Türkiye'de cam boncuk sanatı
Glass bead art in Turkey
- Tez No: 249661
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. EMİNE KARPUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Crafts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: El Sanatları Eğitimi Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Dekoratif Ürünler ve Çiçek Eğitimi Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Bu araştırmada, ?Türkiye'de Cam Boncuk Sanatı? başlığı adı altında İzmir ilinin Menderes ilçesine bağlı Görece beldesi, Kemalpaşa ilçesine bağlı Nazarköy (Kurudere), Muğla ilinin Bodrum ilçesi ve İstanbul ilinin Beykoz ilçesinde yapılan geleneksel cam boncuk sanatı konu olarak ele alınmıştır. İzmir ilinin Görece beldesi ve Nazarköy, Muğla ilinin Bodrum ilçesi ve İstanbul ilinin Beykoz ilçesinde yapılan saha araştırmasında 50 adet ürün incelenmiştir.Araştırmanın sınırlandırılması; İzmir ilinin Menderes ilçesine bağlı Görece beldesi, Kemalpaşa ilçesine bağlı Nazarköy (Kurudere), Muğla ilinin Bodrum ilçesi ve İstanbul ilinin Beykoz ilçesi olmak üzere; 2 ilçe, 1 belde ve 1 köyden oluşmaktadır. Cam boncuk satış merkezlerinden fotoğraflanarak belgelenen örnekler ve geleneksel cam boncuk sanatı hakkındaki bilgiler, atölyelerdeki cam boncuk ustalarından ve satış merkezi sahiplerinden alınmıştır.Araştırma kapsamında incelenen geleneksel cam boncuklardan oluşturulmuş ürünlerin ilgili koleksiyonları; İzmir'in Görece beldesi ve Nazarköy'deki geleneksel cam boncuk atölyelerindeki ustalar ve satış merkezi sahipleridir.İncelenen örneklerin cinsleri; anahtarlık, biblo, bileklik, kolye, küpe, mumluk, nazarlık, tespih, yüzük olarak 9 çeşit ürün cinsine rastlanmıştır. En çok rastlanılan ürün cinsi; 28 adet ile nazarlıktır.Araştırma kapsamında yer alan örneklerde incelenen form özellikleri; balık, çember, çizme, çokgen, daire, el, kalp, kulplu sürahi, küp, küre, nal, papatya, stilize insan figürü, stilize kedi figürü, şişe, üçgen prizma, yıldız, yuvarlak olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak en fazla 14 adet ile daire formu kullanılmıştır.Örnek ürünlerin boyutlarında; en, boy ve kalınlık değerleri olmak üzere 3 değişik ölçüm kullanılmıştır.İncelenen örneklerde kullanılan malzemeler; kırık cam, bakır oksit, krom oksit, opal, kalay, kobalt, kadmiyum-selenyum-sülfür, altın klorür olarak tespit edilmiştir. En çok kullanılan malzeme; 100 adet ile kırık camdır.Örneklerde yardımcı süsleme tekniği olarak; Çarpana dokuma, makrome, püskül, deri, tırabzan, üçlü hasır örgü, zincir örgü ve deri süsleme teknikleri kullanılmıştır. En fazla kullanılan yardımcı süsleme 18 adet ile çarpana dokumadır.İncelenen örneklerde kullanılan yapım teknikleri; serbest cam şekillendirme tekniği, ezme tekniği, döküm tekniği kullanılmıştır. Sonuç olarak en çok kullanılan teknik 38 adet ile serbest cam şekillendirme tekniğidir. Ürün örneklerinde süsleme tekniği olarak cam boncuk ustalarının göz takma(Göz koyma) ismini verdikleri teknik kullanılmıştır.İncelenen örneklerde kullanılan renkler; kırmızı, mavi, koyu mavi, lacivert, açık mavi, sarı, turuncu, yeşil, beyaz, krem, gri, kahverengi, açık kahverengi, açık pembe olarak tespit edilmiştir. Sonuç olarak en fazla kullanılan renk 43 adet ile beyaz'dır. İncelenen örneklerde seçilen konular, göz figürü ve papatya olarak tespit edilmiştir. İncelenen örneklerde seçilen konu; örneğin formuna göre değil, form üzerindeki süslemeye göre belirlenmiştir. Sonuç olarak en çok seçilen konu 45 adet ile göz figürüdür.Yapılan saha araştırmasında geleneksel cam boncuk sanatının İzmir ilinin Kemalpaşa ilçesine bağlı Nazarköy'de 8 atölyede 23 cam boncuk ustası, İzmir ilinin Menderes ilçesine bağlı Görece beldesinde 2 atölyede 9 cam boncuk ustası, Muğla ilinin Bodrum ilçesinde 1 atölyede 1 cam boncuk ustası tarafından sürdürüldüğü tespit edilmiştir. Sonuç olarak geleneksel cam boncuk atölyelerinin en fazla bulunduğu yer 8 atölye 23 cam boncuk ustası ile İzmir İlinin Kemalpaşa ilçesine bağlı Nazarköy olarak belirlenmiştir.Sonuç olarak bugüne kadar üzerinde durulmamış olan geleneksel cam boncuk sanatının tanıtılması, yeni araştırmacıların hizmetine sunulması, kaybolmaya yüz tutmuş bu sanatın tekrar canlandırılması açısından önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
