzmir) ikinci konutların turizm coğrafyası yaklaşımıyla değerlendirilmesi

    Evaluating second houses in Urla (İzmir) by means of tourism geography approach

    VOLKAN ZOĞAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    CoğrafyaEge Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÖZDE EMEKLİ

  3. Tez No

    98725

    Manisa Kula ilçesi folkloru üzerinde inceleme çalışmaları

    Başlık çevirisi yok

    AĞGÜL ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik Üniversitesi

    Halk Bilimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. AFŞİN EMİRALİOĞLU

  4. Tez No

    513047

    Analysis of urban mobility through gender perspective: Istanbul case

    Toplumsal cinsiyet perspektifinden kentsel mobilitenin değerlendirilmesi: İstanbul örneği

    DERYA AKİŞLİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN

  5. Tez No

    645134

    Türkiye'de yüksek hızlı tren hizmetinin şehirlerarasında ve şehirler üzerinde oluşturduğu sosyo-ekonomik ve mekânsal etkiler

    Socio-economic and spatial effects of high-speed train on the inter&intra-cities in Turkey

    AHMET BAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ALİ YÜZER

Geri Dön