Geri Dön

Suat ve Hasan Uğurlu barajlarının Yeşilırmak nehri besin ağ yapısına etkileri

The effects of Suat and Hasan Ugurlu dams on the food web structure of Yeşilirmak river

PDF İndir

  1. Tez No: 244885
  2. Yazar: AYŞE ARACI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞENOL AKIN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoloji, Su Ürünleri, Biology, Aquatic Products
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2009
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Su Ürünleri Temel Bilimleri Bölümü
  12. Bilim Dalı: Su Ürünleri Ana Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 105

Özet

Yeşilırmak Nehri besin ağ yapısında meydana gelen alansal değişimler nehrin aşağı havzasında iki barajın bulunduğu (Suat ve Hasan Uğurlu) kesimlerinde Suat Uğurlu (SU) çıkışında üç, baraj göllerinde ikişer ve barajları besleyen akarsu alanlarında iki olmak üzere toplam 9 istasyonda 4 mevsim boyunca (Nisan 2008, Temmuz 2008, Kasım 2008, Şubat 2009) örneklenen balıklardan 5534'nin mide analizi ile elde edilen beslenme bilgileri kullanılarak araştırılmıştır. Spesifik olarak bu çalışmada barajların üzerinde kurulu olduğu nehrin besin ağına olası etkilerini belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu etkiyi belirlemek amacıyla dört mevsime ait barajların çıkışında yer alan ilk üç istasyona ait beslenme alışkanlıkları bilgileri bir araya getirilerek ?Baraj Çıkışı?, Suat ve Hasan Uğurlu Baraj Gölleri'nde yer alan istasyonlara ait bilgiler kendi aralarında bir araya getirilerek sırasıyla ?Suat Uğurlu Baraj Gölü? ,?Hasan Uğurlu Baraj Gölü? ve Barajı besleyen istasyonlara ait bilgiler bir araya getirilerek ?Baraj Girişi? adı verilen 4 tane besin ağ matrisi oluşturulmuş ve bu ağların özellikleri belirlenmiştir. Bu nehir ve baraj gölleri sisteminde yaşayan balıkların çoğunlukla sazangiller familyası ile tatlı su levreği ile temsil edilen Percidae familyasını ağırlıkta olduğu belirlenmiştir. Primer tüketicilerin trofik seviyesi olan 2 ile ikincil karnivorların beslenme seviyesi olan 4'e kadar değişim gösteren trofik seviye 2,61 ortalama ile düşük bir değere sahip olduğu belirlenmiştir. Trofik seviyenin oldukça düşük olması bu ortamda yaşayan sazan balıklarının detritus, algleri, böcekleri üst seviyelerdeki karnivorlara ulaştırmada etkinliklerini göstermektedir. Aynı tür balıkların farklı istasyonda yer alan bireyleri arasındaki besin kompozisyonlarının ve trofik seviyelerinin karşılaştırılmalarından, balıkların farklı istasyonlarda aynı besin grubu içerinde yer alan besinleri tercih etmek suretiyle beslenme alışkanlıklarını değiştirdikleri belirlenmiştir. Bu çalışmada diyotomlar ve böcekler besin ağının destekleyen önemli besin kaynaklarını oluşturmaktadır. Bu besin kaynaklarının balıklar tarafından tüketilmesi bu canlı gruplarının ortamda çok olması ile yakından ilgili olabilir. Başka bir anlatımla balıklar ortamda bol olarak besin kaynaklarına yöneldiği ve tükettiği söylenebilir. Besin ağını tanımlayan parametrelerin çoğu oldukça küçük değişimler göstermiştir. Baraj girişi ve çıkışında yer alan nehir alanları baraj göllerine oranla daha fazla link ve balık sayısına sahip olduğu belirlenmiştir. Baraj çıkışı nehir alanları en fazla balık türü (28), link (404) ve ağda yer alan birey sayısı (97) ve link yoğunluğu (4,16) ile karakterize edilirken, Suat Uğurlu Baraj Gölü besin ağ yapısı en az balık türü (7), en az link sayısı (188), en düşük link yoğunlu ve fakat ikinci en fazla tür sayısı (67) ile karakterize edilmiştir. Trofik bağlantı (connectance) 0,04-0,06 arasında değişim göstermiş, ağda yer alan tür sayısı ile çok az oranda azalış göstermiştir. Balık ve omurgasız (böcekler) hayvan tür sayılarının baraj çıkışına doğru artış göstermesi, baraj gölleri ile bu alanda yer alan balık tür çeşitliliğindeki farklılıklar barajların besin ağ yapısına balıkların tür kompozisyonunda meydan getirdiği farklılar oluşturmak suretiyle etki ettiği söylenebilir. Bu çalışma özellikle bir nehir sisteminde bulunan göl ve nehir ekosistemlerinin besin ağ yapısının karşılaştırılması, besin ağ yapısında yer alan birincil tüketicilerin en küçük taksonomik seviyede belirlenmesi bu çalışmanın özgün değer katmaktadır.

