Population status, threats and conservation approaches for a highly threatened endemic plant, Centaurea tchihatcheffii Fisch. & Mey.
Ciddi tehdit altındakı bir endemik bitkinin, Centaurea tchihatcheffii (Fisch. & Mey.) populasyon durumu, tehditler ve koruma yaklaşımları
- Tez No: 238745
- Danışmanlar: DOÇ. DR. C. CAN BİLGİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2008
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 295
Özet
Tek yıllık endemik bir bitki türü olan Centaurea tchihatcheffii (Fisch. & Mey.), kritik yok olma tehdidi altında olup yalnızca Ankara'da bulunmaktadır. Bu çalışma ile, türün yayılış alanı, metapopulasyon durumu, tarımsal aktivitelerin türe etkilerinin araştırılması ve koruma olanaklarının değerlendirilmesi hedeflenmiştir.Populasyon yayılış ve büyüklük tahminleri arazi taramalarıyla gerçekleştirilmiştir.Birbirine yakın iki altpopulasyon 2004-2008 yılları boyunca yoğun olarak çalışılmıştır. Bitki ve tohum demografisi verileri arazi ve laboratuvar çalışmalarıyla elde edilmiştir. Tarımsal aktivitelerin etkileri arazi deneyleriyle simule edilmiştir.Yok olma riski ve farklı yönetim uygulamalarının olası sonuçları, populasyon yaşayabilme analizi (PYA) yoluyla, iki kademeli stokastik bir model oluşturularak araştırılmıştır. Altı senaryolu farklı yönetim uygulamalarının herbiri 10,000 tekrarlı olarak RAMAS Metapop programında çalıştırılmıştır.700 km2 den geniş bir alanda varlık gösteren, parçalı bir şekilde yayılmış 14 altpopulasyon bulunmuştur. Herbisit kullanımının, yüksek ölüm oranlarına neden olup, çimlenme başarısını azaltarak C. tchihatcheff'nin uzun dönemde varlığını sürdürebilmesi için temel antropojenik tehdit olduğu gösterilmiştir. Sürülmenin uygulama sonrasındaki yılda populasyon yoğunluğunu ve üreme başarısını arttırdığı gözlenmiştir. PYA simulasyon senaryolarının çoğunluğu, her iki altpopulasyonun yokolma risklerini 4-95 yılları arasında olarak tahmin ederken, ertelenmiş sürülmeyi içeren koruma yönetimi senaryosu, toplam 21 milyon bireylik sağlıklı populasyonlar bir biçimde varlıklarını sürdürebileceklerini öngörmektedir.PYA sonuçları sürülme uygulamasında zamanlama ve sıklığının önemini ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle, koruma altına alınmış altpopulasyonların uzun dönemde varlıklarını devam ettirebilmeleri için her iki yılda bir tohum oluşturduktan sonra uygulanacak sürülmeyi koruma yönetim seçeneği olarak önermekteyiz. Buna ek olarak, koruma altında olmayan diğer yerlerdeki alt populasyonların organik ve doğa dostu tarım uygulamalarından fayda sağlamaları mümkündür.
Özet (Çeviri)
Centaurea tchihatcheffii Fisch. & Mey. is a critically endangered annual endemic plant found only in Ankara. This study aimed to determine its distributional range, metapopulation status, the effects of agricultural activities, and assess conservation options.Occurrences and population size estimates were carried out by ground surveys. Two adjacent subpopulations were intensively studied during 2004-2008. Plant and seed demographic data were collected in the field and by laboratory tests. Field experiments simulated the effects of agricultural practices. Risks of extinction and possible impacts of different management actions were investigated through a population viability analysis (PVA) by constructing a two-stage stochastic model. Six scenarios involving different management actions were run with 10,000 replications each using RAMAS Metapop.A total of 14 patchily distributed subpopulations were found to have an extent of occurrence of >700 km2. Herbicide applications caused extreme mortality and reduced germination success, and were shown to be the major anthropogenic threat against long-term survival of C. tchihatcheffii. Tillage led to an increase in density and reproductive success in the following year. PVA simulations for most scenarios predicted extinction of both subpopulations within 4 to 95 years, but a conservation management scenario involving delayed tillage ensured viable populations with a combined size of 21 million individuals.PVA results demonstrated that timing and frequency of tillage is crucial. Therefore, we propose tillage to be carried out after seed set every other year for protected subpopulations to ensure their long term persistence. Alternatively, unprotected subpopulations elsewhere can benefit from organic or nature-friendly farming.
Benzer Tezler
- Orhaneli ve çevresinde geleneksel konut mimarisinin analizi ve koruma sorunları
Analysis of traditional housing architecture and conservation problems in Orhaneli and its surroundings
ZAHİDE SENA GÜNEŞ KAYA
Doktora
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER
- Gökçeada'nın kültürel peyzaj değerlerinin belirlenmesi ve korunmasına yönelik ilkeler
Determination of cultural landscape values of Gokceada and principles for the conservation
AYŞE CEREN GÜLER
Doktora
Türkçe
2018
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Tarihsel çevreyi korumanın Türkiye'ye özgü koşulları (İstanbul 1923-1973)
Circumstances specific to Turkey in the conservation of the historical environment (İstanbul 1923-1973)
NUR ALTINYILDIZ
Doktora
Türkçe
1997
Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DOĞAN KUBAN
- Doğal, tarihi kültürel açıdan turizm potansiyelini değerlendirme modeli: Ayvalık örneği
The tourism model for evaluation of natural, historical and cultural potential: A case of Ayvalık
İSMAİL HAKAN KOLCU
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. VEDİA DÖKMECİ
- Kırsal mirasın korunmasının kırılganlığı üzerine: Dikili-Yahşibey Köyü örneği
On the fragility of rural heritage conservation: The case of Dikili-Yahşibey Village
TUĞÇE ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SAKİNE YILDIZ SALMAN