Investigation of passive sampling of NO2 and O3 in ambient air and determination of the effects of meteorological parameters to the uptake rate
Atmosferdeki NO2 ve O3?ün pasif örnekleyicilerle ölçümlerinin incelenmesi ve meteoroloji parametrelerinin tutunma sabitine etkisinin belirlenmesi
- Tez No: 238717
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜRDAL TUNCEL, PROF. DR. SEMRA TUNCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Bölümü
- Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Bu çalışmada ikincil kirleticiler sınıfından olan NO2 ve O3 gazları tasarımı yapılan pasif tüplerle açık havada ölçülmüştür. Toplanan örnekler, ekstrakt edildikten sonra UV-VIS spektrometrik yöntemi ile ölçüldü. NO2 su ile ekstrakt edildikten sonra NO2- iyonuna dönüştürülerek Saltzman (5:1 oranında sulfanilamid ve N-(1 naftil)-etilen-diamin dihidroklorür) reaktifiyle renklendirilmiştir. Daha sonra bu örneklerin absorbansı 537 nm'de ölçülmüştür. O3 ise çözeltiye sarı rengi veren 3-metil-2-benzotiazolinon hidrozon hidroklorür çözeltisiyle ekstrakt edilerek 430 nm'de absorbans ölçülmüştür.Deneylere başlamadan önce, en uygun maruziyet süresi belirlenmiştir. Bunun için 15 gün kışın, 65 gün yazın olmak üzere iki farklı mevsimsel örnekleme yapılmıştır. Toplama verimliliğinin maksimuma ulaştığı süre hem NO2, hem de O3 için 7 gün olarak belirlenmiştir.Daha sonraki çalışmada pasif tüplerin tutunma sabitleri belirlendi. NO2 için 15 haftalık, O3 içinse 13 haftalık ölçüm yapılmıştır. Her örnekleme sırasında pasif tüpler, Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi, Hava Kalitesi Kontrol Laboratuarı'nın Ulus ve Keçiören'de bulunan aktif ölçüm istasyonlarının yanına yerleştirilmiştir. Aktif ve pasif ölçüm sonuçları karşılaştırılarak tüplerin NO2 ve O3 için tutunma sabitleri sırasıyla 0.91 x 103 cm3 h-1 ve 1.71 x 103 olarak hesaplanmıştır.Örneklemeler açık havada yapılacağı için meteorolojik verilerin pasif tüplere olan etkilerinin belirlenmesi gereklidir. Bunun için her bir meteoroloji verisi ; rüzgar hızı, rüzgar yönü, kısmi nem, sıcaklık, basınç ve güneş radyasyonu, tutunma sabitiyle ilişkilendirilmiştir. Sonuç olarak NO2 pasif tüpünün tutunma sabitine hiçbir meteorolojik verinin önemli ölçüde etki etmediği bulunmuştur. Fakat sıcaklığın, kısmi nemin ve güneş radyasyonunun O3 pasif tüpünün tutunma sabitini etkilediği bulunmuştur. Bunlardan sıcaklık ve güneş radyasyonu doğru orantılı olarak, kısmi nem ise ters orantılı olarak tutunma sabitine etki etmişlerdir.Son olarak dizayn edilen pasif tüpler ile Ankara'nın kırk noktasında örnekleme yapılarak şehrin kirlilik haritası çıkarılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study NO2 and O3 gases which are the secondary pollutants in ambient air were sampled with designed passive tubes. The collected samples were extracted for UV-VIS spectrometric analysis. NO2 gases were converted to NO2- ions by extracting with water and then this solution was colored with Saltzman reagent (5:1 sulfanilamide and N-(1 naphthly)-ethlyene-diamine dihydrochloride). Then the absorbance of the solution was measured at 537 nm. O3 was extracted with 3-metyl-2-benzothiazolinone hydrozone hydrochloride solution which gives yellow color after extraction. The absorbance of the solution was measured at 430 nm.Before starting the experiment, the exposure time was optimized. For this purpose, 15 days in winter and 65 days in summer samplings were conducted. For both NO2 and O3 it was decided that 7 days of sampling period was required as an optimum sampling time in order to reach maximum collection efficiency values for both pollutants.To determine the uptake rates of the passive tubes, NO2 was sampled in fifteen weeks and O3 was sampled in thirteen weeks. During each sampling period passive tubes were placed nearby the active air sampling stations of Refik Saydam Hygiene Center, Air Quality Control and Research Laboratory in Ulus and Keçiören. Then uptake rates of NO2 and O3 passive tubes were determined by comparing passive and active sampler data. The uptake rate was calculated for NO2 and O3 as 0.91 x 103 cm3 h-1 and 1.71 x 103, respectively.Since sampling was done in ambient air the effect of meteorological parameters should be determined. Each meteorological parameters, wind speed, wind direction, relative humidity, temperature, pressure and solar ration were correlated with uptake rates. It was found out that none of these parameters had a significant effect on NO2 passive tube uptake rate. However, O3 passive tubes were affected from temperature, solar radiation and relative humidity. Temperature and solar radiation showed positive correlation with uptake rate, on the contrary, relative humidity was inversely correlated with uptake rate.Finally the pollution map of Ankara was created by taking samples from forty points in the city.
Benzer Tezler
- Bulanık mantık ve yapay sinir ağları yöntemleri kullanılarak Konya il merkezi hava kirliliği modellenmesi
Modelling of Konya city centre air pollution using artificial neural networks and fuzzy logic methods
FATMA KUNT
Doktora
Türkçe
2014
Çevre MühendisliğiSelçuk ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞÜKRÜ DURSUN
- İç ortam hava kalitesini etkileyen kirletici ve konfor parametrelerinin kaynakları ve enerji tüketimi açısından incelenmesi
Investigation of indoor air quality based on sources of pollutant and comfort parameters and energy consumption
AYŞE TÜLAY SELİCİ
Doktora
Türkçe
2014
Çevre MühendisliğiBalıkesir ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NADİR İLTEN
DOÇ. DR. LOKMAN HAKAN TECER
- Farklı ev ortamlarında iç ortam hava kalitesinin incelenmesi
Investigation of indoor air quality in different home environments
SEDA NAZ SARICA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Çevre MühendisliğiEskişehir Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM ÖZDEN ÜZMEZ
PROF. DR. SEMRA MALKOÇ
- Hava kirliliğinin mekansal bağımlılığının CBS tabanlı araştırılması: Afyonkarahisar örneği
GIS based investigation of spatial dependency of the air pollution : The example of Afyonkarahisar
GÖNÜL SOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Jeodezi ve FotogrametriAfyon Kocatepe ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA YALÇIN
- Mersin Tarsus organize sanayi bölgesinde faaliyet gösteren endüstri tesislerinin hava kalitesine olan etkilerinin incelenmesi
Investigation of the effects of industrial facilities operating in Mersin Tarsus organized industrial zone on air quality
MEHMET NURİ EKİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çevre MühendisliğiMersin ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAĞMUR UYSAL