Geri Dön

Buğdayda genotip x çevre interaksiyonları üzerine araştırmalar

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 24058
  2. Yazar: MEHMET ÖZTAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM DEMİR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1992
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 125

Özet

- 107 - VII- ÖZET Bu araştırma, sekiz buğday genotipi ve bir triticale genotipinde tohum verimi | bin dane ağırlığı ve protein içeriği yönünden genotip x çevre interaksiyonlarını belirlemek, denemede yer alan genotiplerin stabilitelerini araştırmak ve değişik çevrelere gösterdikleri adaptasyon yeteneklerini Wrioke (68), Finlay-Wilkinson (25)» Eberhart-Russell (23) t Perkine-Jinks (54), Baker (9)» Hanson (34)* Shukla (62), Francis-£annenberg (26) ve Keta- ta (46) yöntemleri ile ortaya koymak amacı ile yapılmıştır» Dokuz genotip (B»B.Ç»A.-lr İzmir 85, Gönen, Ata 81, Marmara 86, Cumhuriyet 75* Tavaros, Gediz 75 ve Tritioale Ç»A»- 2) dört lokasyonda (Bornova, Menemen I, Menemen II, Menemen III) iki yıl süreyle (1988- 1989 1 zamanda, 1989-1990 2 zamanda) tesadüf blokları deneme deseninde dört tekrarlamalı olarak yetiştirilmiştir» İki yıl ve dört yerde kurulan denemeler bu özellikler açısından yer ve yıllar üzerinden birleştirilerek (12 çevre) varyans analizi} Genotip x çevre şeklinde oluşturulan iki yanlı tablodan regresyon katsayısı, standart hata, regresyondan sapma kareler ortalaması, genotip ik varyans, varyans katsayısı, genotip x çevre interaksiyon etkileri ve sıralama ortalamaları gibi kriterler hesaplanmıştır» Elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibi özetlenmiştir» 1- İncelenen genotiplerde genotip x yıl, genotip x yer ve genotip x yıl x yer interaksiyonları istatistiki anlamda önemli bulunmuştur» 2- Denenen genotiplerin çevre koşullarına adaptasyon yetenekleri bütün özellikler açısından, büyük ölçüde her bir genotipin çevrelerle yarat tıkları interaksiyon etkilerine bağlı olmuştur. Bu bulgular ışığında1.. buğday genotipler inin tohum verimi, bin dane ağırlığı ve protein içeriği açısın dan denemelerin farklı yıl ve yerlerde yapılması zorunluluğu ortaya çıkmaktadır» 3- Çalışmamızda kullanılan dokuz adaptasyon belirleme yöntemine göre tohum verimi açısından Marmara 86 ve İzmir 85 çeşitleri tüm çevrelere iyi uyum göstermişlerdir. Bin dane ağırlığı ve protein içeriği açısından- 108 - Cumhuriyet 75 çeşidi de tüm çevrelere iyi adapte oları genotiptir. 4- Regresyon katsayısı 1.00*e yakın çeşitler E.B.Ç.A.-1 (b.= 1.004), Marmara 86 (b. -=.1.036), İzmir 85 (b. = 1.045) ve Triticale Ç.A.-2 (b. = 0.96l) olarak saptanmıştır. Diğer genotiplerden Ata 81 (b.s= 1,128), Gediz 75 (o.,* 1.139) ve Yavaros (b.* 1.153) 'un regresyon katsayıları 1.00 dan olduk- ça yüksek, Gönen (b. = 0.819 ) ve Cumhuriyet 75 (d. s O»!!^)1!^. regresyon kat- sayıları ise 1.00 dan oldukça düşük bulunmuştur, 5- Finlay-Wilkinson (25) ve lberhar*b-fiussell (23) ile Ferkins^jinks (54) ve Baker (9) tarafından hesaplanan regresyon katsayıları arasında matematik bir ilişki vardır. Bu ilişki b* »? 1 4*-B. şeklindedir. 6- Pinlay ve Wilkinson (25)*a gore regresyon katsayısı tahmininin Perkins ve Jinks (54) ve Baker (9)ra göre daha kolay olduğa dikkate alınırsa özellikle çok sayıda genotip denendiğinde Pinlay ve Wilkinson (25)*tın regresyon katsayısına regresyondan sapma kareler ortalaması da bir kriter olarak eklenerek daha uygun bir stabilite yöntemi olarak önerilebilir. 7- Shukla (62), Wrioke (68), Hanson (34) ve Francis ve Kannenberg (26) in stabilite kriterleri birbirine benzemektedir. 8- Eberhart ve Russell (23), Pinlay ve Wilkinson (25)'nn regresyon katsayısını kullanmıştır. Önerilen yöntem Perkins ve Jinks (54) ile Baker (9) un önerdiği yöntemin aynısıdır. Nitekim araştırmamızda bütün özellikler açısından Eberhart ve Russell (23)'ın ile Perkins ve Jinks (54) ve Baker (9) 'in regresyondan sapma kareler ortalama değerleri eşdeğer bulunmuştur. 9- Buğday çeşitlerinin geliştirilmesinde kolay kullanımı nedeniyle, Ketata (46) tarafından geliştirilen istatistiki metod kullanılabilir.

