Orhun Kitabelerinin günümüz Türkçesindeki söz varlığı
The world wealths in present Turkish language of the Orhun Inscriptions
- Tez No: 240958
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ÇAĞRI ÖZDARENDELİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Türkçe Sözlük, Tarama Sözlügü, Derleme Sözlügü, Divan-ı Lugat'it- Türk, Kutadgu Bilig, Agız, Turkish Dictionary, Roe Paté Dictionary, Collecting Dictionary, Divanı Lugat?it Türk, Kutadgu Bilig, Accent
- Yıl: 2007
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trakya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 204
Özet
Çalısmanın amacı Orhun Kitabeleri'nde yer alıp günümüze kadar varlıgını sürdürmüs olan sözcükleri belirleyerek bunların zaman içindeki sekillerini gözler önüne sermektir. Çalısma iki bölümde gerçeklestirilmistir: 1.Orhun Kitabelerinde yer alıp ses degisimine ugramamıs sözcükler: Bu sözcükler Orhun Kitabeleri'nden bu yana hiçbir ses olayına ugramamıstır. Sözcüklerden bazılarının anlamında ufak degismeler olmustur; ancak bunlar sözcügün zamanla kazandıgı yan ve mecaz anlamlardır. 2. Orhun Kitabelerinde yer alıp ses degisimine ugrayan sözcükler: Bu sözcükler Türkçede sıkça rastlanan belirgin ses olaylarına ugrayarak ancak anlamını büyük ölçüde koruyarak günümüzde de varlıgını sürdüren sözcüklerdir. Orhun Kitabeleri üzerinde çok çalısılmıs ve arastırma yapılmıs bir konudur. Metin üzerinde bazı sözcüklerin nasıl okunması gerektigi hakkında hala arastırmalar devam etmektedir. Bu çalısma içim Muharrem Ergin'in ?Orhun Abideleri? adlı kitabındaki metinlerden yola çıkılmıstır. Çalısma için öncelikle Orhun Kitabeleri'nde yer alan sözcüklerin hala yasadıgını kanıtlamak için Türk Dil Kurumu'nun 2005 basımı Türkçe Sözlügü temel alındı. Türk Dili için önemli sözlükler olan Tarama Sözlügü, Derleme Sözlügü, Agız sözlükleri ve Agız arastırma kitaplarının sonundaki sözlükler ile sözcüklerin karsılastırılması yapıldı. Divan- Lügat'it Türk ilk sözlük olması dolayısıyla çalısmamıza kaynaklık etti. Son olarak Kutadgu Bilig Türk Dili için temel bir eser olması dolayısıyla çalısmaya eklendi. Böylece sözcüklerin zaman içinde aldıgı sekiller gözler önüne serildi. Çalısmanın ?Ses Degisimine Ugrayan Sözcükler? bölümünde tarama yapılan esere göre degil Türkçe Sözlüge göre olan ses degisikligi kabul edildi.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to reveal the words by determining which had taken place in Orhun Kitabeleri and have been existed untill today, and also to reveal the states of these words during this period of time. This study consists of two sections. 1)The words without phonetic changes which had taken place in Orhun Kitabeleri: These words didn?t have any change in aspects of phonetic since Orhun Kitabeleri. Some of these words meanings had changes homever these changes are the figurative meanings or the connotative meanings of the words. 2)The words with phonetic changes which had taken place in Orhun Kitabeleri: These words had distinct phonetic changes, as it is most frequengtly encountered in Turkish, on the other hand they mainly preserved their meanings and stil exists today. Orhun Kitabeleri is one of the most studied subjects. The studies are stil being continued about how the words should be read in the text. This study sets off the texts in ?Orhun Kitabeleri? by Muharrem Ergin . First of all, for this study the dictionary of Turkish Language Institution printed in 2005 had a basis in fact to prove that the words, which had taken place in Orhun Kitabeleri, are stil alive in use. Comparison of the words is done in the dictionaries, which are important for Turkish language, such as Roe Paté Dictionary,Collecting Dictionary, Accent Dictionaries, Accent Research Books Dictionaries. iv Divan-ı Lugat?it Turk has been a basis for this study because of being the first dictionary. Finally, Kutadgu Bilig added to the study as being a masterpiece for Turkish Language. Consequently, the states of the words in this period of time has been revealed. The phonetic changes are recognized according to Turkish Dictionary not to the scanned Works in the section of the words with phonetic changes.
Benzer Tezler
- Türkçe'nin ilk gazetesi Orhun Kitabelerine iletişim bilimi açısından bir bakış
The first Turkish newspaper Orkhun Inscriptions from the perspective of communication science
AHMET KANBUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
GazetecilikGazi ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERSİN ÖZARSLAN
- Yayın tarihimizde Türk Yurdu Dergisi ve derginin dil konulu makalelerinin içerik analizi (1928-1931)
Başlık çevirisi yok
AYBİKE YURDÜRÜN (TARI)
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiTanıtım ve Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EDİBE SÖZEN
- Cumhuriyetten günümüze Türk kadınının eğitim,sosyal ve siyasal hayata katılımları üzerine bir çalışma
A study on Turkish women's participation to education,social and political life from Republic to present
ESRA AĞLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Ev EkonomisiGazi ÜniversitesiAile ve Tüketici Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACER TOR
- 1840'lardan günümüze Fransızca kelimelerin Türkçe karşılıklarında görülen etimolojik değişmeler
Etymological changes in Turkish counterparts of French words since 1840's
AHMET BALTACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DilbilimAdıyaman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. M. FATİH ALKAYIŞ
- Kadıköy Taşköprü Caddesi Mezarlığı (Batı yönündeki 19. yüzyıl mezar taşlarının sanat tarihi açısından değerlendirilmesi)
Kadiköy Taşköprü Lane Graveyard (Evaluating the 19th century tambstones on the west side in terms of history of art)
ZEYNEP HATİCE KURTBİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Sanat TarihiMarmara ÜniversitesiTürk Sanatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE ÖRCÜN BARIŞTA