İlköğretim okul yönetici ve öğretmenlerinin eğitimde yerinden karar verme yetkisinin kullanımı ve mali sorumluluklara ilişkin görüşleri
The opinions of the primary school administrators and teachers about educational decentralization of decision-making authority and fiscal responsibility
- Tez No: 249034
- Danışmanlar: PROF. DR. CEVAT CELEP
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bölümü
- Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Bu araştırmanın amacı, eğitim sisteminin yerinden yönetim anlayışına dayalı olarak yeniden yapılandırılması konusunda, ilköğretim okul yöneticileri ve öğretmenlerin görüşlerini saptayarak, bu görüşler doğrultusunda yerinden yönetime ilişkin öneriler geliştirmektir.Araştırmanın evrenini 2007-2008 eğitim öğretim yılında Türkiye'deki bütün ilköğretim okullarında görev yapan 33.565 yönetici ve 370.316 öğretmenler oluşturmaktadır. Oranlı tabakalama örneklem seçme yoluyla Türkiye'deki yedi coğrafi bölgeyi temsilen her bölgeden tesadüfen 22 il seçilmiştir. Bu şekilde seçilen 22 ildeki 8.342 ilköğretim okullarındaki toplam 8.342 yönetici ve 73.618 öğretmen çalışma evrenini oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri, alanyazın taraması sonucu geliştirilen ?İlköğretim'de Karar Verme Yetkisi Ölçeği? ve ?İlköğretim'de Mali Sorumluluklar Ölçeği? ile toplanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde, ilişkili örneklemler için tek faktörlü ANOVA testi, tek yönlü ANOVA testi, bağımsız örneklem t-testi kullanılmıştır.Araştırma sonucunda, okul yöneticilerinin, ilköğretim okullarında karar verme yetkisinin dağılımına ilişkin görüşlerine bakıldığında; öncelikle Bakanlığı, ikinci derecede ise yerel yönetimi, okul yönetimi ve okul yönetim kurulunu tercih ettikleri, bu üç birim arasında önceliklerinin olmadığı; öğretmenlerin ise öncelikle Bakanlığı, ikinci sırada yerel yönetimi, üçüncü sırada bölgesel yönetimi tercih ettikleri bulunmuştur. Bulgulara, alt boyutlar açısından bakıldığında, yöneticilerin, ilköğretim okullarında karar verme yetkisinin kullanımında eğitim-öğretim ve okulun işleyişi konularında, Bakanlığın çizeceği çerçevede Yerel yönetimlerin, okul yönetimlerinin ve okul konseylerinin katılımını destekledikleri; işgörenler ve denetim konularında ise çok açık bir biçimde Bakanlığı tercih ederek, diğer yönetim birimlerinin yetki kullanmasını reddettikleri; öğretmenlerin ise yöneticilerin aksine, tüm kararlarda, Bakanlıktan sonra Coğrafi Bölge Yönetimlerine de yer verdikleri bulunmuştur. Araştırma sonuçlarına mali sorumluluklar açısından okul yöneticilerinin, ilköğretim okullarında öğrenci giderlerinin bir kısmının aile tarafından karşılanması dışında, tüm giderlerle ilgili sorumlulukları farklı katılım düzeylerinde Bakanlık, Yerel yönetimler ve Coğrafi Bölge Yönetimleri olmak üzere devlet kademelerine bıraktıkları; öğretmenlerin ise sadece okul giderleri konusunda aileye sorumluluk vermezken, tüm diğer giderlerde Bakanlık, Yerel yönetimler, Coğrafi Bölge Yönetimleri ve ailelerin farklı derecelerde sorumluluk almasından, okul giderleri konusunda okul yönetiminin de sorumluluğu paylaşmasından yana görüş bildirdikleri bulunmuştur.Araştırmanın sonuçlarına, ilköğretim okullarının ve öğretmenlerinin görev yaptıkları bölgeler açısından bakıldığında, hem karar verme yetkisinin kullanımı hem de mali sorumluluklar konusunda, İç Anadolu Bölgesi'nin merkeziyetçi bir tutum; Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin yerelleşmeye yönelik biri tutum sergilemesi dikkat çekici bulgudur.
Özet (Çeviri)
The purpose of this research is to offer suggestions about decentralization by identifying the primary school administrators and teachers views? about the restructuring education system based on decentralization.The space of this descriptive screening model consists of 33.565 administartors and 370.316 teachers who are actively working in all primary schools of Turkey in 2007-2008 education period. 22 provinces were selected randomly representing each seven geographical regions of Turkey by the help of selecting proportional layers of sampling method. In this way, the study space consists of totally 8.342 administartors and 73.618 teachers through 8.342 primary schools of 22 provinces selected. The survey data has been collected by the ?Scale of Decision Making Authority in Primary School? and ?Scale of Fiscal Responsibility in Primary School? which were developed according to the literature survey. For the related sampling one factor ANOVA test, one way ANOVA test, independent sample t- test were used to analyze the data.As a result of this research, school administartors views? about primary school decision making authority are as follows; school administrators give the priority to Ministry first, secondly to local govenment, school management and school council together, no priority through these last three units. Teachers give priority to Ministry, secondly local government and thirdly regional management. When analyzing the subfactors; the school administartors support the participation of local government, school management and school council in use of Decision Making Authority in Primary School, but in education and school functioning areas, their preference is to follow the Ministry specified agenda. School Administartors don?t require the other management units to use their power for the personel management and the audit issues, only the Ministry for this issue. Teachers, contrary to school administartors, prefer to Regional Government after Ministry in all the decisions taking. According to the result of research regarding the fiscal responsibilities, school administrators views? are; in primary schools some of the expenses may be covered by the families, but the rest of the expenses must be covered through Ministry, Local government and Regional Government in different degrees of responsibility. Teachers do not give any fiscal responsibility to families in school expenses, all expenses may be covered by the Ministry, Local government and Regional government, also the school management has to share the responsibility of school expenses.According to the result of research regarding the geographical regions, primary schools and teachers working in these regions, the most interesting result is that Central Anatolian Region exhibits the centralization attitude whereas South East Anatolian Region exhibits decentralization attitude in both use of Decision Making Authority and Fiscal Responsibility.
Benzer Tezler
- Uluslararası yetişkin becerilerinin (PIAAC 2015) Türk milli eğitim sistemi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of the programme for the international assessment of adult competencies (PIAAC 2015) in terms of Turkish national education system
RAMAZAN ATASOY
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEZAHAT GÜÇLÜ
- Kadın öğretmenler ve sendikal katılım; Eğitim-Sen örneği
Woman teachers and participation in unions; Example of Eğitim-Sen
HÜLYA TÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERAP AYHAN
- Bilgi toplumunda geleceğin okullarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri
The opinions of school administrators and teachers related to the future schools in the knowledge society
ÇİĞDEM SAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNAYET AYDIN
- Okul merkezli yönetim sistemine ilişkin öğretmen görüşleri
School based management system wiews of teachers
METİN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL EKŞİ