Ömer Seyfettin'den Oğuz Atay'a Türk öykücülüğünde ironi
Irony in Turkish storytelling from Ömer Seyfettin to Oğuz Atay
- Tez No: 240538
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET NARLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: İroni, Türk Öyküsü, Anlatım Teknikleri, Irony, Turkish story, Telling Tecniques
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bölümü
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
İroni, hayat içindeki çelişki ve çatışmaların ima, işaret, sembol gibi yollarla ifade edilmesidir. Bu ifadenin çoğu zaman tezat kaynaklı olması, gülmeyi doğurmaktadır. Ancak bu gülmenin zeka kaynaklı olması önemlidir. İroninin doğuşu Sokrates diyaloglarına dayanır. İroni kendi olum süreci içinde antik, romantik ve modern dönemler halinde ilerler. İroninin oluşma ve sunulma biçimine göre, romantik, trajik, dramatik türleri vardır.İnsan hayatıyla da yarattığı edebi eserlerle de daima ironiyle iç içedir. Çünkü hem hayat içinde hem de metinlerde dilin tek düzeyiyle yetinmenin imkanı yoktur. Bu yüzden insan gerçekliğini yansıtama iddiasındaki anlatı metinlerinde dilin ironik düzeyi oldukça önemlidir. Modern Türk öyküsünde de ironik anlatımı yoğun olan Haldun Taner, Memduh Şevket Esendal, Oğuz Atay, Sevgi Soysal gibi çok sayıda öykücüler vardır. Haldun Taner, Esendal gibi öykücülerdeki söz ve durum ironisinin her zaman geleneksel bir tabanı vardır. Ancak örneğin Oğuz Atay'daki trajik ironinin kaynağı modernizmdir. Öykücülerimize göre ironik olanın merkezinde taklit, cehalet, karmaşa, hiçlik duygusu ve yozlaşma gibi olgular vardır. Öykülerde bu ironik olanlar, söz, durum, davranış ironileriyle sunulmaktadır. Ömer Seyfettin'den Oğuz Atay'a öykücülerimizin öykülerindeki ironik dil düzeylerinin anlam alanına kattıklarını bir kaç kümede göstermek mümkündür: Kınama, küçük düşürme, alay etme, inkar: Örneğin Ömer Seyfettin ironisinden çıkan en temel eleştiri, saf ve mukallit tiplerle alay etmektir. Haldun Taner, hayatın katı ve değişmez sanılan kurallarının tesadüflerle nasıl yıkıldığını anlatarak güldürür. Oğuz Atay'ın ironisi, bilinç çatlamasından ve derin kimlik çatışmasından doğduğu için hep acı bir gülümseme doğurur.Öykülerin ironik açıdan çözümlenmesinden ortaya çıkan gerçek, modern Türk öyküsünün ironik karakterinin oldukça güçlü olduğudur.
Özet (Çeviri)
Irony is the way that showing paradoxes and dissagreements in life by symbols, signs and implications. Usually in this way opposite expressions cause loughing. However, the most important thing is loughing must be in mental. Irony rely on Socrates dialogues. Irony has been antic, romantic and modern periods since creation time. According to style of creation and submission, there are three kind of irony which names are romantic, tragic and dramatic.Humans are always together with irony both their lives and literary out put that they create. Because that is impossible to tell everything by monotony both in life and in literary outputs. For this reason, irony is the most important speech level in story texts which reflecting human lives reality. İn Turkish Modern Tales, there are authors who use ironic style very frequently such as Haldun Taner, Memduh Şevket Esendal, Oğuz Atay and Sevgi Soysal. Story teller such as Haldun Taner, and Esendal has traditional base in word and state irony. However Oğuz Atay chooses modenizm in tragic irony. According to our story tellers there is imitative, illiteracy, complication, nothingness and degeneracy in the centrum of irony. It is possible that showing story tellers? ironic speech level from Ömer Seyfettin to Oğuz Atay. For example,in Ömer seyfettin?s irony, the basic criticism is making fun of comic and pure characters. Haldun Taner makes lough us by telling how to break down diffucult rules of our lives with chance. Because of borning with identity clash, in Oğuz Atay?s irony,it makes lough us in harsh.At the end of resolving stories in terms of ironic, , irony is how impact in modern turkish stories.
Benzer Tezler
- Ömer Seyfettin'den seçme hikâyeler' adlı eser üzerinde sentaks çalışması
The study of syntax on the work 'selected stories by Ömer Seyfettin'
AYHAN ÜÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. MEVLÜT GÜLTEKİN
- Türkçe ve Almancadaki deyimlerin günlük iletişimdeki yeri ve yabancı dil öğretimine yansımaları
Role of the German and Turkish idioms in daily communutacion and their reflections on foreign language teaching
MUHAMMET KOÇAK
Doktora
Türkçe
2012
Alman Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiAlman Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN AKTAŞ
- Wolfgang Borchert ve Ömer Seyfettin örneğinde kısa öykü türünün yapısal ve içerik analizi
Formale und inhaltliche analyse der Kurzgeschichte am beispiel von Wolfgang Borchert und Ömer Seyfetti̇n
EBUBEKİR SIDDIK MARANGOZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Alman Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KILINÇ
- Hikâye kitaplarında dilin şiddet aracı olarak kullanımı: Ömer Seyfettin örneği
The use of language as a tool of violence in story books: Ömer Seyfettin example
SİBEL KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİÇE FIRAT
- Referentıal and anaphorıc relatıons ın Turkısh and Englısh wrıtten texts
Türkçe ve İngilizce yazılı metinlerde anlamlar arası göndermeler ile ilgili ilişkiler
AHMET SERKAN TANRIÖVER
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SELMA ELYILDIRIM