Geri Dön

Saraybosna'da futbol taraftarlığı ve kimlik farklılaşması: Sarajevo ve Zeljezni?ar taraftarları

Football fandom and identity differentiation in Sarajevo: Sarajevo and Zeljezni?ar fans

PDF İndir

  1. Tez No: 240684
  2. Yazar: ÖZGÜR DİRİM ÖZKAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BOZKURT GÜVENÇ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Antropoloji, Anthropology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyal Antropoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 408

Özet

Kültürel kimliklerin oluşumunda ?benzerlikler? kadar ?farklılıklar?ın kurgulanması da aynı öneme sahiptir. Bir kültürel grubun diğer gruplar tarafından nasıl tanımlandığı ve bu grubun diğer grupları nasıl tanımladığı kültürel kimliğin oluşumunda önemlidir. Günümüzde söz konusu farklılıkların kurgulanış pratikleri sorunlu bir alan olarak görülmektedir. Farklı olanı ?öteki? olarak tanımlayan ve bu ayrımcılığı ?sınırlar?la pekiştiren kimlik siyaseti, kimlik olgusunun bir sorun olarak karşımıza çıkmasının temel nedenlerinden biridir. Kimlik siyaseti, farklı olanı sınırın öte yanındaki öteki olarak tanımlayarak, farklılıkların bir arada yer alabilme ihtimalini ortadan kaldırmaktadır. Öte yandan, ?kültürel yarım? kavramı ?öteki? kavramının yerine kullanılabilmektedir.Geçtiğimiz yüzyılın sonlarına doğru, kültürel kimliklerin gündelik siyasette belirleyici olmaya başladığı görülmektedir. Bu dinamiğin en kanlı süreçlerinden biri de Bosna-Hersek'te yaşanmıştır. Günümüzde de, Bosna-Hersek'te herhangi bir kültürel olgu, kültürel kimliklere, etnik dinamiklere bağlı olarak anlaşılmaya ve açıklanmaya çalışılmaktadır. Fakat, etnik aidiyetler her zaman için toplumdaki kültürel farklılaşma dinamiklerini açıklamaya yetmemektedir. Bu tez de etnik siyasetin gündelik hayatta belirleyici olduğu Bosna toplumu örneğinde, farklı kültürel dinamiklerin de etkin olabileceğini tartışarak, ?kültürel yarım? kavramının geçerliliğini sorgulamaktadır.Tezin çalışma alanı olan Bosna'daki futbol taraftarları arasındaki kültürel farklılaşma üç kategoride incelenebilir: Bunlardan birincisi etnik kimliklerin neden olduğu kültürel farklılaşmadır. Bosna'daki üç etnik grup, Bosnalı Sırplar, Bosnalı Hırvatlar ve Bosnalı Müslümanlar (Boşnaklar) etnik kimlikleriyle Bosna futbolunda, takım ve taraftar düzeyinde temsil edilmektedir. Fakat, Bosna futbolunda kentler arasındaki rekabetin futbola yansıması, kimi zaman etnik gruplar arasındaki rekabetin önüne geçebilmektedir. Bu ise ikinci kategori olarak karşımıza çıkmaktadır. Üçüncü kategori, ister herhangi bir başka kültürel pratiğin yansımasının etkisi olmaksızın varolan rekabettir. Bu tezin inceleme konusu olan ?eljezni?ar ve Sarajevo taraftarları çoğunlukla aynı etnik gruptan (Bosnalı Müslüman ?Boşnak), aynı kentte yaşayan bireylerdir. Fakat bu iki takım arasındaki rekabet Bosna futbolundaki en önemli rekabet olarak bilinmektedir. Bu tez, bu rekabetin kültürel dinamiklerini incelemektedir.Antropolojide ?kültür-aşırı? yaklaşım ilkesi doğrultusunda farklı bir ülkede yapılan araştırmada veriler katılımcı gözlem yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Şubat 2007 ? Ocak 2008 tarihleri arasında Bosna-Hersek'te yürütülen alan araştırmasında farklı araştırma teknikleri de kullanılmıştır. İki farklı taraftar grubunun üyeleriyle derinlemesine mülâkatlar yapılmıştır. Araştırma evreni sadece futbol taraftarlarıyla sınırlı tutulmamış, araştırma konusu ve alanıyla ilgili olan kişilerle de derinlemesine mülâkatlar gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte, futbolla ilişkili olmayan kişilerin de Saraybosna'da futbol taraftarlığı hakkındaki görüşleri alınmıştır. Bazı özel nedenlerden dolayı her iki taraftar grubunun kadın kollarıyla ve taraftar gruplarından bir fraksiyonla da odak grup toplantısı yapılmıştır. Taraftarlar hakkında genel bir profil sunması için de anket uygulaması yapılmıştır.Elde edilen veriler doğrultusunda, taraftarların farklılaştığı ve benzeştikleri alanlar dışında iki farklı kategori daha; taraftarların benzeştikleri fakat her iki tarafından kendisini diğerinden farklı olarak tanımladığı ve her iki taraftar grubunun da diğeriyle rakip olduğu alanlar da dahil olmak üzere veriler dört farklı kategori içinde incelenmiştir. Bu kategoriler incelendiğinde, taraftarlar arasındaki kültürel benzerliklerin baskın olduğu, buna rağmen her iki taraftar grubunun da kendisini diğerinden çok farklı gördüğü belirlenmiştir. Taraftar olmayan kişiler de aynı yargıya sahiptir.Bu veriler doğrultusunda, Saraybosna'daki futbol taraftarlarının, rakip taraftar grubunu ?öteki? mi yoksa ?kültürel yarım? olarak mı gördüğü tartışılmaktadır.

