Çevre kalitesi analizine yönelik bilgi sistemi tasarımı
Environment quality analiysis oriented information system design
- Tez No: 238660
- Danışmanlar: DOÇ. DR. TAŞKIN KAVZOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü
- Enstitü: Mühendislik ve Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Yaşadığımız yüzyılda sanayileşme, kentleşme ve aşırı nüfus artışına orantılı olarak kitlesel tüketimi artırmış ve bu sürecin yarattığı atıklar su, hava, toprak, kıyı alanları ve ormanlarda tahribata yol açarak çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olmuştur. Teknolojinin gelişmesi ile birlikte çevre kirliliğine neden olan bu kirleticileri belirleyen ve risk haritalarını oluşturan çevresel coğrafi bilgi sistemine ihtiyaç doğmuştur.Yapılan bu çalışma ile Zonguldak ilini kapsayan 35 adet 1/25.000 ölçekli ülke haritası sayısallaştırılarak altlık olarak kullanılmış ve bunların üzerinde akarsular, göller, sanayi tesisleri, hava kalitesi gözlem istasyonları, su kalitesi gözlem istasyonları ve kent merkezi gibi katmanlar ayrı ayrı belirlenmiştir.Çeşitli yıllar arasında periyodik olarak akarsulardan alınan su numunelerinin analiz değerleri, su kalitesi gözlem istasyonlarının tespit ettiği değerler ve sanayi tesislerinin akarsulara deşarj ettiği atık suların analiz değerleri veritabanında akarsularla ve sınır değerleriyle ayrı ayrı ilişkilendirmiş, hazırlanan sorgularla her sınır değerini aşanlar tespit edilmiştir.Bölgedeki sanayi tesislerinden ölçülen, kükürt dioksit (SO2), karbon monoksit (CO), toz (PM), azot oksitler (NOX) gibi hava kirleticilerin baca gazı emisyon değerleri veritabanına ayrı ayrı aktarılarak ait olduğu sanayi tesisi ile ilişkilendirilmiş ve sınır değerlerle karşılaştırılmıştır.Kent merkezlerinde bulunan hava kalitesi gözlem istasyonlarından aylara ve ait oldukları yıllara göre tespit edilen kükürt dioksit (SO2) ve partikül madde (PM) değerleri veri tabanında aktarılmış, kent merkezi ile ilişkilendirilerek her kirletici için kirlilik miktarı tespit edilmiş, kirlilik durumuna göre sembol büyüklükleri ve renk derinlikleri çeşitlendirilmiştir.Kurulan bu çevresel coğrafi bilgi sistemi ile çevre kirliliğinde belirleyici olan parametrelerin sınır değerleri ile ölçüm/analiz değerleri karşılaştırılmış konumuna ve sınıfına göre kirliliğe neden olan etkenler, bunların kaynakları ve dönemsel değişimleri ayrı ayrı sorgulanmıştır. Sınır değerleri aşan her kirletici parametreye göre etki alanları dahilinde hava kirliliği ve su kirliliği haritaları oluşturulmuştur.Sonuç haritaları önemli bazı bulguları ortaya koymuştur. Zonguldak kent merkezinde bulunan, maden işletmelerinin atık sularının deşarj edildiği Çaydamar deresi, Kozlu deresi ve sanayileşmenin yoğun olduğu Çaycuma bölgesinden geçen Filyos çayında kirletici parametrelere dayalı su kirliliğinin normal değerlerin üzerinde seyrettiği tespit edilmiştir. Söz konusu kirlilik ile akarsulara bağlantısı bulunan sanayi tesislerinin atık su analiz değerleri karşılaştırılmış ve bunların bazılarının su kirliliğine önemli ölçüde etki ettikleri tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In our era due to the industrialization, urbanization and extensive rise in population, massive consumption has rose and the waste as a result of this process has negatively affected the sources of water, the condition of air, soil, and coasts and has caused negative effects on environment and human health. The need of geographical information system, which defines those kind of destructive waste and forms risk maps, has occured along with the recent developments in technology.In this study, 35 maps of 1/25.000 scale of Zonguldak have been used and the classes such as rivers, lakes, industiral facilities, air and water observation stations, and city centres have been separetely identified.The analysis data of water samples obtained from the rivers in various years, data obtained by water observation stations and data analysis of waste water discharged by the industrial facilities have been separetely compared and contrasted with the rivers and limit values presented in database, and it has been determined that the limit values have been already exceeded.The factory chimney gas emission values of air pollutans like sulphur dioxide (SO2), carbon monoxide (CO), dust (PM) and nitrogen oxides (NOX), that were calculated in the local industrial facilities, have been gathered in database respectively, and as a result, limit values have been observed.The values of sulphur dioxide (SO2) and particle matters (PM), that were obtained from the air observation stations founded in the city centres, have been gathered in database depending on the months and years they were collected. The pollution amount in cities has been identified for every pollutans and their symbol magnitudes and color depths have been verified with regard to the pollution states.The limit values of determining parameters in enviromental pollution obtained by this environmental geographical information system and the measurement/analysis values calculated have been compared and the factors causing pollution, their sources and periodic changes have been discussed. Lastly, the air pollution and the water pollution maps have been created according to every polluting parameters exceeding the limit values.The result maps have shown some fundamental data of the recent situation. The water pollution depending on pollutant parameters obtained has been higher than the average for Çaydamar watercourse running at the city centre of Zonguldak, that the mining foundations have been discharging the their waste water; for Kozlu watercourse and for Filyos brook running at Çaycuma region, where industrialization has been highly condensed. The water pollution parameters mentioned and the waste water analysis data of industrial foundations discharging their water waste into the rivers have been compared and as a result, it has been observed that these foundations have been quite influential on the recent water pollution.
Benzer Tezler
- ISO 9000 kalite yönetimi ve ISO 14000 çevre yönetim sistemleri uygulamalarının değerlendirilmesi: Türkiye örneği
An Evaluation of ISO 9000 quality management and ISO 14000 environmental management systems implementations: The case of Turkey
BERSAM BOLAT
Doktora
Türkçe
2002
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SITKI GÖZLÜ
- A lens model for parks from physical attributes to emotion
Kamusal alan tasarımında fiziksel–duygusal nitelik etkileşiminin lens modeli ile değerlendirilmesi
BURCU ÖZDEMİR
Doktora
İngilizce
2017
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Yüzey kentsel ısı adası yoğunluğu ve kırılganlığının araştırılması: İstanbul metropoliten bölgesi için çok boyutlu bir yaklaşım
Investigating surface urban heat island intensity and vulnerability: a multidimensional approach for istanbul metropolitan area
YUSUF EMİNOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN MURAT ÇELİK
- Coğrafı̇ bı̇lgı̇ teknolojı̇lerı̇ ı̇le akıllı şehı̇r tasarımı
Designing geographic information system framework for smart cities
ABDULLAH SAİD TÜRKSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN YOMRALIOĞLU