Özet (Çeviri)

The spatial changes in food web structure of the lower basin of Yeşiırmak River where there are two consecutive large dams (Suat and Hasan Ugurlu) were investigated by analyzing stomach contents of 5534 fish specimens collected seasonally (April 2008-July 2008-November 2008 and February 2009) from 9 sites located at the river stretch below Suat Ugurlu Dam Lake (3 sites), at Suat and Hasan Ugurlu Dam Lakes (4 sites two for each), and at the river section above Hasan Ugurlu Dam Lake (2 site). Specifically, the aim of this study is to determine possible effects of dams on the riverine food webs. In order to determine the effects, the dietary data obtained from the stomach contents of fish collected at sites of the river stretch below dam, Suat Ugurlu Dam Lake, Hasan Ugurlu Dam Lake and the river sites above Hasan Ugurlu Dam Lake were portioned for representing food webs of ? River Below the Dam? Suat Ugurlu Dam Lake?, ?Hasan Ugurlu Dam Lake? and River Above the Dam?, respectively. Fish species occupying the system largely consisted of member of cyprinids and the perch represented only by Perca fluviatilis. The consumers fed low in food webs, with trophic level ranging from 2 (limit of primary consumers) to 4 (level of secondary carnivores) with mean value of 2,61, which highlighted the important role of cyprinid fish species in linking algae, insect and detritus to the top predators. Lower dietary overlap among the individuals of the same species occurring at different habitats and obtaining almost the same trophic positions of them implied that fish shifted its diet at different habitats to the food items within the same guild of resources. Diatoms and insects are the main food resources supporting food webs of all habitats. Consumption of diatoms and insects may be correspondence with the abundance of these items in the system. In another words, fish tended to consume more abundant food resources in the system. Most of the food webs properties revealed little spatial variations. The food webs of river stretch below the dam and above the dam had more links and number of fish species than those of dam lakes. The food webs of river stretch below dam were characterized by the higher number of fish species (28), links (404), nodes (97), linkage density (4,16), food webs of Suat Ugurlu Dam Lake, on the other hand, were characterized by lower number fish species (7), links (188), linkage density (2,81) but had the second highest number of nodes. This suggested that web members in Suat Ugurlu Dam Lake exploited more food resources available in the habitat. Connectance changed little spatially ranging from 0,04 (river stretch below dam and Suat Ugurlu Dam Lake) to 0,06 (River above he dam). Parallel to some findings from the literature, connectance increased little with decreasing in number of nodes in food webs. The lower value of connectance obtained in this study are in good agreement with the values obtained in other riverine food webs. An increase in the fish and invertabrates (mainly insects) towards the downstream sites, differences in fish composition of the river stretch below the dam compared to dam lakes and river above the dams, dams seemed to affect food webs structure by altering fish assemblage structure. This study is unique in terms of examining and comparing changes in food webs structure of river and dam lakes and identifying lower web member (producers) to the smallest taxonomic units.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    611111

    Ayvacık (Samsun) ilçesinin beşeri ve ekonomik coğrafyası

    Human and economical geography in Ayvacık district (Samsun)

    İBRAHİM ÇELEBİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    CoğrafyaOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TAMER ÖZLÜ

  2. Tez No

    833253

    Amasya ili Yeşilırmak havzası'nda bulunan Midilli, Yavuz, Osmancık, Kale regülatörlerinde biriken malzemenin granülometrik analizi

    Ganulometric analysis of the material accumulated in the Midilli, Yavuz, Osmancık, Kale regulators located in the Yeşilırmak basin of Amasya province

    GÜLAY BOZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İnşaat MühendisliğiRecep Tayyip Erdoğan Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VELİ SÜME

  3. Tez No

    6555

    Dolgu Barajlarda sızmanın ve boşluk suyu basıncının ölçülmesi ve değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    KAMİL SARAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1989

    İnşaat MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. BASRİ ERTAŞ

  4. Tez No

    732795

    Dam break induced flood analysis by soft computing techniques

    Yumuşak hesaplama teknikleri ile baraj yıkılması kaynaklı taşkın analizi

    HALİD AKDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CİHAN BAYINDIR

  5. Tez No

    283354

    Yeşilırmak ve üzerinde kurulan barajlardaki tatlı su levreğinin (Perca fluviatilis L., 1758) beslenme alışkanlıklarında meydana gelen alansal ve mevsimsel değişimler

    Spatial and temporal variations in feeding habits of eurasian perch (Perca fluviatilis L., 1758) inhabiting in Yeşilirmak river and its dam lakes

    EVREN ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Su ÜrünleriGaziosmanpaşa Üniversitesi

    Su Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞENOL AKIN

Geri Dön