Arkeolojik toplumlarda akrabalık ilişkileri: Bir moleküler antropolojik yaklaşım
Determination of the genetic relationships in van-yoncatepe archaeological population: A molecular anthropological approach
- Tez No: 247754
- Danışmanlar: PROF. DR. M. YAŞAR İŞCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Adli Tıp, Antropoloji, Forensic Medicine, Anthropology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Adli Tıp Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 212
Özet
Eski ve modern insan toplumları arasındaki evrimsel bağlantıları belirlemek için yapılan genetik analizlerle popülasyonların birbirleri ile olan yakınlığı araştırılmaya başlanmıştır. Bu genetik ilişkiler; arkeolojik kazılarda elde edilen iskelet kalıntılarında moleküler incelemelerle belirlenir ve tarih öncesi toplumların sosyal yapısı, aile düzeni ve akrabalık ilişkileri ile ilgili bilgiler sağlar. İskelet kalıntılarından DNA elde edilmesi, adli bilimlerde de önem kazanmıştır. Çünkü kemik ve dişler uzun zaman boyunca korunduğu için analiz etmeye uygun tek kaynaktır. Ancak çevreden kaynaklanan inhibitörlerin varlığı kadar, çevresel, bakteriyel ve post-mortem DNA hasarlarından dolayı, eski kalıntılardan DNA eldesi zordur. Dolayısıyla laboratuvar çalışması; zaman alan ve özen isteyen bir süreç haline dönüşür. Bu çalışmanın amacı; Van-Yoncatepe (Urartu Medeniyeti, M.Ö. 1200?750/700) bölgesindeki arkeolojik kazıların iki farklı oda mezarından çıkarılmış kemiklerle bunların her birinin başka bir aileye ait olduğunu genetik analizlerle belirlemek ve sosyokültürel yapılarına bir ışık tutmaktır. Çalışmada materyal olarak Van-Yoncatepe kazı alanında bulunan oda mezarlardan M2'deki 20, M6'daki 17 insan femur kemiği kullanılmıştır. Kemik parçalarından alınan örneklerden DNA izole edilerek, mitokondriyal DNA HVRI bölgesinde 16147?16294 baz çifti arası bölge PCR ile çoğaltılmıştır. Daha sonra, Türkiye'de arkeoloji ve adli bilimlerde henüz uygulanmayan klonlama yapılmış ve hedef bölge dizinlenmiştir. Analiz sonunda, bireylerin taşıdığı genetik profil çıkarılarak aralarındaki olası akrabalık ilişkileri değerlendirilmiştir. Akrabalık analizlerinin daha yakın kesinlik ve güvenilirlikle yapılabilmesi için daha fazla sayıda genetik özellik incelenmesi gerekmektedir. Bu sebeple bir ön çalışma niteliğinde olan bu proje, uygun yöntem ve çalışma planını ülkemize uyarlayarak ileriki araştırmalar için temel oluşturacaktır. Moleküler antropoloji araştırmalarında kullanılabilecek bu yöntemin, adli bilimlerde de kemikten DNA elde etme yöntemlerini geliştirmekte faydalı olacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Ancient and modern populations have been compared using genetical analysis carried out in order to determine the evolutional relationships between them. This analysis provides information regarding social structure, family systems and kinship relationships of prehistoric populations and is conducted with the skeletal samples obtained in archaeological excavations. DNA extraction from ancient and modern skeletal remains is also significant in forensic sciences as bones and teeth are the only samples to obtain and analyze DNA. Ideally DNA is best preserved in bones and teeth. However there has been numerous difficulties to carry out this procedure probably because the current technique is not properly applied. Some of the difficulties arise from bacterial damages, taphonomic factors and diagenesis. Thus the laboratory procedure to carry out to persue such an investigation takes a considerable time. The purpose of this study is to investigate genetic relationships in the ancient Urartu population who lived in Van-Yoncatepe (1200?750/700 BCE) and to assess the family composition in each burial chamber using 20 femura (Chamber M2) and 17 femura (Chamber M6) in order to shed light to the family structure and kinship pattern in the society. Mitochondrial DNA was extracted, 16147?16294 bp region in HVRI was amplified and cloned prior to the sequencing, a technique that has not been applied in Turkey to archaeologic and forensic cases. Genetic profiles of the individuals were evaluated for determining the probable kinships within and between the two burial chambers. In general, the more polymorphic characteristics are analyzed, the closer one comes to the true genetic (thus kinship) relationship. This preliminary analysis of skeletal remains obtained from a well-preserved burial chamber should result in better research for both forensic and archaeological populations.
Benzer Tezler
- Hierapolis güney nekropolü
The Southern necropolis at Hierapolis
CELAL ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
1997
ArkeolojiSelçuk ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN ÖZGAN
- Belentepe, Nif Başpınar ve Patara topluluklarının humerus ve femur varyasyonlarının analizi
The analysis of humerus and femur variations of Belentepe, Nif Başpınar and Patara populations
HAKAN MUTLU
- İslâm'da spor, oyun ve eğlence
Sports, games and entertainment in Islam
FERHAT ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinAksaray ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM PAÇACI
- Foucault'nun arkeolojik çözümleme yöntemi bağlamında Sarah Kane'in cleansed, crave ve 4.48 psychosis oyunları
Sarah Kane's plays cleansed, crave and 4.48 psychosis within the context of foucault's archaeological analysis method
SİMLA KÖTÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SILA ŞENLEN GÜVENÇ
- Paleolitik Dönem'de süslenme ve modern insan davranışının ortaya çıkışı
Ornament and the emergence of modern human behaviour in Palaeolithic Period
FİGEN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
AntropolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL BAYKARA