Özet (Çeviri)

Construction of cultural ?similarities? and ?differences? are similarly crucial in formation of cultural identities. How a cultural group is identified by other groups and how that group identifies other groups are important in construction of cultural identities. Today, the practices of construction of cultural differences are seen as a problematic area. Identity politics, which is likely to identify the ?different? as ?the other? and strengthens that discrimination by defining ?borders? is seen as the reason that the concept of identity is recognized as a ?problem?. Locating the ?different? on the other side of the border, identity politics abolishes the possibility of existence of different identities altogether. On the other side, the notion of ?other? has the potential to be replaced with concept of ?cultural half?.Apparently, by the end of the last century, cultural identities began to be determinant in shaping daily politics. Bosnia-Herzegovina is recognized as the country where that kind of social dynamics had experienced a bloody process. Even today, any cultural phenomenon in Bosnia-Herzegovina is likely to be understood or analyzed referring to cultural or ethnic identities. However, ethnic identities are not always sufficient to describe dynamics of cultural differentiation. This study questions the validity of the concept of ?cultural half? and discusses if a variety of cultural dynamics may be effective within the example of Bosnian society where ethnic politics is decisive in daily life.In Bosnia, where the research for this thesis is conducted, three categories may be defined while examining cultural differentiation among football fans: First of all is the cultural differentiation stemming from ethnic differences. Three ethnic groups in Bosnia, namely Bosnian Serbs, Bosnian Croats and Bosnian Muslims (Bosniaks) are represented among football teams and football fans. However, reflection of the rivalry among Bosnian cities may exceed beyond the antagonism between different ethnic groups. This may be recognized as another category while studying the dynamics of cultural differentiation among football fans. A third category of cultural differentiation among football fans can be defined as having exclusive dynamics within the nature of football fandom. Fans of Sarajevo and ?eljezni?ar, the subjects of the research, are comprised of the same ethnic group (Bosnian Muslims ? Bosniaks) and are living in the same city. Despite this fact, the rivalry between those two clubs is recognized as the most notable rivalry in Bosnian football. This thesis focuses on cultural dynamics of the rivalry between those two clubs.According to the principle of ?cross-cultural study? in anthropology, the research was done in a different culture while participant observation is used as the main data gathering technique. However, during the research which was done in time period of February 2007 ? January 2008, different research techniques were also used. Deep interviews were done with the football fans of both teams. Research scope was not only limited with the football fans, but interviews were also done by informants who are related with the research field and research subject. Besides, opinions about football fans in Sarajevo were also gathered from local people who are not associated with the issue. Because of some specific reasons, focus group meetings were done with the female branch of both football fan groups and with a fraction of Sarajevo fans. Questionnaires were done to have a general outlook about the football fans.According to the data gathered during the research, four categories are defined while examining the differences and similarities among two fan groups. Apart from the categories of ?differences? and ?similarities? between the fans, two more categories are drawn. One of them is constitutes those fields where both fan groups declare differences, despite existing similarities. Secondly, we may portray the category which consist fields where both fan groups are similar and have rivalry over them. When those categories are analyzed, it is seen that similarities between both fan groups are more dominant, but on the other side both sides emphasize more on differences. Moreover, it is seen that, those who are not football fans also have the same opinion.Regarding the data required, it is questioned whether if the fan groups in Sarajevo perceive the rival group as ?the other? or ?cultural half?.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    662336

    Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesindeki müzehhep serlevhalı yazmaların tezhip sanatı açısından değerlendirilmesi

    Evaluation of the illumination boards in some manuscripts in Gazi Hüsrev Bey Library in terms of illumination art

    FATİH URAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    El SanatlarıSakarya Üniversitesi

    Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ÜSTÜN

  2. Tez No

    574850

    Toplumsal travma yaşamış Boşnak ana-babaların çocukları olan üniversite öğrencilerinde benlik saygısı

    Bosniak universty students self-esteem, parent's children who have live a undergone socicial trauma

    ARZU DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiNişantaşı Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK ASLAN

  3. Tez No

    357511

    Saraybosna Ulusal Müzesi koleksiyonundaki Osmanlı halk takıları (XVIII-XIX yüzyıl)

    Ottoman jewellery collection at National Museum of Sarajevo (18th-19th century)

    EDİSA CİSİC

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA BANU MAHİR

  4. Tez No

    649213

    BAŞKA dergisi (BAŠKA) Balkan edebiyatı resimli aylık dergi (İnceleme, tahlili fihristi, seçme yazılar)

    BAŞKA magazine (BAŠKA) Balkan literature pictoral monthyl magazine (Review, analytical index, selected texts)

    DİLHAN UZUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Batı Dilleri ve EdebiyatıTrakya Üniversitesi

    Balkan Çalışmaları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUHARREM ÖZDEN

  5. Tez No

    302809

    Nergisî İksîr-i Sa'âdet: İnceleme-metin-dizin

    Nergisî İksîr-i Sa?âdet: Examination-text-index

    NURTEN ÇELİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Türk Dili ve EdebiyatıAdıyaman Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHİR SELÇUK

Geri Dön