Özet (Çeviri)

- 109 - SUMMARY The objectives of this study were to estimate the variances of genotype x environment interactions in nine wheat genotypes and to investi gate the stability and adaptability of the genotypes by using the Wricke (68), Finlay-Hilkinson (25) t Eberhart-Russell, (23), Perkins-4inks (54), Baker (9), Hanson (34), Shukla (62), Francis-Xannenberg (26) and Ketata (46) methods for grain, yield, 1000 kernel weight and protein contents in eight wheat varieties and one Triticale line* Hine genotypes (E*B.Ç.A»- 1, İzmir §5* ÖSnen, Ata 81, Marmara 86, Cumhuriyet 75, Tavaros, Gediz 75 and Triticale Ç.A.-2) were grown at four lovations (Bornova, Menemen I, Menemen II. and Menemen III) in two years (1988-1989 one seedingtime, I989-I99O two seeding time). Each one of the experiments was in the randomized complete blocks design with for replica tions. İn the experiments established in four locations in two years, these characteristies were combined with locations and years (twelve environment), then variance analysis table was prepared and the stability parameters, such asf regression coefficient, standart error, mean squares of deviations from the regressions, genotypic variance, coefficient of variance, effects of genotype x environment interaction, means of ranking and deviations from means of ranking were calculated from the 2- way table constructed by genoty pes and environments. The results obtained from this research and summarized as fallo wings : 1- Genotype x year, genotype x location and genotype x year x loca tion interactions were found to be significant for the genotypes tested. 2- The abilities of adaptation of genotypes in accordance with all characters were generally effected from each of the genotypes interacted with the environments. These findings suggest that grain yield, 1000 kernel weight and protein contents should be tested in ddffirent years and locati ons. 3- Based on the nine stability methods, which were used in this study Marmara 86 and İzmir 85 cultivars showed good adaptation to all envi-- 110 - ronment by grain yield. Cultivar of Cumhuriyet 75 also was a well adapted, genotype to all environments by 1000 kernel weight and protein contents. 4- The varieties with regression coefficients closest to 1.00 were found to he as E.B.Ç.A.-1 (b.»1.004)f Marmara 86 (b.es 1.036), İzmir 85 (b. ss 1.045) and Triticale Ç.A.-2 (b.= 0.96l). Of the other varieties, Ata 81 (b. = 1.128), Gfediz 75 (b. = 1.139) and Yavaros (b. = 1.153) gave values JL JL JL rather above 1.00 and Gönen (b. = 0.819) and Cumhuriyet 75 (b.=s0.715) gave values much below 1.00. 5- There exists a mathematical relation between the regression cofficients evaluated by Finlay-Wilkinsoa (25)» Eberhart -Russall (23) and Perkins-Jinks (54) t Baker (9) which was b. s= 1 + B..A* JL 6- Since the Finlay and Wilkinson's (25) regression coefficient is easier to estimate than these of the Perkins and Jinks (54) and Baker (9)» This type regression cofficients could be proposed as a better stability parameters as compared to the others. The precision of the Finlay and Wil kinson (25) as a stability criterium could be increased by considering the mean squares of deviations from the regressions simultaneously. 7- The stability parameters proposed of Shukla's (62), Wricke*s (68)f Hanson*s (34) and Francis-Kannenberg,s (26) were similar. 8- Eberhart and Russell (54) used the regression coefficient of Finlay and Wilkinson (25). The proposed method was similar to the methods of Perkins and Jinks (54) and Baker (9) so that, in our research the values of means squares of deviations from the regressions of Eberhart and Russell (23) and Perkins and Jinks (54) and Baker (9) were found to be the same. 9- The results also suggested that the statistical method developed by Ketata (46) can be utilized for stability analysis in wheat varieties developments because of its easiness.

Benzer Tezler

  1. Bazı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşitlerinde genotip x çevre interaksiyonları ve çeşitlerin stabilitelerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

    An investigation on determining genotype by environment interactions and stability of some bread wheat cultuvars (Triticum aestivum L.)

    ZEKİ MUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ALİ GÜLÜMSER

  2. Kışlık buğdayda tane doldurma süresi ve oranı

    Başlık çevirisi yok

    MESUT KESER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    ZiraatUludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİS RUHİ EKİNGEN

  3. Finlay-Wilkinson yöntemi ile buğdayda çeşit adaylarının uyum yeteneklerinin belirlenmesi

    Başlık çevirisi yok

    MELTEM BEĞENÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    ZiraatEge Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. METİN B. YILDIRIM

  4. Ekmeklik buğdayda geliştirilen rekombinant kendilenmiş hat populasyonunda çavdar translokasyonu, Glu-A3b, Glu-B3b ve Waxy protein allellerinin belirlenmesi

    Determination of rye translocation, Glu-A3b, Glu-B3b ve Waxy protein alleles in recombinant inbred line population developed in bread wheat

    MESUT ERSİN SÖNMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    BiyomühendislikKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Biyomühendislik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEVZAT AYDIN

  5. Buğdayın (Triticum aestivum L.) 2A kromozomu üzerinde sarı pas dayanıklılığı ile ilişkili SSR markörlerinin belirlenmesi

    Determination of SSR markers related to yellow rust resistance onchromosome 2A of wheat (Triticum aestivum L.)

    SABAHAT SHABBIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    BiyoteknolojiEge Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA AYKUT TONK