In this investigation the traditional glass bead art having been done in Görece of İzmir ?Menderes, (Kurudere) Nazarköy of Kemalpaşa, Bodrum of Muğla and Beykoz of İstanbul has been taken as subject under the title of ? Glass bead art in Turkiye?. 50 product has been researched in the field study which is done in Görece and Nazarköy of İzmir, in Bodrum of Muğla and Beykoz of İstanbul.The restriction of research consists of (town)Görece of (county)Menderes of (province)İzmir, Nazarköy of Kemalpaşa, Bodrum of Muğla and Beykoz of İstanbul; two counties, one town and one village. The samples that are documented taking photograps and the informations about the art of glass bead were taken from masters of glass bead art in workshops and from owners of sale centers.Related collections of the products consisting of the traditional glass bead being observed within the context of the research are; masters in traditional glass bead workshops and the owners of sale centres in İzmir?s Görece and Nazarköy towns.9 kinds of product species have been seen as key case, statuettes, bracelets, necklaces, earrings, candlesticks, evil eye beads, rosaries and rings. The most seen product species are 28 evil eye beads.The examined formation features that take place in the context of research are found as; fish, circle, boot, polygon, chamber, hand, heart, carafe with handle, cube, ball, horseshoe, daisy, stylized human figure, stylized cat figure, bottle, prism, star, globe. Consequently mostly 14 circle form has been used.3 different measures have been used for the sizes of sample products, as width length and thickness accounts.The materials used in the examined samples are founded as; broken glass, copper oxide, chrome oxide, opal, tinglaze, cobalt, cadminyume seleniume sulfide, gold chloride. The most used material is broken glass with 100 units.As helping decoration technique, çarpana, macromelia, tassel, leather, banister, trio canework, chain knitting and leather decoration were used for the samples. Mostly used helping decoration technique is çarpana with 18 units.The techniques used in examined samples are; free glass forming technique, pressing technique, molting technique have been used. Consequently the mostly used technique is free glass forming technique with 38 units. ?The eye attaching ?technique named by the glass bead masters has been used fort he product samples.The colours used for the examined samples are determined as red, blue ,dark blue, light blue, yellow, orange, green, white, beige, gray, brown, light brown, light pink. As a result the mostly used colour is white with 43 units. The subjects of the examined samples are determined as eye figure and daisy. The subject of the samples were determined according to the decoration on the form not the form itself. Consequently the mostly choosen cubject is eye figure with 45 units.In the field research, it is pointed that traditional glass bead art has been maintained by 23 glass bead artists in 8 workshops in Nazarköy of Kemalpaşa in İzmir, 9 artists in 2 workshops in Menderes of İzmir, 1 artist in 1 workshop in Bodrum of Muğla. Consequently traditional glass bead workshops are found most in Nazarköy of Kemalpaşa in İzmir with 8 workshp and 23 art bead artists.In conclusion, introduction of glass bead art which is not stressed much until today and submitting to new investigators service has a great importance for arousing this forgotten art.
Benzer Tezler
- Türkiye'de cam uçurum' olgusunun incelenmesi: Özel şirket çalışanları üzerine bir araştırma
The investigation of glass cliff phenomenon in Turkey: A survey on private company employees
MEHMET FATİH VURAL
- Türkiye'de çam keseböceği, Thaumetopoea pityocampa (Denis & Schiffermuller, 1775) ve T. wilkinsoni (Tams, 1924) (Lepidoptera:Notodontidae)'nin yumurta parazitoitleri
Egg parasitoids of pine processionary moth Thaumetopoea pityocampa (Denis & Schiffermuller, 1775) and T. wilkinsoni (Tams, 1924) (Lepidoptera:Notodontidae) in turkey
SALİHA VOYVOT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. MAHMUT EROĞLU
- Çanakkale ilinde çam balı üretim ve pazarlaması sürecinde izlenebilirlik araştırması: Çanakkale ili arı yetiştiricileri birliği örneği
Traceability research in the process of production and marketing of pine honey in çanakkale: The case of Çanakkale beekeepers association
NAZLI ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDOĞAN GÜNEŞ
- Türkiye'de cam sanayii (1938-1988)
Başlık çevirisi yok
NURSEN ÖZBEY
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALTAN
- Life cycle assessment of glassware products
Cam ürünler için yaşam döngüsü değerlendirmesi
ASLI ALKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Çevre MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN KIRAN CILIZ